Dziś jest 28.03.2024

Imieniny obchodzą Aniela, Renata, Kastor, Antoni

Portal podróżniczy etraveler.pl

gwarancja udanych wakacji
Accredited Agent

Sakartvelos gaumardżos!

Autor: Piotr Picheta

Data publikacji: 31.01.2013 10:33

Liczba odwiedzin: 3989

Tagi: azja, gruzja, swanetia, relacje, piotr picheta

Za tych szto pagibli – moja dłoń zadrżała, gdy lekko przechylając szklankę, upuściłem złoty płyn na ziemię. Gdy skończyłem mówić, zapadła cisza. Milczenie. Brak ruchu. Wszystko zostało nagle wstrzymane. Nawet przyroda, jakby taka cichsza się zrobiła. Loma, która nieustannie powarkiwała na świnie, teraz z zamkniętymi oczami trzymała swój wielki łeb na kolanach Tomka i czekała.

Za okazję która nas wszystkich tutaj zgromadziła
 
Za okazję która nas wszystkich tutaj zgromadziła
fot. Maciek Chmielecki

Nagle ze świstem wypuściłem powietrze. Stary Swan, który przeżył niejedną licwri*, niespodziewanie wstał. Energia, z jaką to zrobił, wprawiła mnie w osłupienie. Na oko miał z siedemdziesiąt lat, ale wiedziałem, że mogę być w błędzie. W górskich warunkach Swanowie potrafią żyć po sto lat i wcale tego po nich nie widać. Zadrżałem, gdy zmierzył mnie surowym wzrokiem. A po chwili zaczął bić brawa. Chłopaki spojrzeli na mnie z bardzo wymowną miną. Szczwany lis – pomyśleli zapewne. A ja w pamięci wciąż miałem mocno zakrapianą imprezę z policjantami w Lentheki.

Wówczas to jeden z oficerów wznosząc toast powiedział coś niezwykle istotnego: „dla Swanów pamięć o zmarłych jest święta! Wznosząc toasty za tych, co odeszli, okazuje się najwyższy szacunek (...), na Kaukazie honor jest wszystkim, a człowiek bez honoru jest nikim”. Czy dobrym toastem można zjednać sobie Swanów? Można, ale i bez tego Gruzini uwielbiają Polaków – chociażby za Kaczyńskiego i za „Czterech pancernych i psa”.

Bimber w natarciu
 
Bimber w natarciu
fot. Maciek Chmielecki

Byłem tamadą, a jest to funkcja niezwykle trudna. Tamada odpowiada za stół do samego końca. To taki odpowiednik naszego wodzireja, z tą różnicą, że nie wznosi on głupkowatych toastów – siup w ten głupi dziób, twoje zdrowie, bo mojego szkoda – i nie każdy może nim być. Swanowie szanują starszych ludzi. „Jeżeli do pokoju wchodzi człowiek starszy wiekiem od obecnych, wszyscy wstają”, a gdy cieszy się szczególną estymą i potrafi przemawiać, staje się tamadą. Zadaniem tego człowieka jest dbanie o porządek podczas biesiady, udzielanie głosu i pilnowanie porządku. To on wyznacza moment, w którym chwyta się za kielich, to on wygłasza oratorskie przemowy. Dobry toast musi trwać – minutę, dwie, trzy, dziesięć, a bywały i dłuższe. Co ciekawe, gruziński toast rozwijał się przez 8 tysięcy lat – bo tyle liczy gruzińska tradycja winiarska – i jest sztuką w pełnym tego słowa znaczeniu. Może on być „przypowieścią, opowieścią, bajką, wspomnieniem, poezją, anegdotą – od pomysłowości i fantazji mówiącego zależy, czy toast porwie za serce, rozbawi, skłoni do refleksji”.

