Pierwszy dzień w Rwandzie. Kigali

 

Widok na stolicę Rwandy – Kigali

fot. Joanna Oleradzka

Idąc pod górę, coraz trudniej było mi złapać oddech. Upał, odwodnienie oraz ciężki plecak sprawiły, że z każdym krokiem czułam się bardziej zmęczona, jednak dotarłam wreszcie w bardziej cywilizowane miejsce niż dworzec autobusowy. Nie mogłam nadziwić się, jak inna jest Rwanda od tej, którą sobie wyobrażałam. Kigali to wyjątkowo europejskie miasto. Są tam porządne supermarkety, kawiarnie, ronda, przejścia dla pieszych, sygnalizacje świetlne i asfaltowe drogi. Czułam, że zaczynam dostrzegać kolejne oblicze Afryki.

Nie wiedziałam do końca, co ze sobą zrobić. Jak znaleźć nocleg, w jakim kierunku iść, żeby go znaleźć. Próbowałam wypytać kilku przechodniów, niestety nikt mnie nie rozumiał. Wreszcie, po jakimś czasie znalazł się ktoś, kto potrafił porozumieć się ze mną w języku angielskim. Otrzymałam informacje o najbliższym hotelu i ruszyłam w jego kierunku. Wydawało mi się, że podążam dokładnie za wskazówkami, jakich mi udzielono, jednak ciągle trafiałam w to samo miejsce. Kompletnie załamana – bez pieniędzy i noclegu – usiadłam na krawężniku, zapaliłam ostatniego papierosa (czym naraziłam się na srogie spojrzenia tubylców) i głowiłam się nad jakimś rozwiązaniem.

Nagle zobaczyłam przed sobą tego samego mężczyznę, który wskazał mi drogę do hotelu. – Wiedziałem, że się zgubisz. Dlatego przyszedłem ci pomóc. Mam na imię Pascal – powiedział. Nie wierzyłam własnym oczom i uszom. Gdy rozmawialiśmy wcześniej, szedł gdzieś właśnie ze znajomymi lub rodziną. Dlaczego zawrócił? Dlaczego chciał mi pomóc? Nie wiem czy to głupota, naiwność, czy instynkt, podpowiedziały mi, by mu zaufać i pozwolić sobie pomóc. Pascal znalazł dla mnie hotelowy pokój w meczecie. Miałam duże łóżko, moskitierę, balkon, a nawet łazienkę z przyzwoitym prysznicem. Po raz pierwszy od mojego przyjazdu do Afryki pozwoliłam sobie na taki luksus. Podziękowałam Pascalowi za pomoc, oczekując, że opuści mój pokój, bym mogła w spokoju wziąć prysznic.

Myślałam, że zrozumiał, o co mi chodzi, gdyż wyściskał mnie miło i zamknął za sobą drzwi. Szczęśliwa z obrotu sprawy odkręciłam kran, by sprawdzić czy jest ciepła woda, ale ku mojemu zaskoczeniu wody nie było w ogóle. Ani kropli. To samo w zlewie i ubikacji. Stałam zdziwiona, gdy nagle ktoś zapukał do moich drzwi – w progu z dwoma wiadrami gorącej wody stał Pascal. Wtedy zrozumiałam, że trzeba o nią po prostu poprosić – gorąca do mycia, zaś zimna do spłukiwania wody w toalecie. Pascal czekał na mnie na zewnątrz, podczas gdy ja przelewałam wodę z wiader do miski. Wtedy jeszcze nie wiedziałam, że potrzebny jest do tego specjalny system. Trzeba oszacować, ile wody można zużyć na ręce, ile na nogi, ile na włosy… Nie mając jeszcze tej wiedzy, opuściłam pokój w połowie brudna.

 

Joanna i Pascal – rwandyjski znajomy

fot. Joanna Oleradzka

Mój nowy znajomy zaproponował mi, byśmy udali się do kawiarni na wyborną rwandyjską kawę. Już miałam krzyknąć ze szczęścia, kiedy przypomniałam sobie, że muszę znaleźć jakiś bankomat i wybrać lokalną gotówkę. W kieszeni miałam kilkanaście dolarów, które ledwie zaakceptowano w hotelu. Nie spodziewałam się, że w tak cywilizowanym mieście będzie tylko jeden bankomat, który przyjmuje karty Visa lub Mastercard. Na szczęście znajdował się zaraz naprzeciwko meczetu. Z radością pobiegłam w jego kierunku, jednak okazało się, że odmówił wydania mi pieniędzy z niewiadomego powodu. Pascal udał się ze mną w celu zweryfikowania problemu – wiedziałam, że na koncie mam na pewno jeszcze sporo gotówki.

W banku zbyli mnie dość łatwo: jeśli bankomat nie wydaje pieniędzy, oznacza to, że pani ich po prostu nie ma na koncie. Przeraziłam się nie na żarty – już raz zostałam okradziona – ktoś zeskanował moją kartę kredytową i zainkasował pięćset euro. Może znów mi się to przytrafiło? Czym prędzej udałam się do kafejki internetowej, by sprawdzić konto on-line. Wszystko wyglądało w porządku – miałam pieniądze do dyspozycji, niestety tylko wirtualnie.

