Autostopem przez Amerykę Południową

Bardzo Dziki Zachód

Udaje nam się dotrzeć do jakiejś niewielkiej miejscowości, która wyrasta jakby prosto z wilgotnego równikowego lasu. Zdaje się, że okala on tu każdy zakątek. I tak mamy szczęście. Udaje nam się przenocować w motelu, czyli dużym drewnianym domu bez łazienki, z czymś na kształt polowych łóżek i kocem oddzielającym nasz pokój od pokoju sąsiada. Rano zjadamy śniadanie, które w skrócie można nazwać jakimś egzotycznym gulaszem. Nie pytamy, co jest w środku, bo nareszcie mamy pełne brzuchy i możemy ruszać dalej.

Krajobraz przed motelem wygląda jak z westernu. Wszędzie walają się jakieś rupiecie, łażą kury, a cieniu pobliskiej chaty siedzą jacyś groźnie wyglądający tubylcy, którzy gdy tylko podniosą głowę, szczerzą się do nas w szczerbatym uśmiechu. My jako rasowi, czyli nieufni Europejczycy, podejrzewamy ich oczywiście o nieszczere zamiary i niecne knowania. Nic z tych rzeczy. Na stacji benzynowej zaczepia nas jeden z takich podejrzanych osobników i sam pyta, czy nie wybieramy się w stronę Boliwii, bo przydałby się mu ktoś, kto dorzuci się do paliwa. Uśmiech rozpromienia nasze blade twarze i niewiele myśląc wskakujemy do wielkiej ciężarówki, w środku której jest chyba cały dobytek właściciela.

Wygląda na to, że to jego przenośny dom. Jest też drugi kierowca. Jegomość bardziej milczący i posępny z wciśniętym na oczy kapeluszem. Wciskamy się więc między nich i w ścisku przejeżdżamy ogromne odległości. Kierowcy przez całą drogę łamanym portugalskim opowiadają nam o swojej niedoli i miłości..do piłki nożnej, rzecz jasna! Na szczęście mamy jakie takie pojęcie o footballu, więc mimo wyraźnych braków językowych rozmowa płynie wartko i wszyscy są zadowoleni. Krajobraz za oknem powoli zmienia się w sawannę.

Kierowcy przystają na stacjach benzynowych, gdzie zawsze jest ta sama kawa i kanapki, a czasem tylko kawa. Na szczęście wszędzie można kupić wodę. W ten sposób przekraczamy granicę z Boliwią. Wypełniamy dokumenty migracyjne, okazujemy ważne paszporty i ruszamy dalej w nieznane. Ogólnie i tak mamy dużo szczęścia, bo autostop w Brazylii to mało popularny sposób podróżowania. Często kierowcy w ogóle nie chcą się zatrzymywać. Jeśli już uda nam się z kimś zabrać, to zawsze ta osoba oczekuje zapłaty. Bywa, że w głębi kraju lepiej jest przejechać większy odcinek autobusem, bo transport publiczny jest tu naprawdę dobrze zorganizowany i tani.

Blokeo

Kierowcy dowożą nas aż do Santa Cruz, gdzie rozstają się z nami niechętnie. Mają nam przecież jeszcze tyle do opowiedzenia! No cóż, chętnie byśmy zostali, ale to nie koniec naszej podróży. W położonym ponad 320 m n.p.m. mieście łatwo znajdujemy nocleg. Standardy są tu nieporównywalnie wyższe niż w małych mieścinach w głębi kraju, więc z rozkoszą przepłacamy za luksus spędzenia jedne nocy w prawdziwym łóżku.

Nasze standardy szczęścia też się po drodze zmieniły. W dalszej drodze na zachód jest już dużo ciężej. Boliwia to bowiem najbiedniejszy kraj Ameryki Południowej. Nader często przydadzą nam się tutaj umiejętności nabyte w szkole przetrwania, namiot i wiara w siebie, dużo wiary. Chyba zaczynamy rozumieć, czemu wszyscy są tu tacy religijni.

Trudy rekompensują nam niesamowite widoki: góry, doliny, wiszące mosty, dzikie konie. Także napotkani tu Indianie witają każdego z sercem na dłoni i liśćmi koki w drugiej. Podobno ich żucie niweluje skutki choroby wysokościowej.

