Mongolia

Turysta spragniony widoku zabytków może się tu poczuć nieco rozczarowany, ponieważ w kraju Czyngis-chana jest ich jak na lekarstwo. Brak wielkich pamiątek przeszłości rekompensuje jednak dziewicza przyroda, dająca poczucie nieograniczonej przestrzeni. Tutejszy krajobraz zdominowany jest przez wyżyny i tereny górskie (Góry Chingan na wschodzie i Ałtaj na zachodzie), zaś klimat przynosi mroźne zimy i upalne, suche lata.

Kraj nie posiada dostępu do morza, obfituje jednak w jeziora, zazwyczaj słone, z których największe, to leżące na granicy z Rosją Uws-nur oraz Chubsuguł. Swoje źródła mają tu również potężne syberyjskie rzeki – Selenga, Jenisej, a także prowadzący do Morza Ochockiego Amur. Wszystkie wody śródlądowe ze względu na niskie temperatury przez ponad pół roku pozostają jednak zamarznięte. Wobec tej bezkresnej przyrody Mongołom nie pozostaje nic innego jak zaakceptować jej prawa.

Buddyzm, który wyznają Mongołowie, przesiąknięty jest pierwiastkami szamańskimi, a akcenty związane z siłami przyrody są w nim bardzo żywe. Mongołowie oddają cześć otaczającemu ich światu: górom, jeziorom, zwierzętom i stepowi, który urósł do rangi symbolu tego kraju. Jego krajobraz przetrwał niezmiennie od tysięcy lat. Typowym dla niego elementem są jurty – wznoszone na obszarze Wielkiego Stepu domy, których główną zaletą jest to, że w całości można je przewozić. Mongolscy nomadzi, zmuszeni przez trudne warunki atmosferyczne do tego, by co jakiś czas zmieniać miejsce pobytu, każdorazowo składają i rozkładają swoje płócienne domostwa.

Pustynia Gobi, której nazwa oznacza „miejsce bezwodne”, była niegdyś ważnym rejonem Imperium Mongolskiego – to przez nią prowadził Jedwabny Szlak, droga handlowa łącząca Chiny z Europą i Bliskim Wschodem. Jako druga (po Saharze), największa pustynia świata słynie z krajobrazowych kontrastów. Obok kamienistych równin można tu natrafić na wysokie, piaszczyste wydmy, uprawiane przez Mongołów warzywa i słoneczniki oraz miejsca, w których przez cały rok zalega śnieg, a ziemię pokrywa lód.

Bajandzurch, Czingetej, Songino Chairchan i Bogdchan uul – te cztery masywy górskie, uznawane za święte, otaczają stolicę kraju Ułan Bator. Miasto jest głównym centrum komunikacyjnym. Leży na szlaku mongolskiego odgałęzienia Kolei Transsyberyjskiej (tzw. Kolej Transmongolska jest najkrótszą trasą kolejową łączącą Moskwę z Pekinem).

Koczowniczy tryb życia, brak wyraźnych granic i wolność, którą szczególnie intensywnie można odczuć na stepie, sprawiają, że Mongołowie są wyjątkowo otwartymi ludźmi. Ludźmi patrzącymi na świat przez pryzmat zbiorowości. Dobre jest to, co korzystne dla wszystkich, nie ma miejsca na prywatę – jest więc wspólny posiłek, wspólne mieszkanie, wspólna podróż i wspólne śpiewanie. Ludzie Wielkiego Stepu stworzyli wyjątkowo zintegrowaną społeczność, której przyświeca myśl: jeden za wszystkich, wszyscy za jednego, i tego z pewnością można im pozazdrościć.