Agadir – precz z mitami!

Muzułmanie nie piją alkoholu – tego zabrania im islam. Zakaz religijny jest jednak „podgryzany” przez prawa rynku, a te mówią, że każdy turysta jest na wagę złota, dlatego trzeba spełniać jego zachcianki. Także te alkoholowe, więc z zakupem piwa czy nawet mocniejszego alkoholu nie ma większego problemu. Trunki są importowane, bo Maroko nie jest krajem, który mógłby się poszczycić własnymi winami bądź wódką, także wiele restauracji nie ma licencji na alkohol. W turystycznych miejscach są jednak kluby, gdzie chodzą głównie przyjezdni (piszę „głównie”, bo czasem zaglądają również lokalsi) i to właśnie tam spragnieni znajdą coś dla siebie. Większość hoteli oferuje również opcje all inclusive, w której zawiera się też alkohol. Ja byłam w kurorcie, gdzie wybór czegoś mocniejszego kończył się na piwie.

Podobno muzułmanie wierzą, że zrobienie komuś zdjęcia zabiera tej osobie duszę. Ten tradycyjny pogląd, bardziej ludowy niż wynikający z Koranu powoli wymiera, szczególnie, iż wielu Marokańczyków zrozumiało potencja turystyczny, jakim dysponują. Przy czym ten „potencjał” bywa dla przeciętnego wczasowicza denerwujący. Niektórzy czają się w kilku obleganych przez turystów miejscach z wielbłądami, inni zakładają tradycyjne berberyjskie stroje, których już od dziesiątków lat nikt nie nosi na co dzień.

Dlatego już zawczasu przygotowywałam się psychicznie na natarczywość, znaną mi chociażby z Egiptu czy Turcji. Na miejscu pozytywnie się rozczarowałam, bo Marokańczycy, oferując swoje dobra i usługi, wcale nie są aż tak nachalni. Oczywiście za zdjęcie ze wspomnianym wielbłądem, jeśli już nabierzemy się na tę pseudoatrakcję, trzeba zapłacić. Powszechny jest też zwyczaj płacenia napiwków, które zwykle nie są wysokie – około 1 lub 2 euro, czyli 10-20 dirhamów. Pamiętajmy, że jeżeli chcemy jednak sfotografować kogoś z ulicy, to koniecznie zapytajmy tę osobę o pozwolenie. „Oczywista nieoczywistość” – tak bym to określiła.

Mit 2: Agadir jest niebezpiecznym miejscem

Od wielu osób słyszałam, że tak jak w innych krajach Afryki, w Maroku jest niebezpiecznie. Gdy oznajmiłam, że wybieram się właśnie tam, sporo się nasłuchałam: że kryzys, że przewroty, że w północnej Afryce niedobrze się dzieje. Nic z tego, czym mnie straszono przed wyjazdem, nie doświadczyłam w Agadirze. Mało tego, tam w ogóle można zapomnieć, że jest się w Afryce. Bieda też nie wydaje się tak dotkliwa jak w innych afrykańskich rejonach.

 

Typowa uliczka w Agadirze

fot. Ola Klimowicz

W latach 60-tych wybrzeże Maroka zostało praktycznie doszczętnie zniszczone przez trzęsienie ziemi. Zamiast odbudować zrujnowane miasto, władze zdecydowały, że Agadir zostanie przeniesiony o kilka kilometrów dalej i zbudowany zupełnie od nowa. W tym momencie osiedla z dala od centrum wyglądają jak warszawski Wilanów, zaś marina – jak dzielnica hiszpańskiej Marbelli. W pozostałej części miasta króluje typowo afrykańska architektura. Budynki mają małe, zaokrąglone okna, pomalowane są w pastelowych odcieniach różu, beżu lub niebieskiego. Drzwi i ściany zdobią mozaiki oraz elementy z drewna. Jest też coś, co występuje powszechnie, niezależnie od dzielnicy, w każdym hotelu, sklepie czy nawet w salonie fryzjerskim. Mowa o wizerunku króla, którego czujne oko spoziera zewsząd. Poza tym w Agadirze znajdują się też dwa ogrody królewskie i pałac króla, okazałe budowle postawione „ku czci”. A wszystko nadal pachnie nowością, oprócz mariny – ta śmierdzi rybami.

