Malezja story – part 3

Ekscytacja nowo poznanym miejscem nie pozwala mi zasnąć pierwszej nocy. Wsłuchuję się w odgłosy rzeki, która przecież jest na wyciągnięcie ręki, tuż pod podłogą oraz liczę dziury, w jakże gustownej, różowej moskitierze.

Kuchnia w Awwie Guest House. Fot. Ewa Pluta

Następny dzień spędzam, zwiedzając wyspę Duyong, co przy jej niewielkiej powierzchni udaje mi się zrobić w dwie godziny. Zresztą szybko okazuje się, że nie wyspa jest interesująca, lecz jej mieszkańcy, a szczególnie ci z „żółtego domku” Awwiego. Sam właściciel jest jednym z najbardziej znanych i cenionych szkutników w całej Malezji. Wraz z kilkunastoma innymi mieszkańcami wyspy kultywuje szlachetną sztukę budowy łodzi tylko za pomocą rąk i tradycyjnych narzędzi. Na Duyong znajdują się trzy warsztaty, a złożyć zamówienie w którymś z nich, graniczy często z cudem. Chętnych jest naprawdę wielu, przybywają tutaj z całego świata, płacą dużo, ale też wiele wymagają. Natomiast to, co dostają, warte jest swojej ceny – środek do realizacji marzeń, jak w przypadku Malajki Azizy oraz jej męża Thomasa.

Niemiecko-malezyjskie małżeństwo pragnie zrealizować jedno z największych marzeń swojego życia: popłynąć w rejs śladami Marco Polo, a po powrocie zamieszkać na tej samej łodzi u wybrzeży Malezji. Przygotowania zaczynają już trzy lata wcześniej od wizyty na Borneo, bo tam rosną ponoć najlepsze drzewa do budowy takiej łodzi. Wybiera się je bardzo starannie, śledząc nasłonecznienie miejsca, wilgotność, otoczenie etc. Kiedy już udaje im się sprowadzić je na półwysep, zaczyna się długi proces schnięcia, co w ich przypadku zajęło prawie dwa lata. Reszta to już sprawka Awwiego i pracowników, którzy pracują nad budową łodzi kolejny rok. O zakładach szkutniczych na Duyong krążą legendy, ponoć budowniczowie mieliby pracować bez planów, używając tylko swojej pamięci. Czy tak jest w istocie? W domu Awwiego widziałam i stół kreślarski, i mnóstwo teczek ze skrzętnie pochowanymi planami.

Kilka dni na wyspie wystarczyło, by rower oraz wycieczka do Singapuru odeszły w zapomnienie. Jak tu wyjeżdżać, kiedy na każdym kroku czai się to, co nowe? Tym bardziej, że grono osób pomieszkujących w hostelu na wodzie stale się powiększa, każdy opowiada swoją historię, jedna ciekawsza od drugiej. Ot, choćby pięćdziesięcioletnia Amerykanka, która postanowiła ocalić rękodzieło malezyjskie przed zalewem chińskich podróbek. Od dwudziestu lat przyjeżdża kilka razy w roku do Azji Południowo-Wschodniej, węszy, szuka i znajduje… batik. Ta technika ręcznego barwienia, w której na materiał kładzie się kilka warstw wosku, a następnie całość gotuje w kadziach z barwnikami, przez co powstają fantazyjne wzory, interesuje ją szczególnie. Odwiedza małe, podupadające zakłady, gdzie ciągle używa się tradycyjnych technik farbowania, o których wiedza przekazywana jest z pokolenia na pokolenie. Każdy zakup, nowo odkryte wzory, czy nieznane wcześniej warsztaty odnotowuje w swoim zeszycie, dość pokaźnym zresztą.

Tradycyjna technika wytwarzania batiku. Fot. Ewa Pluta

Kiedy proponuje mi wspólne pójście na batikowe łowy, nie waham się ani przez chwilę. „Królowa batiku” prowadzi nas na obrzeża Duyong, skąd bierzemy łódź i przeprawiamy się na drugą stronę rzeki. Jak się okazuje, trafiamy na sąsiednią wyspę, kluczymy pośród niewielkich domków, by na koniec dotrzeć do warsztatu, gdzie pracują ojciec i syn. Dla Amerykanki to raczej rutynowa wizyta, ma za sobą już takich setki, więc tylko pobieżnie ogląda miejsce. Natomiast ja najpierw patrzę na ich dość skromnie wyposażony warsztat i raczej proste narzędzia, potem na efekt pracy – zwoje tkaniny pokryte misternym, intensywnie kolorowym wzorem i początkowo się dziwię, potem zachwycam, a na końcu jedno i drugie.

Co jeszcze można robić na wyspie Duyong oprócz podglądania szkutników budujących łodzie i batikarzy pracujących w swoich mrocznych warsztatach? Wbrew pozorom w tym zgoła nieturystycznym miejscu zajęć nie brakuje. Codziennie można spacerować dookoła wyspy z nadzieją, że spotkamy jakiegoś znajomego Malaja. O nowe kontakty wcale nie jest trudno, bo to niesamowicie otwarty naród, więc mimo że nie znamy malajskiego, bądź bardziej popularnego angielskiego, jesteśmy w stanie porozmawiać na tzw. tematy ogólne. Jak? Do tej pory pozostaje to dla mnie jedną z największych zagadek ludzkości.

 

Nocny market na wyspie Duyong

fot. Ewa Pluta

W każdy piątek zaczyna się istne kulinarne i towarzyskie szaleństwo. Późnym popołudniem dziesiątki drobnych sprzedawców rozkładają swoje kramy i obwoźne kuchnie, zjeżdżają się ludzie z okolicy i rozpoczyna tzw. nocny market – jedno z większych wydarzeń na Duyong. By nieco skrócić napięte oczekiwanie na to, skądinąd, wielkie wydarzenie, można pływać kajakiem po rzece, co zawsze jest czynnością ekscytującą, nie tylko ze względu na chybotliwość, ale też rzeczną faunę, która w takiej postaci w Europie bywa czasem spotykana w ogrodach zoologicznych, tych lepszych rzecz jasna.

Co jeszcze? Najlepsze pisang goreng, czyli banany smażone w głębokim tłuszczu, orzeźwiający sok z kokosa, kultowa dla mnie, mrożona kawa podawana w plastikowym woreczku, ryba zawinięta w bambusowy liść…

To wszystko jednak nic, bo gdzie indziej upatruję fenomenu Malezji, a szczególnie jej niewielkiej części – wyspy Duyong.