Jeśli już uda nam się złapać stopa, może się okazać, że po przejechaniu kilku kilometrów zatrzyma nas popularna tu blokada drogi, tzw blokeo. Jest ona oczywiście formą protestu przeciwko opieszałemu rządowi, biedzie i wyzyskowi. Dla nas jest kolejną próba nerwów i lekcją pokory. Pozostaje nam jedynie czekać na zakończenie protestu, rozbijając jak inni podróżni obóz na poboczu drogi. Przydałaby się jakaś relaksacyjna medytacja, ale gdzie tam!

W pobliżu toczy się zażarta polityczna debata, więc słuchamy uważnie, ze zrozumieniem kiwamy głowami, ze wszystkim się zgadzamy, wyrażamy ubolewanie nad losem Boliwii, nawet jeśli nie rozumiemy ani jednego słowa. Tymczasem jacyś obcy ludzie zapraszają nas do swojego ogniska, nad którym pieką coś, co bardzo przypomina świnkę morską. Zjadamy wszystko z apetytem, grzecznie dziękujemy i nie zastanawiamy się zbytnio nad tym, co jedliśmy. Grunt, że znów mamy pełne brzuchy, bo blokada trwa dwa dni! Po kolejnych siedmiu docieramy do chilijskiej granicy.

Drogi w Boliwii praktycznie nie istnieją. Podczas pory deszczowej nie sposób dotrzeć do wielu miejscowości. Wszędzie dżungla albo góry. Z rzadka można spotkać większe ludzkie osady, a złapanie „stopa” graniczy z cudem. Trzeba przygotować się na wielogodzinne niekiedy wędrówki poboczami dróg, by zatrzymać jakiś samochód, bo ruch jest tutaj bardzo ograniczony. Często daje się też we znaki brak jakiejkolwiek infrastruktury.

San Pedro de Atacama

W drodze do miasta Calama, które leży w obszarze najsuchszych terenów na ziemi, długo nie możemy zatrzymać żadnego samochodu, bo po prostu nic nie nadjeżdża. Nam tymczasem kończą się zapasy wody. Zaczynamy podejrzewać, że nasza wyprawa może zakończyć się tuż przed jej planowanym końcem i że nasze bielejące kości znajdzie dopiero jakiś inny zbłąkany traper. Niedobrze. Na szczęście jak zwykle strach ma wielkie oczy, ale opatrzność czuwa nad nami, tym bardziej, że w Chile kierowcy zatrzymują się chętniej niż w pozostałych krajach, by zabrać autostopowiczów. Pewnie maja nas za nieszkodliwych, biednych wariatów. Nie chcą więc od nas zapłaty za drogę, co w Ameryce Południowej także jest wyjątkiem od reguły.

W okolicach miasteczka San Pedro de Atacama przypadkiem trafiamy do opustoszałej osady robotniczej. Ludzie padali tu jak muchy, pracując na pustyni przy wydobyciu saletry, o czym świadczy ogromny cmentarz, położony w pobliżu. Las drewnianych krzyży powtykanych w ziemię, mnóstwo grobów kobiet i dzieci. Na niektórych grobach dziecięce zabawki. Wstrząsający widok robią też splądrowane, pootwierane grobowce, w których rabusie szukali kosztowności. Nasza podróż kończy się mocnym akcentem.

Ogólnie rzecz biorąc, w Chile czeka na autostopowiczów miła odmiana, ponieważ sieć dróg jest tu dobrze rozwinięta, a ludzie chętnie zabierają turystów. Autostop jest w Chile bardzo popularny. Podróżuje tak wielu młodych tubylców. Ponadto, Chile jest także wyjątkiem jeśli chodzi o płatności, bo Chilijczycy nie oczekują zazwyczaj zapłaty za zabranie dodatkowego pasażera. Najlepiej podróżować w poniedziałki i w godzinach porannego i popołudniowego szczytu, kiedy jest największy ruch. Poruszając się autostopem po pustynnych rejonach kraju trzeba natomiast pamiętać o zaopatrzeniu się w duże ilości wody, bo może się zdarzyć, że akurat tutaj będziemy musieli dłużej poczekać na przypadkowy transport. Jeśli to wszystko was nie odstrasza, to na co jeszcze czekacie?

Komu w drogę, temu poradnik!

