Mokre Karadeniz

Trabzony i inne Synopy

Złapanie stopa, tak jak w całej Turcji – zawsze i wszędzie. Ale (tradycyjnie), żeby zbyt pięknie nie było, nie każdy kierowca turecki jest dżentelmenem. Przynajmniej pan, który notorycznie zapominał, że ręce trzyma się na kierownicy, a nie szuka się z tyłu wozu nóg pasażerki… Ach, ci romantycycy…

Na północnym brzegu Turcji wyraźnie odcina się na samym środku maleńki półwysep – Sinop. Pięknie położony, sprawia wrażenie miasteczka na wyspie, które żyje własnym rytmem i zupełnie nie dba o to, co może dziać się gdziekolwiek poza jej cudownymi granicami. Charakter półwyspu odzwierciedlają poniekąd cechy jego najsłynniejszego autochtona – Diogenesa z Synopy (tak to ten facet, który mieszkał w beczce i jest ojcem ciętej riposty).

A z Synopy znów lawirujemy między bajkowymi zatokami i jedziemy dalej do Samsunu i Trabzonu. O ile Samsun jest miastem wyłącznie dla koneserów nowoczesnej kultury tureckiej, o tyle Trabzon to miasto, które wciąga, zachęca do spaceru i otwiera się dla turystów. Liczne knajpki i studencki klimat sprawiają, że poczujemy tu prawdziwy luz. Nie licząc dni, w których mecze gra tutejsza drużyna piłkarska – Trabzonspor. Wtedy miasto zamienia się w istny kocioł pulsujący tysiącami kibiców.

W Trabzonie możemy skorzystać z uroków plażowania, by przynajmniej na jeden dzień porzucić wybrzeże na koszt górskich terenów i monastyru Sumela.

Trudno to opisać, jeśli ktoś tego nie widział – klasztor zawieszony jest kilkaset metrów nad dnem doliny i sprawia wrażenie jakby lada moment miał nam spaść na głowy. Ale nie spada. I to już od kilkuset lat. Ogromne wrażenie robi też system tuneli, którzy ówcześni mieszkańcy opracowali dla obrony przed atakiem nieprzyjaciela. Rzut oka na ośnieżone góry Kaçkar i za dwie godziny znów jesteśmy w Trabzonie.

 

Monaster Sumela, który nie może spaść od setek lat.

fot. Dominika Toporek

Herbaciane pola... Rize

Równie przyjaznym miastem co Trabzon okazuje się Rize. Miasto słynie z herbaty, która zdaje się rosnąć wszędzie. Gdzie się człowiek nie obejrzy herbata – Rize albo słynna Çaykur. Wzdłuż drogi co chwila stoi wypalarnia herbaty (tutaj, a nie w osławionym, gruzińskim Batumi).

Wegetacji herbaty sprzyja klimat tej części półwyspu – jest bardzo ciepło i bardzo wilgotno. Nie spotkamy się tu z burzami i nawałnicami, ale wilgoć i deszcze są mocno odczuwalne. Dość wspomnieć, że aparat fotograficzny od razu odmówił posłuszeństwa i przez parę dni musiał być noszony w torbie… z ryżem (dobrze chłonie wilgoć, jakby ktoś nie wiedział). Warto zatem pamiętać, że dobra torba na sprzęt może się przydać, bo dodatkowe dwa kilogramy ryżu nie muszą cieszyć naszych pleców…

Dobrym pomysłem wydawało się spanie na plantacji herbaty jednak kierowca z Rize stanowczo odradził i ugościł u siebie w domu i wytłumaczył, że spanie w herbacie jest kiepskim pomysłem. Krzaki herbaty są po prostu małe, niskie i gęste, więc byłoby to kompletne wariactwo. Ale pozbierać herbatę własnymi rękami – to jest to!

Jadąc wzdłuż Morza Czarnego możemy dostrzec ciekawe spójności. Pierwszą jest to, że jak coś rośnie, to rośnie całymi ogromnymi połaciami. Kilkadziesiąt kilometrów same orzechy, potem sady, a po nich ciągnące się uprawy herbaty. Drugim nie męczącym schematem jest to, że każda miejscowość położona jest na wzniesieniu i ma co najmniej jeden świetny punkt widokowy. Jeszcze jedną prawidłowością są wszechobecne tureckie łaźnie. Całkiem niezłe te tureckie schematy…

Są jeszcze dodatkowe „bonusy” dla wędrowców, jak na przykład turecka uczta, przygotowana przez jednego z kierowców, który gościł swych podopiecznych tak, że brzuchy nadęły się jak Turek mówiący o Atatürku.

A dalej na zachód jest już granica gruzińska, którą trzeba przekroczyć pieszo. Trzeba uważać w autobusie jadącym do granicy – wysadza on podróżnych przy granicy i odjeżdża w siną dal. Kto zostawi plecak w autobusie z zamysłem powrotu do środka, ten mocno się zdziwi.

Dalej jest jeszcze Kurdystan i jedne z najniebezpieczniejszych dróg dla autostopowiczów dla świecie.

Ale jak już jesteśmy na granicy Gruzji – może Batumi (w którym nie ma herbacianych pól). A tam już wiecie co… Gruziński autostop!

 

Nocny widok na Rize i turecki kierowca.

fot. Dominika Toporek