W Agadirze rzeczywiście jest czysto i bezpiecznie. Jeśli jednak ktoś oczekuje europejskich standardów, to raczej się rozczaruje. I to już na lotnisku. Po wylądowaniu, pod samolotem nie czekał na pasażerów autobus, ani nie był on podłączony do lotniska rękawem. Aby wejść na terminal, musieliśmy po prostu przejść przez kawałek pasa startowego. W lotniskowej łazience po ziemi oraz w toalecie chodziły robaki.

Wylądowaliśmy późno – po północy i jadąc autokarem do naszego hotelu przypominały mi się sceny z filmu „Miasto Boga”. Mimo że mowa tutaj o zupełnie innym miejscu, bo zdjęcia do filmu były robione w Brazylii, momentami Maroko i jego najmłodsi mieszkańcy do złudzenia przypominali rówieśników z innego kontynentu. Wioski, które mijaliśmy wyglądały nędznie, mówiąc oględnie. Wielodzietne rodziny gnieżdżą się w rozpadających się chatach, krytych kawałkami blachy, po ulicach jeżdżą rozklekotane samochody, a na nogach Agadirczyków wiszą postrzępione sandały. Bieda nie przeszkadza jednak ludziom się uśmiechać. Robią to często i jak mi się wydawało – wyjątkowo szczerze.

Mit 3: Agadir to typowy kurort i nie ma tam nic do zobaczenia

Mieszkałam w dość dużym hotelu w dystrykcie turystycznym wraz z kilkoma innymi osobami, które dzień w dzień przesiadywały nad basenem. Chociaż sama lubię wygrzewać się na słońcu, a moja siostra uwielbia pływać, byłam też ciekawa kultury kraju i kilku oddalonych od Agadiru miejsc. Rozeznałam się w ofertach wycieczek fakultatywnych i wtedy okazało się, że jest naprawdę z czego wybierać. W pobliżu Agadiru znajduje się kilka mniejszych, ale znacznie bardziej urokliwych niż metropolia miasteczek.

Plaża w turystycznej części Agadiru. Fot. Ola Klimowicz

Najbardziej znanym jest Essaouira, czyli biało-niebieskie miasto. To dawny fenicki port, zbudowany w biało-błękitnej tonacji. Zachwyca wąskimi uliczkami, zaułkami, portem rybackim oraz sklepami z wyrobami artystycznymi, które jeśli mamy zamiar kupować, to najlepiej właśnie tutaj.

Po przeglądzie wszystkich ofert wybrałyśmy z siostrą trzy wycieczki. Jednego mniej słonecznego dnia, pojechałyśmy do Medyny. Po trzęsieniu ziemi w 1960 roku Agadir został pozbawiony swojej medyny. Znany włoski dekorator Coco Polizzi, pasjonat tradycyjnego budownictwa, marzył o jej odbudowaniu w jak najbardziej autentyczny sposób. Teraz Medyna zajmuje cztery i pół hektara, wzniesiono ją z kamienia, ziemi i drewna. Podczas budowy nie użyto nawet grama cementu.

Prace nad ukończeniem tej części miasta nadal trwają, ale już w tym momencie można zawitać na ciekawy targ, gdzie wszystko jest robione na oczach kupujących, w tym nawet buty. Nie ma sztywnych cen, więc każdorazowo należy się targować, przy czym nawet ceny„pod turystów” nie są zbyt wygórowane. W trakcie wycieczki spotkałyśmy także kilku Berberów, tzn. osobników, którzy chcieli za nich uchodzić. Uwiarygodniać miał ich tradycyjny strój, czyli niebieskie szaty i turbany. Zwykle chętnie opowiadają o historii swojej grupy i oprowadzają turystów po modelach namiotów rozstawionych przy wejściu do dzielnicy.

Celem kolejnej wycieczki był Immouzer. Aby dostać się do miejscowości, trzeba pokonać nieprawdopodobnie krętą trasę pośród gór. Już ekscytującą drogę dodatkowo urozmaicał widok kóz siedzących na drzewach, które stanowią dla nich atrakcyjne żerowisko: objadają liście i owoce, dlatego ogołocone drzewka to raczej „krajobrazowy standard”. Po drodze stawaliśmy w kilku miejscach, w tym sklepie z naturalnymi kosmetykami oraz domowym miodem w wielu smakach. Przy każdym postoju podbiegały do nas małe dzieci, oferując kwiatki w zamian za kilka dirhamów. W Immouzer czekała na nas główna atrakcja tego miejsca – przepiękne kaskady. Załapaliśmy się na jedną z ostatnich wycieczek, ponieważ już wkrótce wody miały wyparować, w trakcie wakacji jest tak gorąco, że źródło wody i pieniędzy dla lokalnej społeczności wysycha.

