Hampi – perła Karnataki

Fot. Wojciech Zawistowski

Budowę stolicy dawnego imperium Vijayanagar (Widżajanagar) rozpoczął Bukka I. W szczytowym okresie około 1540 roku naszej ery państwo obejmowało swym obszarem cały region dzisiejszych południowych Indii. Natomiast stolica kraju leżąca w miejscu dzisiejszego Hampi była jednym z bardziej wysuniętych na północ punktów imperium.

W związku z bogatą historią, licznymi dobrze zachowanymi ruinami oraz stosunkowo dobrym skomunikowaniem z dużymi ośrodkami miejskimi takimi jak Bombaj, Hubli, Hyderabad i Bangalore oraz turystycznym Goa, Hampi stało się jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w południowych Indiach. Dodatkowej popularności przysporzyło wpisanie ruin w okolicach Hampi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Najbardziej popularnym sposobem dostania się do Hampi jest podróż pociągiem z Margao do Hospet (przy okazji pobytu na Goa). Podróż zabiera około 7 godzin i jest niezwykle tania. Za bilet w jedną stronę trzeba zapłacić około 9 PLN za osobę w klasie second sleeper. Wprawdzie w tej klasie nie ma klimatyzacji ani zamkniętych przedziałów, ale za to można zintegrować się z rdzennymi mieszkańcami Indii, którzy zwykle są bardzo towarzyskimi i otwartymi towarzyszami podróży. Pociągi z Goa do Hospet kursują co dwa, trzy dni i aby nie mieć problemów z miejscem w pociągu, bilety należy rezerwować co najmniej na dwa tygodnie przed planowaną podróżą. Najlepszym rozwiązaniem jest wcześniejsze zaplanowanie podróży i zakup biletów jeszcze w Polsce przez rządową stronę internetową kolei indyjskich Kolej w Indiach.

Podróż pociągiem możliwa jest również ze wspomnianych wyżej miast Bangalore i Bombaju. Za połączeniem z Bangalore przemawia stosunkowo niedługi czas podróży. Przejazd z Bombaju jest znacznie bardziej czasochłonny, stąd większość turystów nadjeżdżających z zachodnich regionów wybiera postój na Goa i po kilkudniowym odpoczynku decydują się na wyjazd do Hampi.

Do Hampi można dotrzeć również autobusem lub samochodem. Odradzamy takie rozwiązanie ze względu na długą i męczącą podróż. Czasy przejazdu są co najmniej o 30 procent dłuższe w porównaniu do pociągów i zdecydowanie mniej komfortowe z uwagi na fatalny stan dróg oraz bardzo niski standard pojazdów.

Zanim dotrzemy do celu podróży, czyli ruin w okolicach Hampi, musimy wydostać się z Hospet, miasta z dworcem kolejowym, do którego docierają pociągi z Goa i Bangalore. Jest to stosunkowo niewielkie miasto (oczywiście jak na Indie) z niesamowitą ilością rikszarzy i taksówkarzy proponujących transport do Hospet. Odległość między dwoma miastami wynosi około 15 kilometrów i zajmuje około pół godzin, gdy wybierzemy taksówkę, jeśli zdecydujemy się na rikszę – 45 minut. Jeśli rikszarz zacznie rywalizować z kolegami po fachu, czas ten może skrócić się o 10-15 minut. Ale to już raczej rozrywka polecana osobom o mocnych nerwach. Przejazd rikszą kosztuje ok. 20 – 30 rupii (1,5-2,5 zł) niezależnie od ilości osób, którym uda się wsiąść do pojazdu. Głównym zarobkiem dla kierowców jest perspektywa potencjalnego namówienia podróżnych na wycieczkę objazdową po ruinach Hampi następnego dnia. Dodatkowo rikszarze otrzymują wynagrodzenie od właścicieli hotelików i różnego rodzaju guest-house’ów za dowiezienie turystów. Gdy korzystamy z transportu rikszą lub taksówką przy wyjeździe z miasta, w zależności od pory musimy zapłacić już około 80 – 120 rupii.