• Na granicy

  Polscy turyści planujący pobyt w Brazylii nie dłuższy niż 90 dni w roku są zwolnieni z obowiązku wizowego. Wniosek o ewentualne przedłużenie pobytu składa się natomiast policji federalnej (Policia Federal), nie później niż 10 dni przed wygaśnięciem wizy. Przedłużenie na dalsze 90 dni następuje w zasadzie automatycznie po dokonaniu opłaty skarbowej w wysokości 10 USD. W razie stwierdzenia nielegalnego pobytu policja federalna nakazuje opuszczenie kraju w ciągu 8 dni i obciąża nielegalnego turystę grzywną, która może wynosić 300 USD. Jeśli jej nie zapłacimy, nie dostaniemy pozwolenia na ponowny wjazd do tego pięknego kraju, więc nie warto ryzykować.

  Przekraczając granicę Boliwii otrzymamy bezpłatną wizę ważną przez okres 30 dni. W każdym większym mieście są tzw. Migracion, czyli biura, w których możemy bez problemu przedłużyć wizę do 90 dni.

  Na pobyt w Chile do 90 dni nie jest nam potrzebne żadne specjalne zezwolenie. Na granicy dostaniemy kartę migracyjną, którą należy zachować do końca pobytu i okazać przy wyjeździe.

• Waluta

  Walutą brazylijską jest real. 1 R$ = ok. 1,3 PLN. W Boliwii obowiązuje boliviano (1 BOW = ok. 0,35 PLN). W Chile natomiast płacimy w chilijskich pesos.

• Kiedy jechać

  Na wschodnie wybrzeże Brazylii najlepiej jest jechać w miesiącach wiosennych (kwiecień/maj), aby uniknąć natłoku turystów. Środkowo-wschodnią część kraju najlepiej zwiedzać w zimę, czyli w okresie naszego lata (czerwiec/sierpień), aby uniknąć obwitych opadów deszczu, bo panuje tam wówczas pora sucha. Trzeba koniecznie dokładnie zaplanować trasę i przed wyjazdem sprawdzić, jakie warunki pogodowe panują w danym regionie, bo Brazylia to ogromny kraj.

  Najlepsza pogoda do zwiedzania panuje w Boliwii w okresie od czerwca do września, bo jest to pora sucha. Najgorsza jest natomiast pora deszczowa i co pięć/sześć lat trzeba uważać na zjawisko o niewinnie brzmiącej nazwie i katastrofalnych skutkach, czyli słynny El Nino.

  Najlepszy okres na podróż po Chile to czas od września aż do końca kwietnia, kiedy panują wysokie temperatury i nie trzeba się obawiać zimnych nocy. Styczeń i luty to jednak miesiące chilijskich wakacji, zatem ceny rosną wprost proporcjonalnie do liczby turystów.

• Autostop – czego się spodziewać

  Jeśli chodzi o podróżowanie, to autostop jest w Brazylii raczej mało popularny i oczywiście, podobnie jak w całej Ameryce Południowej, płatny. Zdarza się jednak, że ktoś wreszcie ulituje się nad tonącym w tumanach kurzu nieszczęśnikiem wlokącym się poboczem drogi. Częściej można się po prostu załapać na autobus, który jest tani i dociera w Brazylii niemal wszędzie. Jeśli trafimy na takiego busa w niskim standardzie, to też będziemy mieli niezłą dawkę miejscowego folkloru, bo wszyscy współpasażerowie będą śpiewać, czasem tańczyć, a nocą wyciągną z torby śpiwór i poduszkę, żeby móc wygodnie się zdrzemnąć np. na waszym ramieniu.

  Podróżowanie stopem po Boliwii to nie lada wyczyn, ponieważ drogi generalnie są słabo uczęszczane i czasami można czekać wiele godzin, zanim w ogóle coś nadjedzie. Na szczęście, jeśli już coś się trafi, to możemy liczyć na życzliwość współpasażerów podróżujących z nami na pace. Ogólnie w Boliwii jest bardzo mało asfaltowych dróg, w związku z czym podczas pory deszczowej dojazd do niektórych rejonów w ogóle nie jest możliwy. Na domiar złego, nawet jeśli podróżujemy autobusem lub wynajętym samochodem, możemy natknąć się na „blokeo”, czyli ulubioną formę protestu Boliwijczyków, oznaczającą czasami zablokowanie drogi na kilka dni.