Pascal mówił, bym się nie martwiła, że wszystko się ułoży. W końcu zawsze mogę skorzystać z finansowej przesyłki w Western Union. Afrykański przyjaciel zabrał mnie na kawę, naprawdę dobrą. Przypadkowo poznałam Sophię – wolontariuszkę ze Szwecji. Wymieniłyśmy się numerami i postanowiłyśmy spotkać się za kilka dni. Szwedka akurat wyjeżdżała na trzy dni do Ugandy, gdyż nie chciała zostać w mieście podczas szesnastej rocznicy ludobójstwa. Prawdę powiedziawszy, nie wiedziałam, że wypada ona dokładnie wtedy, kiedy byłam w Kigali. Dziewczyna ostrzegła mnie o nadchodzących smutkach, osowiałych twarzach i ogólnej żałobie. Tego dnia wszyscy mieszkańcy udają się na lokalny stadion, by oddać hołd poległym, powspominać i wysłuchać przemowy prezydenta. Trochę zdziwiłam się słysząc, że Sophia dosłownie ucieka od tego wydarzenia. Ja zdecydowanie postanowiłam wziąć w nim udział. Wypytałam najpierw Pascala czy to możliwe, czy wypada, czy nikogo nie urażę. W odpowiedzi usłyszałam, że wszyscy na pewno bardzo się ucieszą, że ktoś z innego kraju przyjdzie wysłuchać ich historii.

Podczas rozmowy z Pascalem dowiedziałam się, czym on się właściwie zajmuje. Otóż mężczyzna przemyca diamenty z Kongo, które potem wysyła do Dubaju, Singapuru bądź Indonezji. Twierdzi, że wszystkie transakcje odbywają się legalnie, pokazał mi nawet legitymację, która rzekomo świadczyła o legalności całego przedsięwzięcia. Nie wchodziłam w szczegóły, o nic nie pytałam.

Zmęczenie dawało mi się we znaki, prawie zasypiałam nad kawą. Pascal zaproponował, że odprowadzi mnie do hotelu, następnie załatwi swoje prywatne sprawy, a później wróci, by sprawdzić, czy mam się dobrze. Nie bardzo chciałam, by tak wyglądał mój wieczór. Chciałam po prostu posłuchać muzyki i spokojnie zasnąć. Jednak nauczona doświadczeniem wiedziałam, że jeśli ktoś w Afryce proponuje ci pomoc, nie bardzo wypada odmówić.

Pascal wrócił do hotelu po niespełna godzinie. Zdążyłam w tym czasie umyć drugą połowę ciała, ale po raz kolejny zabrakło mi wody – tym razem na włosy. Mężczyzna przyniósł ze sobą dwie spore, papierowe torby. A w nich, dosłownie jak na święta: woda mineralna, jeszcze ciepłe placki chiapatti, awokado, specjalne owoce na wzmocnienie organizmu (niestety nie pamiętam nazwy), igły i nitki, bym mogła naprawić podarte ubrania oraz przepiękny materiał, bym mogła uszyć sobie nowe. Nie kryłam wzruszenia, nie byłam w stanie zaproponować nic w zamian. Usłyszałam historię o licznych podróżach Pascala, podczas których niejednokrotnie ktoś mu pomagał, dlatego on teraz robi to samo dla innych.

Siedzieliśmy na balkonie dość długo, rozmawiając o życiu, Bogu, ludobójstwie w Rwandzie i historii. Pascal zaproponował, że przyjdzie po mnie rano i jeśli będę chciała, odwiedzimy jego rodzinę. Zgodziłam się bez wahania, jednak najpierw musiałam udać się do biura Parku Narodowego, ponieważ za wszelką cenę chciałam zobaczyć goryle w ich naturalnym środowisku.

 

Były też europejskie akcenty...

fot. Joanna Oleradzka

Pożegnałam się z Pascalem. Czysta i najedzona położyłam się do łóżka. Słuchając muzyki, cieszyłam się, że ostatecznie, mimo wszelkich przeszkód, dzień zakończył się całkiem pomyślnie. Zazwyczaj, kiedy w ogóle się tego nie spodziewam, pojawia się w moim życiu ktoś, kto wyciąga pomocną dłoń. Nie mówię tu tylko o pomocy materialnej, jakiej udzielił mi Pascal, ale również o dodających energii rozmowach, uśmiechach i serdeczności. Zasypiałam z tymi przemyśleniami w głowie – czułam się wyjątkowo zaszczycona, że spotkałam tyle wspaniałych osób podczas mojej afrykańskiej podróży. I zastanawiałam się, jak to będzie dalej. O czwartej nad ranem obudził mnie muezin z meczetu, śpiewający pięknie, jednak jak dla mnie odrobinę za wcześnie.