Toast wzniesiony przez tamadę pozostaje głównym tematem rozmów, i trwa tak długo, dopóki nie zostanie wzniesiony następny. Prawo do zmiany toastu ma wyłącznie tamada, chyba że on sam wskaże do tego inną osobę. A w Gruzji pije się za wiele rzeczy: za okazję, która zgromadziła wszystkich ludzi przy stole, za przyjaźń polsko-gruzińską, za rodzinę, dom, przodków, za rodzeństwo, za pamięć o zmarłych, za beznadziejną nadzieję, za ślepą i szaloną miłość, za ojczyznę, za spokojną starość, a „kiedy cudzoziemiec wypowie któryś z tradycyjnych toastów, szybko zjednuje sobie gruzińskich przyjaciół”.

Supra u podnóża Laili Lekheli (4008 m)
 
Supra u podnóża Laili Lekheli (4008 m)
fot. Piotr Picheta


Zastanawiacie się zapewne, jak to się stało, że zostałem tamadą, skoro nigdy nie byłem krasomówcą, a przy stole był leciwy Swan? Wszystko zaczęło się od zwykłego pytania.

– Kto z was jest najstarszy?
– Ja – odpowiedziałem. Leciwy Swan przyjrzał mi się uważnie i skinął głową. – Jesteś najstarszy wśród swoich, zatem to ty będziesz tamadą przy naszym stole – zadecydował.

Przez krótką chwilę czułem się tak, jakby ktoś walnął mnie czymś ciężkim po plecach. Byłem świadom, że rola tamady przy swaneckim stole jest wyróżnieniem. Wielkim wyróżnieniem! Po chwili wahania wstałem i wzniosłem wysoko szklankę. Chociaż byłem tylko cudzoziemcem i wiele można było mi wybaczyć, nie chciałem zawieść – chłopaków, siebie i tych gościnnych ludzi. Na przyjaźń i szacunek Gruzina trzeba sobie zasłużyć!

Toasty
 
Toasty
fot. Piotr Picheta
Na wierzchołku najwyższego szczytu Gór Swaneckich - Laila Lekheli (4008m)
 
Na wierzchołku najwyższego szczytu Gór Swaneckich - Laila Lekheli (4008m)
fot. Maciek Chmielecki

– Za tych, szto pagibli – powiedziałem, po czym demonstracyjnie wylałem odrobinę bimbru na klepisko. Gdy oddałem cześć ich zmarłym, zapadła cisza. Milczenie. Brak ruchu. A po kilku sekundach zawieszenia wszyscy wstali i zaczęli bić brawa. Tradycyjny toast za zmarłych okazał się strzałem w dziesiątkę. Wiedziałem, że Swanowie ponad wszystko szanują pamięć o swoich poległych towarzyszach, i skrzętnie to wykorzystałem.

Tomek i owczarek kaukaski zwany Lomą
 
Tomek i owczarek kaukaski zwany Lomą
fot. Maciek Chmielecki

Przez kolejnych kilka godzin toasty sypały się jak z rękawa. U podnóża Laili Lekheli (4008 m n.p.m.) piliśmy za miłość, królową uczuć; za drzewo, z którego powstanie nasza trumna – oby rosło jak najdłużej; za winogrona, z których przyrządzono nasze wino – oby zawsze były słodkie i soczyste. Piliśmy dużo i długo, i chociaż alkohol był naprawdę mocny, nikt z nas nie padł pod stół.

Sakartvelos Gaumardżos. Niech żyje Gruzja!

*licwri – w języku gruzińskim oznacza krwawą zemstę, akt wendety nakazujący zadośćuczynić winowajcy. Krwawa zemsta dziedziczona była z pokolenia na pokolenie i nie ulegała przedawnieniu.
----------------------------------------------
O autorze:

Piotr Picheta
 
Piotr Picheta
fot. Jakub Gałka

Piotr Picheta – bibliotekarz, wspinacz, podróżnik. Członek Klubu Wysokogórskiego Kraków. Uczestnik wypraw wysokogórskich. Wspinał się w Pakistanie, w ramach wyprawy Batura Muztagh Pakistan 2011, w Kokszał Tau w Kirgizji (Kokshal To Expedition 2010), w Gruzji (Kaukaz), Albanii (Góry Prokletije), w masywie Olimpu (zimowe wejście na Mitikasa), Alpach, Tatrach i na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej.

