Blondynka na Antypodach wyjeżdża w australijski outback – część 3 – obóz Burke'a i Wills'a nr 119

Jako dowódcę wyprawy wybrano irlandzkiego policjanta o nazwisku Robert O’Hara Burke, który nigdy wcześniej nie widział prawdziwego outback’u, słynął z umiejętności gubienia się nawet na terenach zamieszkanych, i który nie wiedział nic o wyruszaniu na wyprawy oraz naukach ścisłych. Nadzorującym wyprawę został młody angielski lekarz o nazwisku William John Wills, którego głównymi kwalifikacjami były szacowne wykształcenie oraz chęć wyruszenia na wyprawę. Dużym plusem było to, że obaj mieli dość bujne owłosienie twarzy.

Mimo że w tamtych czasach wyprawy do wnętrza kontynentu nie były nowinką, ta ekspedycja szczególnie pobudziła masową wyobraźnię. Dziesiątki tysiące ludzi ustawiło się wzdłuż trasy, którą z Melbourne mieli wyruszyć dnia 19 sierpnia 1860 roku. Ekipa ekspedycyjna była tak liczna i tak niemrawa, że samo wyjście zabrało im dużo czasu – od rana do godziny 4 po południu. Wśród rzeczy, które Burke i Wills uznali za konieczne dla celów ekspedycji były: chiński gong, biurko do pisania, ciężki drewniany stół wraz z pasującymi do niego krzesłami, sprzęt do golenia, oraz, jak to potem ujął w słowa historyk Glen McLaren: „Mieli wystarczającą ilość koni i wielbłądów, żeby uczestniczyć w Wystawie Stowarzyszenia Rolniczego”.

Prawie od samego początku ludzie zaczęli się wykruszać. W przeciągu pierwszych kilku dni sześciu uczestników wyprawy zrezygnowało, a droga do Menindee była cała zaśmiecona prowiantem, który uznali za niepotrzebny i po prostu zostawiali po drodze. Wyrzucili np. 680 kg cukru (pozwólcie, że powtórzę: 680 kg!). Prawie wszystko co robili, robili źle. Wbrew radom, tak zaplanowali wyprawę, że najcięższa jej część wypadła w sam środek lata.

Z takim obciążeniem, do Menindee dotarli dopiero po 2 miesiącach, a jest to zaledwie 640 km już dobrze znanego i przetartego szlaku – dla przykładu list z Melbourne zrobiłby tę samą trasę w dwa tygodnie. W Menindee uraczyli się dobrociami, jakie oferował im Hotel Maidens, dali wypocząć koniom, zrewidowali wyposażenie i 19 października wyruszyli w otchłań, która okazała się być jeszcze bardziej pusta niż początkowo myśleli. Przed nimi znajdowało się prawie 2000 kilometrów morderczej przeprawy. Był to ostatni raz, kiedy ktokolwiek ze świata zewnętrznego widział Burke i Willsa żywych.

Przeprawianie się przez pustynię było trudne i powolne. Do grudnia dotarli do Cooper’s Creek, tuż za granicą Queensland, przebrnąwszy 640 km. Będąc u kresu sił, Burke zdecydował, że zabierze trzech ludzi: Willsa, Charlsa Grey’a i John’a King’a i w tym składzie będą się dalej przedzierali w kierunku Zatoki. Wyliczyli sobie, że podróżując z lekkim ekwipunkiem, bez zbytniego obciążenia dotrą tam i wrócą z powrotem w przeciągu 2 miesięcy. Zostawił czterech ludzi w bazie z instrukcjami, żeby czekali na powracających przez trzy miesiące (w razie jakichkolwiek opóźnień).

Przeprawa okazała się jednak cięższa niż myśleli. Temperatura w trakcie dnia regularnie przekraczała 60 stopni Celsjusza. Przebycie outbacku zajęło im dwa miesiące, a nie jeden. Kiedy już dotarli blisko, okazało się, że gęsty pas namorzyn uniemożliwił im dalszą wędrówkę, dotarcie lub nawet samo zobaczenie morza. Jednakże, trzeba im oddać rację, że faktycznie zdołali przebyć kontynent. Niestety, zjedli również 2/3 ze swoich zapasów.

Finał był taki, że skończyło im się jedzenie w podróży powrotnej i prawie zginęli z głodu. Ku ich osłupieniu, Charles Grey, najbardziej sprawny członek całej ekipy, zmarł nagle pewnego dnia. Pozostali trzej w łachmanach i wpół przytomni parli dalej. Ostatecznie, wieczorem 21 kwietnia 1861, doczłapali się do bazy. Odkryli jednak, że nikogo już tam nie było. Ludzie, którzy mieli tam czekać na nich 3 miesiące, czekali cały miesiąc dłużej i opuścili obóz... tego samego dnia, na krótko przed ich przybyciem. Na drzewie eukaliptusowym zastali wyrytą następującą wiadomość:

KOPCIE
10 METRÓW NA PÓŁN-ZACH
KWIECIEŃ 21 1861

A więc kopali i znaleźli nędzne racje żywieniowe i wiadomość, której treści już się niestety sami domyślali – że biwakujący w bazie zrezygnowali z czekania na nich i opuścili obóz. Opuszczeni i wycieńczeni postanowili zjeść coś i zdrzemnąć się. Rano napisali wiadomość obwieszczającą ich bezpieczny powrót do bazy, którą to wiadomość skrzętnie ukryli – tak skrzętnie, że kiedy do obozu zawitał po raz ostatni członek obozu bazowego, żeby ostatecznie stwierdzić, że nikogo tam nie było, nie znalazł wiadomości i zawrócił. Gdyby wiedział, znalazłby ich niedaleko, wlokących się przez kamieniste tereny w nikłej nadziei znalezienia posterunku policji oddalonego o 240 km w miejscu o nazwie Góra Beznadziei.

