Kuba – mieszanka wybuchowa

Ukształtowanie terenu jest w większości nizinne, najwyższy łańcuch górski to Sierra Maestra znajdujący się na południu wyspy ze szczytem Pico Turquino (1974 m n.p.m.). Powierzchnia tego karaibskiego państwa to 110 860 km kwadratowych, zamieszkuje je 11 milionów ludzi i podzielone jest na 16 prowincji.

Kubański klimat to typowe tropiki: duża wilgotność powietrza i wysokie temperatury, a sezonowo huragany i ulewne deszcze. Średnia temperatura roczna przekracza 20 stopni Celsjusza, co sprzyja tym gatunkom fauny, które tu znalazły swój dom. Na Kubie spotkamy żółwie, legwany, krokodyle (w Parku Narodowym Cienaga de Zapata), liczne gatunki ptaków, gadów (z których żadne nie jest jadowity), płazów (mieszkają tu najmniejsze na świecie żaby), a także owadów. Wszystkie one znajdują schronienie wśród bogatej flory, spośród której same rośliny nasienne to aż 6500 gatunków.

 

Fauna kubańska

fot. AnnLeaPhoto.com

Obecni mieszkańcy Kuby to potomkowie hiszpańskich konkwistadorów i afrykańskich niewolników. Rdzenna ludność wyspy – plemiona Guanahatebey, Siboney i Taino – doświadczyli katastrofy demograficznej wraz z najazdem białej ludności ze starego kontynentu. I choć obecne badania genetyczne wskazują, że około 10% rdzennej ludności przetrwało, to po kilku wiekach nie jest to już widoczne w twarzach obecnych mieszkańców (tak jak np. W Meksyku). O dzisiejszych Kubańczykach statystyki mówią, że 65% stanowią biali, a 35% czarni i Mulaci, choć obserwacje na ulicy zupełnie tego nie potwierdzają...

Ta burzliwa historia kubańskiej ludności ma odzwierciedlenie w ich tradycji i kulturze. We wszystkich aspektach życia przenikają się wątki afrykańskie i europejskie. Religia, muzyka, język stanowią unikalną mieszankę, której nie znajdziemy nigdzie indziej. Choć teoretycznie Kuba jest krajem katolickim, na wyspie króluje santeria, będąca niczym innym jak implementacją afrykańskich wierzeń do religii chrześcijańskiej. Pod postacią katolickich świętych kryją się bogowie plemienia Yoruba, a po poradę w problemach wszelakich idzie się do Santero (kapłana Santerii).

Na muzykę wpływ miały tak rytmy afrykańskie, jak i tradycje hiszpańskie, a w późniejszym okresie również jazz, który dotarł tutaj ze Stanów Zjednoczonych. Pulsujący, żywy rytm wyczuwalny jest we wszystkich gatunkach muzycznych, które się tu zrodziły: danzon, son, salsa, cha-cha-cha, rumba, trova. Obecnie triumfy święcą nowe style: timba, cubaton, reggeaton. I choć znajdziemy je również w innych krajach karaibskich, te kubańskie wciąż czerpią ze swej bogatej tradycji i są rozpoznawalne już po pierwszych taktach.

Rozwój muzyki na Kubie pociągnął za sobą oczywiście nowe style taneczne, które przebyły tym razem odwrotną drogę – z Kuby do Europy. Jednak nie tylko salsą zasłynęła Kuba. Ogromny sukces odniósł w XX wieku balet, na czele którego do chwili obecnej stoi słynna Alicia Alonso. Istnieje też odłam od baletu klasycznego – Balet Folklorystyczny, który wykonuje rytualne pieśni i tańce kultury afrokubańskiej. Wiele amatorskich zespołów również podtrzymuje tę tradycję.

Inne dziedziny sztuki również dość prężnie rozwijają się na Kubie. Pomimo 50 lat izolacji, braku pozwoleń na wyjazdy indywidualne, kubańscy artyści wciąż znajdują siły i inspiracje do tworzenia nowych dzieł. Kinematografia, literatura, malarstwo, a w ostatních latach design i sztuki audiowizualne nie pozwalają myśleć o Kubańczykach jako o narodzie zacofanym. Może jedynie w literaturze możemy dopatrzeć się pewnego niespełnienia artystów ze względu na panującą w kraju ceznurę, niemniej jednak sztuki piękne, jako całość, należy oceniać bardzo wysoko. Świadczy o tym choćby Muzeum Sztuk Pięknych w Hawanie. Miejsce nie narzeka ani na brak dzieł, ani na brak odwiedzających.