Współzałożyciel marki odzieżowej Climbe.

Climbe.pl, Sklep Climbe
Fan page na FB

  • « Poprzednia
  • 1
  • 2
  • 3
  • Następna »

Komentarze (2)

  • tat (gość)

    tat (gość)

    22.09.14, 13:38

    Ależ przecież tekst jest w cudzysłowie.

    Zgłoś

  • Artur Bińkowski (gość)

    Artur Bińkowski (gość)

    03.12.13, 21:51

    >>(..) jest sztuką w pełnym tego słowa znaczeniu. Może on być „przypowieścią, opowieścią, bajką, wspomnieniem, poezją, anegdotą – od pomysłowości i fantazji mówiącego zależy, czy toast porwie za serce, rozbawi, skłoni do refleksji”. << Fragment ten pochodzi z serwisu Oblicza Gruzji - wstęp o Toastach Gruzińskich http://obliczagruzji.monomit.pl/archeologia-duszy/toasty-gruzinskie Dobrym zwyczajem jest podawanie przynajmniej źródła cytowanych słów. Pozdrawiam.

    Zgłoś


Zamknij

Twój komentarz

Infolinia(22) 487 55 85

Pn.-Pt. 8-19;So-Nd. 9-19

Wyprawy pod patronatem Etraveler.pl

  • Równoleżnik Zero 2015 – Wrocławski Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza

    Równoleżnik Zero 2015 – Wrocławski Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza

    Autor: Źródło: materiały promocyjne

    Data publikacji: 25.03.2015 09:20

    Liczba odwiedzin: 6069

    Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza Równoleżnik Zero, który odbędzie się w dniach 9-11 kwietnia 2015 r. w Mediatece (Pl. Teatralny 5) i Bibliotece Turystycznej (ul.Szewska 78) to wydarzenie skierowane do osób pragnących poczuć klimat podróżowania oraz wspaniała okazja do spotkania z podróżnikami i autorami książek. Tegoroczna edycja będzie poświęcona krajom Ameryki Północnej i Środkowej. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • Spotkanie z podróżnikiem: „Chcieć to móc” – Paweł Kilen w pięć lat po świecie

    Spotkanie z podróżnikiem: „Chcieć to móc” – Paweł Kilen w pięć lat po świecie

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 02.03.2015 10:11

    Liczba odwiedzin: 5695

    Pięcioletnia podróż Pawła Kilena w poszukiwaniu przygody i spełnienia marzeń. Z lekkim zarysem planu i z bardzo małym budżetem. Udowadnia wszystkim, a przede wszystkim sobie, że powiedzenie „Chcieć, to móc” nie jest fikcją. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • WyCHILEoutowana

    WyCHILEoutowana

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 26.09.2014 12:38

    Liczba odwiedzin: 14408

    „Nigdzie indziej na świecie nie ma tylu Niemców, którzy mówią po hiszpańsku i czczą bohatera narodowego o nazwisku O’Higgins”. Właśnie ta, zasłyszana wieki temu opinia na temat Chile pchnęła moje zainteresowania w kierunku owego chudego jak patyk kraju. Choć od tamtego czasu minęło już wiele lat, ciekawość pozostała, ale decyzja o wyjeździe zapadła dopiero niedawno. »

    Tagi: patronat medialny, ameryka południowa, chile, patagonia

  • Czas na debiut – Strefa Darien

    Czas na debiut – Strefa Darien

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 25.09.2014 10:24

    Liczba odwiedzin: 7147

    Książka Michała Zielińskiego to osobisty zapis wrażeń z wyprawy do jednego z najmniej uczęszczanych rejonów świata – południowoamerykańskiej selvy, czyli dżungli. »