Burke i Wills zmarli na pustyni nieopodal Góry Beznadziei. King'a uratowali Aborygeni, którzy pielęgnowali go przez 2 miesiące do momentu, kiedy nie znalazła go ekipa poszukiwawcza.
A w Melbourne, w międzyczasie, wszyscy nadal wyczekiwali tryumfalnego powrotu bohaterskich członków wyprawy. Tak więc wieści o fiasku przedsięwzięcia uderzyły z siłą pioruna.

Gazeta „Arc” donosiła ze szczerym zdziwieniem: „Cała ekipa rozproszona. Niektórzy zmarli, inni są w drodze powrotnej, jeden członek wyprawy powrócił do Melbourne, inny do Adelajdy... Cała ekspedycja wydaje się być jedną wielką pomyłką”.

Kiedy zrobiono ostateczne podsumowanie, okazało się, że całe przedsięwzięcie, włącznie z poszukiwaniem ciał Burke i Willsa, kosztowało prawie 60 tysięcy funtów, o wiele więcej niż Stanley wydał w Afryce, a osiągnął znacznie więcej.

Do obozu jechaliśmy przez sawannę częściowo szosą, a częściowo ubitą drogą...

Przy wjeździe na na teren obozu, wita napis: „Prosimy o szacunek. Miejsce to jest kulturowym dziedzictwem aborygeńskiego ludu Gkuthaarn”. I nie jest to w Australii rzecz wyjątkowa, takie napisy.

Tu właśnie rozbili obóz odkrywcy – jest to najwyżej na północ położony obóz tej ekspedycji. Jak poinformował mnie mój znajomy Chris, który jest przewodnikiem, na terenie wokół Normanton jest ok 5 obozów, ale 4 z nich położone są na prywatnych ziemiach i nie są wobec tego dostępne dla turystów. W tym obozie odkrywcy biwakowali jedynie przez 3-4 dni.

Na tablicy napisano: „Ten pomnik oznacza miejsce obozu nr 119 wyprawy Burke'a i Wills'a (1860-61). W tym miejscu, w sobotę 9 lutego 1861 znaleźli się Robert O'Hara Burke, William John Wills, John King i Charlie Gray. W niedzielę 10 lutego, Burke i Wills opuścili obóz i usiłowali dotrzeć do Zatoki Karpentaria, jednakże powrócili we wtorek 12. Całą czwórka opuściła obóz następnego dnia, żeby powrócić do Coopers Creek w nadziei dotarcia do domu w Melbourne. W trakcie podróży powrotnej wszyscy oni zmarli, za wyjątkiem King'a, który przeżył z pomocą przyjaznego plemienia aborygeńskiego".

Szukamy oznaczeń na drzewach, które zostawili po sobie odkrywcy – na terenie ok. 50 metrów oznakowali drzewa poprzez wycięcie kory i odsłonięcie drewna. Popatrzcie na zdjęcie poniżej – trzeba więc wziąć jednak poprawkę na to, że 150 lat temu teren ten znajdował jakieś 1,5 metra niżej.

Trochę mnie nawet dreszcz przebiegł, że jestem w tym historycznym miejscu... Poniżej drzewo oznakowane przez Burke'a i Wills'a.

Oddaliłam się trochę od obozu, żeby rzucić okiem na okolicę. Teraz trwa pora sucha. Burke i Wills byli tu w porze mokrej (luty). Miejsce, z którego zrobiłam tę fotkę było zapewne zalane wodą, jak zresztą cały ten teren. Dlatego między innymi, przedzierając się przez błotniste tereny nieopodal Normanton, nie dotarli nigdy do Zatoki Karpentaria.

Obóz w Cooper's Creek (zwany również: Dig Tree). Wymęczeni Burke i Wills. Na drzewie wyryto: DIG 3 FT NW AP-21- 61, co oznacza: Kopać 3 stopy na północny zachód. (Zdjęcie nie jest moje).

Chris opowiadał arcyciekawe rzeczy, ale ja usłyszałam coś w okolicznych trawach i nie uwierzyłam własnym oczom: kangury! Musiałam mu przerwać opowiadanie i przeprosić go, bo kangur ważna sprawa przecie! Szczególnie jak się jest z Europy. Chris powiedział, że nie ma sprawy, zaraz dokończy historię pierwszych odkrywców, bo i jego zaintrygowały kangurze harce. Okazało się, że teraz właśnie jest pora zalotów. Chris stwierdził, że on sam dawno takiego czegoś nie widział. Dwa samce lekko się boksowały i otaczały kołem jedną samicę. Słyszałam pochrząkiwania i widziałam skoki:

Po tym pięknym kangurzym przedstawieniu, ruszyliśmy dalej w sawannę, a potem do Normanton. Tego dnia mieliśmy wiele w planach;).

Możecie o tym przeczytać na moim blogu:

www.blondedownunder.blogspot.com

Pozdrawiam z Australii!!!!!:-)