Miejsc do spania w Hampi nie brakuje. Jest tam przynajmniej kilkadziesiąt hotelików, każdy dysponuje kilkoma lub kilkunastoma pokojami w cenie od 400 rupii, czyli od około 27 do 30 zł. W tej cenie znajdziemy pokój z wiatrakiem i łazienką – oczywiście bez ciepłej wody. Za dopłatą około 200 rupii dostaniemy w cenie klimatyzację i ciepłą wodę. Należy dokładnie dopytać właściciela pensjonatu, czy dysponuje agregatem prądotwórczym i czy zapewnia elektryczność przez całą dobę. Jest to o tyle ważne, że w regionie są ogromne niedobory energii elektrycznej i światło wyłączane jest codziennie na kilka a nawet kilkanaście godzin. W związku z tym nie ma sensu wynajmować pokoju z klimatyzacją czy nawet z wiatrakiem, o ile pensjonat nie ma spalinowego agregatu prądotwórczego. Hindusi nie mogą zrozumieć, że nie chcemy płacić za klimatyzację, która przecież jest w pokoju. To, że elektryczność nie działa i nie można z niej skorzystać, to już inna sprawa…

Klimat Hampi jest niepowtarzalny. Miasto otaczają setki w większości dobrze zachowanych fragmentów świątyń, pałaców i innych historycznych budynków z okresu świetności imperium Vijayanagar (Widżajanagar). Dodatkowym plusem jest położenie – na brzegach rzeki Tungabadhra, skąd rozciąga się niesamowity widok zwłaszcza o zachodzie słońca zarówno na miasto, jak i na skały otaczające cały obszar dawnej stolicy regionu. Same miasteczko jest nadzwyczaj spokojne jak na Indie. Po ulicach, zwłaszcza po zachodzie słońca, gdy robi się chłodniej, przechadzają się niczym nieskrępowane dziesiątki świętych krów, wesołych kóz, psów i innych okazów fauny. Świetnie sobie radzą w ruchu ulicznym, wśród riksz motorowych, rowerów, taksówek, straganów z owocami czy innymi produktami. Krowy bynajmniej nie są nieśmiałe, spragnione pieszczot, ocierają się o turystów, a ci przyjmują to ze zdziwieniem i przerażeniem.

Zobacz galerię zdjęć z Hampi:

 

Hampi

fot. Wojciech Zawistowski

• POPRZEDNIE
• NASTĘPNE »

POPRZEDNIE

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

NASTĘPNE

W miasteczku jest wiele lokali gastronomicznych zarówno małych rodzinnych jadłodajni na dachach domów, aż po nieco większe klimatyczne restauracyjki z sączącą się cicho hinduską muzyką. W Hampi są zarówno lokale serwujące tradycyjne hinduskie jedzenie, jak również podające potrawy kuchni europejskiej. Polecamy zwłaszcza restaurację znajdującą się około 100 metrów od rzeki serwującą najlepsze może nawet w całej Karnatace naturalne soki ze świeżo wyciskanych owoców.

Aby zwiedzić wszystkie lub przynajmniej większość ruin w okolicy Hampi, należy zarezerwować na ten cel najlepiej dwa, trzy dni. Oczywiście można wybrać bardziej intensywne zwiedzanie i poświęcić jeden dzień na kontemplowanie okolicy, ale w tym wariancie musielibyśmy obowiązkowo skorzystać z motorikszy, która obwiozłaby nas po okolicy. Koszt wynajęcia wraz z kierowcą wynosi 500 – 700 rupii za pojazd na wyłączny użytek przez cały dzień (35 – 48 zł za pojazd, do którego zmieszczą się trzy osoby). Istnieje również możliwość zwiedzania zabytków pieszo, gdyż wszystkie położone są w promieniu kilku kilometrów od współczesnego miasteczka Hampi. Wymaga to oczywiście samozaparcia, tym bardziej, że temperatury panujące w tym regionie nie należą do niskich. Jeszcze jedną ciekawą alternatywą jest objechanie ruin wynajętym rowerem. Polecamy!

Trudno jednoznacznie wskazać, które świątynie czy pałace są najlepsze, do których warto przede wszystkim się udać. Naszym zdaniem do najciekawszych budowli należy zaliczyć kamienny rydwan, wspaniale zachowany, wyrzeźbiony z dbałością o najmniejszy szczegół. Inną budowlą, której naszym zdaniem nie można pominąć są stajnie słoni z ogromnymi boksami dla zwierząt. Kolejne ciekawe obiekty to: Pushkarani, Podziemna Świątynia, Świątynia Kriszny, Badavi Lingam i wiele, wiele innych. Gdyby pokusili się o podsumowanie pobytu w Hampi, mogłoby ono brzmieć na przykład tak: Hampi jest miejscem zdecydowanie wartym odwiedzenia przy okazji podróży po południowych Indiach. Niesamowity klimat, wielość obiektów historycznych, piękne widoki to chyba główne walory tego miejsca.