    Tagi: patronat medialny

  • Kurs na Indonezję

    Kurs na Indonezję

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 19.09.2014 09:47

    Liczba odwiedzin: 8717

    Karolina i Bartek, para młodych inżynierów z Krakowa i autorów bloga Kurs na Wschód, wkrótce rusza w kolejną podróż. Tym razem zamierzają odwiedzić Indonezję, przyjmując za cel nie tylko relaks pod palmami, ale także zebranie sporej ilości materiału reporterskiego, który ma czytelnikom ich bloga pokazać azjatycki kraj od podszewki. Karolina i Bartek obierają kurs na Indonezję! »

    Tagi: patronat medialny, azja, indonezja

  • 8000 km Across Canada

    8000 km Across Canada

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 01.08.2014 16:09

    Liczba odwiedzin: 7721

    Czy można pokonać pieszo dystans 8000 km w ciągu 8 miesięcy, samotnie, bez większego wsparcia z zewnątrz, mierząc się z różnorodnymi warunkami klimatycznymi oraz terenowymi? Można, trzeba mieć tylko jasno określony cel. A taki z pewnością przyświeca Jakubowi Mudzie, który wraz z początkiem stycznia 2015 roku wybiera się w pieszą wyprawę 8000 km Across Canada, od wybrzeża Pacyfiku aż po Atlantyk. »

    Tagi: patronat medialny, ameryka północna, kanada

  • 850 km, by znaleźć dom

    850 km, by znaleźć dom

    Autor: Anna Kaca

    Data publikacji: 16.07.2014 11:07

    Liczba odwiedzin: 7887

    W tegoroczne wakacje razem z moim czworonogiem pokonam pieszo 800 km, promując adopcje psów aktywnych. Od Karkonoszy po Bieszczady będę prezentować ludziom dwa bardzo aktywne psy, które od wielu lat nie potrafią znaleźć domu. Pokaże również, że wakacje można spędzać ze swoim czworonogiem w fajny dla obu stron sposób. »

    Tagi: patronat medialny

  • Archeolodzy (znowu) w podróży – czyli autostop w Skandynawii tropami wikingów

    Archeolodzy (znowu) w podróży – czyli autostop w Skandynawii tropami wikingów

    Autor: Archeolodzy w podróży

    Data publikacji: 11.07.2014 12:45

    Liczba odwiedzin: 6425

    Minął ponad rok, odkąd grupa archeologów i jeden grafik zdecydowali się na podróż swojego życia, odwiesiła na jakiś czas pracę i studia i wyruszyła do Rosji. Teraz, projekt „Archeolodzy w Podróży” odżywa – w nieco zmienionym składzie (więcej info tutaj: http://archeolodzywpodrozy.blogspot.com/p/o-nas.html) ruszamy tym razem na północ! »

    Tagi: europa, norwegia, skandynawia, patronat medialny

  • Z uśmiechem na (Bliski) Wschód

    Z uśmiechem na (Bliski) Wschód

    Autor: Tomasz Korgol

    Data publikacji: 01.07.2014 11:07

    Liczba odwiedzin: 6903

    Celem mojej najbliższej wyprawy jest Nepal. Trasa wiedzie z Wrocławia przez Węgry, Bułgarię, Rumunię, Turcję, Gruzję, Armenię, Irak (Kurdystan), Iran, Pakistan, Indie, Nepal. Łącznie 15 tysięcy kilometrów, samotnie, autostopem. Wyprawa jest częścią projektu pod nazwą ,,Z uśmiechem na (Bliski) Wschód”. »

    Tagi: patronat medialny, azja, indie, nepal

  • Podróżować to żyć – podsumowanie I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika

    Podróżować to żyć – podsumowanie I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 30.05.2014 11:39

    Liczba odwiedzin: 5683

    W trakcie minionego I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej, któremu patronował między innymi portal Etraveler.pl, słuchacze mieli okazję nie tylko przenieść się w odległe i niezwykle różnorodne części świata, ale i dostali spory zastrzyk inspiracji, po którym na pewno niełatwo będzie wysiedzieć w domu. »