Wodospad w Immouzer. Fot. Ola Klimowicz

Moja siostra z całej wycieczki najlepiej wspomina przejażdżkę na wielbłądzie – do bólu reklamowaną i obrzydliwie przereklamowaną. Poza tym nie dajmy się nabrać. Mimo solennych zapewnień gorliwych naganiaczy nie przejedziemy się na dwugarbnym zwierzęciu, ale na dromaderze. Ale dla dzieciaków i tak to jest ogromna frajda.

Pozytywne rozczarowanie – tak mogę podsumować swój pobyt w Maroku. W trakcie wcześniejszych wojaży nie udało mi się spotkać tak miłych i gościnnych ludzi jak Marokańczycy. Bezwzględnie muszę tam wrócić, tym razem do Fez i Marrakeszu. Słowo już się rzekło.

Komu w drogę, temu poradnik!

• Nocleg

  Agadir to dobre miejsce dla zwolenników kurortów. Bo też całe miasto jest jak wielki kurort, podzielone na kilka części, spośród których wyróżnia się dystrykt turystyczny. Nie przesadzając, znajdują się tam wyłącznie hotele i najpiękniejsza część agadirskiej plaży. Hotele są utrzymane w zadowalającym standardzie. Nowe, zadbane, czyste, do tej pory także w przystępnej cenie, co jednak zaczyna się powoli zmieniać. Często wyjazd do Maroka, jeśli chcemy mieć dobre warunki, kosztuje tyle, ile w zachodnioeuropejskich miastach.

  Tyle o resortach. Nie ma żadnego problemu ze znalezieniem mniejszego i znacznie tańszego hotelu. Marokańczycy zaczęli też wynajmować pokoje w swoich domach (typowe bed and breakfast). Jeśli mamy ograniczony budżet, lepiej wybrać pokój w prywatnym domu.

• Poruszanie się na miejscu

  Transport publiczny w Agadirze nie jest zbyt rozbudowany. Jeżdżą tutaj autobusy miejskie, ale w dystrykcie turystycznym nie ma wielu przystanków. Trudno znaleźć też rozkłady jazdy.

  Taksówki nie przeszłyby przez przegląd techniczny w jakimkolwiek europejskim kraju. Jeśli się nam poszczęści, przewiezie nas stary, ale zadbany biały mercedes. Po ulicach jeżdżą także tzw. petit taxi, pomalowane na odblaskowy pomarańczowy kolor małe fiaty, peugeoty lub daewoo. Nie ma w nich pasów, w tapicerkach są dziury, a kierowcy nie używają kierunkowskazu. Mają jednak ogromny plus – są bardzo tanie. Oczywiście pod warunkiem, że potrafimy się targować, bo czasem za tę samą odległość zapłacimy 3 euro, a czasem 6. Brak taksometrów w jest zmorą turystów.

  Najwygodniej wynająć samochód, chociaż drogi poza Agadirem są w kiepskim stanie, a to ze względu na góry. Moim zdaniem, na wycieczki w dalsze regiony najlepiej udać się z wycieczką fakultatywną w autobusie prowadzonym przez rozeznanego w lokalnych realiach mieszkańca.

• Waluta i język

  Obowiązującą walutą jest dirham marokański. 10 dirhamów to 1 euro. Na targach czy w sklepach możemy płacić także w euro.

  W turystycznych miejscowościach bez problemu porozumiemy się po angielsku i francusku. I oczywiście po arabsku, ale to już wiedza tajemna, którą nie wszyscy są w stanie posiąść.

• Rady dla kobiet

  Zaczepki mężczyzn: choć faceci nie są tak nachalni jak w pobliskim Egipcie, Tunezji czy Hiszpanii, to jednak, podobnie jak w wielu południowych krajach, można spotkać się z okazjonalnym cmoknięciem czy niecenzuralnymi okrzykami po francusku. Wystarczy wyniosła ignorancja.