    Tagi: europa, polska, patronat medialny

  • Gobi Expedition 2014

    Gobi Expedition 2014

    Autor: Łukasz Kraka-Ćwikliński

    Data publikacji: 26.05.2014 16:34

    Liczba odwiedzin: 6214

    Wyprawa przez drugą co do wielkości pustynię na świecie zbliża się wielkimi krokami. Do jej rozpoczęcia zostały niespełna dwa miesiące, co sprawia, że jest to dobry moment, by przypomnieć zainteresowanym, na czym polega jej wyjątkowość. »

    Tagi: azja, mongolia, gobi, patronat medialny

  • Festiwal Podróżniczy u Przyrodników

    Festiwal Podróżniczy u Przyrodników

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 26.05.2014 15:10

    Liczba odwiedzin: 4999

    Już w najbliższy piątek (30.05.) rusza w Lublinie Festiwal Podróżniczy u Przyrodników. W programie znalazły się slajdowiska z całego świata: Kolumbia, Antarktyda, Portugalia, Niemcy, Słowenia, Chorwacja) oraz z Polski (Opolszczyzna i Białowieski Park Narodowy). Ideą Festiwalu jest ukazanie piękna i bogactwa przyrody w skrajnie różnych rejonach świata. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • Bałkany Trip 2014

    Bałkany Trip 2014

    Autor: BusTrip into the Wild

    Data publikacji: 12.05.2014 09:20

    Liczba odwiedzin: 34267

    Jak opisać w kilku słowach projekt BusTrip Into The Wild? 26-letni volkswagen T3, siedmioro podróżników i 12 krajów, które chcemy odwiedzić w trzy tygodnie, jak najmniejszym kosztem. »

    Tagi: patronat medialny, europa

  • I Festiwal Podróżniczy Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej

    I Festiwal Podróżniczy Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 28.04.2014 10:02

    Liczba odwiedzin: 76492

    Już 23 i 24 maja rusza w Środzie Wielkopolskiej pierwszy Festiwal Podróżniczy organizowany przez Klub Szalonego Podróżnika. Dwa dni festiwalowe będą składać się z prezentacji prelegentów o „Statuetkę Klubu Szalonego Podróżnika” za najlepszą prezentację podróżniczą, prezentacji filmów oraz relacji podróżniczych zaproszonych gości specjalnych. Poza tym na każdego z uczestników czekają liczne konkursy i atrakcje festiwalowe. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • 4 Żywioły – podróż autostopem dookoła Islandii

    4 Żywioły – podróż autostopem dookoła Islandii

    Autor: Joanna Maślankowska i Adam Wnuk

    Data publikacji: 15.04.2014 11:35

    Liczba odwiedzin: 6381

    1 miesiąc, 2 autostopowiczów i 4 żywioły do pokonania. Podczas miesięcznej wyprawy zasmakujemy dań gotowanych w rozgrzanej ziemi, wykąpiemy się w najwspanialszych wodospadach Europy, staniemy na skraju dwóch ogromnych płyt tektonicznych jednocześnie i (mam nadzieję) nie zostaniemy porwani razem z namiotem przez niezwykle silne wiatry. Wszystko to z dobytkiem na plecach i wyciągniętym w górę kciukiem. »

    Tagi: patronat medialny, europa, islandia

  • I Festiwal Podróżniczy w Środzie Wielkopolskiej

    I Festiwal Podróżniczy w Środzie Wielkopolskiej

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 21.03.2014 14:44

    Liczba odwiedzin: 115019

    24 maja 2014 r. w Ośrodku Kultury w Środzie Wielkopolskiej w ramach Średzkich Sejmików Kultury 2014 odbędzie się I Festiwal Podróżniczy zorganizowany przez poznański Klub Szalonego Podróżnika. W ramach Festiwalu przewidziane są przede wszystkim prelekcje podróżnicze, slajdowiska, dyskusje i spotkania z podróżnikami. Prelegenci przedstawią swoje dotychczasowe podróże po różnych regionach świata i opowiedzą związane z nimi historie, przygody i wrażenia. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • « Poprzednia
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • Następna »

Spotkania i imprezy podróżnicze