Alabastrowe księżniczki

 

Chiński ideał kobiecej urody

fot. Jonathan Kos-Read (Flickr.com/CC SA)

Ku mojemu początkowemu zdziwieniu większość Chinek nie nosi makijażu lub nawet jeśli, to jest on tak delikatny, iż prawie niewidoczny. Wszystko po to, by wyeksponować naturalne piękno. Oczywiście nie każdy pięknym się rodzi, często pogoń za nim okupiona bywa ciężką pracą, bo jak to w życiu bywa, nic nie przychodzi bez wysiłku, a już na pewno nie za darmo. I tak Chinki są w stanie zapłacić grubą gotówkę, by kupić piękno ze świata reklam. Porcelanowa twarz o szlachetnych rysach jest w Chinach przepustką do sukcesu, lepszej pracy, lub (w wersji dla leniwych) do luksusu, czyli znalezienia bogatego męża.

Po pierwsze cera

Pielęgnacja skóry jest procesem żmudnym, który tu w Chinach zaczyna się wcześnie, bo tuż po dwudziestym roku życia. Polega na co najmniej kilkuminutowym wieczornym, pieczołowitym wklepywaniu w siebie przeróżnych kremów. I tak moja chińska koleżanka poświęca tej czynności każdego dnia długie minuty, podczas gdy mnie zajmuje to trzydzieści sekund, zazwyczaj w dużym pośpiechu, przy mocno zaparowanym po kąpieli lustrze, w którym to nawet nie mam możliwości sprawdzić, czy starannie rozprowadziłam krem.

Okazuje się, że czas spędzony na pielęgnacji cery znajduje swoje bezpośrednie przełożenie na czas poświęcony codziennemu makijażowi. I tak mnie przygotowanie do wyjścia zajmuje średnio około piętnastu minut, natomiast mojej chińskiej koleżance dwie. Oczywiście nie samą chemią cera chińska żyje; proces pielęgnacyjno – konserwujący dodatkowo równoważy zdrowa dieta. Chińczycy jedzą mnóstwo owoców i warzyw. Większość kobiet nie pali, powstrzymuje się od picia alkoholu, a nawet od spożywania cukru. Często oznacza to lata wyrzeczeń, tysiące chińskich jenów wydanych na kremy wybielające i długie godziny spędzone w towarzystwie własnego lustrzanego odbicia. Wszystko po to, by osiągnąć reklamowe, alabastrowe piękno.

Po drugie włosy

Chinki z natury obdarzone są godnymi pozazdroszczenia włosami. Są mocne, grube, błyszczące, proste, czarne, często rozjaśnione do odcienia czekolady, kasztanu lub orzecha, eksperymentowanie z jaśniejszymi barwami jest rzadkie, bo niemal zawsze kończy się uzyskaniem żółtawego, niezdrowego koloru, który w zestawieniu z azjatyckimi rysami wygląda po prostu źle. Tu przypomina mi się moja pierwsza wizyta w chińskiej drogerii, do której to udałam się po szampon do włosów jasnych. Pamiętam jak zatrzymałam się przed pierwszym lepszym regałem, patrzę, jest! Preparat rozjaśniający.

Zachwycona tym faktem, niemal natychmiast rzuciłam się w kierunku kasy, bowiem nie przyszło mi do głowy, że ów preparat w opakowaniu przypominajacym odżywkę do włosów, mógłby rozjaśniać cokolwiek innego niż włosy. Dopiero mój chłopak, wyraźnie zaintrygowany moim nagłym ożywieniem uzmysłowił mi, iż jest to preparat rozjaśniający skórę, a nie włosy. Tak, jakby była to najbardziej oczywista rzecz pod słońcem, o której nie trzeba nawet wspominać na etykiecie opakowania, bo sama informacja „emulsja rozjaśniająca” mówi sama za siebie. Rozejrzałam się wtedy uważnie wokół siebie, uświadamiając sobie, że jestem otoczona przez dziesiątki podobnych preparatów. Wtedy również odkryłam, że na wyposażeniu sklepu nie ma nawet farby do włosów w kolorze jaśniejszym niż odcień czekolady, co dopiero mówić o środkach do pielęgnacji takich włosów.

Wróg numer jeden: słońce

W kwestii pielęgnacji cery oprócz standardowego procederu „wklepywania”, jest też proces „zapobiegania”, który tu w Chinach zakrawa momentami na absurd. Chinki są znane ze swojego panicznego strachu przed słońcem i opalenizną. Toteż latem, w bezchmurne dni, przy trzydziestokilkustopniowych upałach (które tu w Chinach wcale do rzadkości nie należą), ulice są wypełnione morzem dryfujących parasoli (na ogół przeciwdeszczowych), które w połączeniu z długimi rękawami i nogawkami spodni skutecznie uniemożliwiają promieniom słonecznym jakikolwiek kontakt ze skórą.

 

maksymalna ochrona przed słońcem

fot. absolutechinatours.com

O ile troska o skórę spędza większości Chinek sen z oczu, o tyle wydają się one być zupełnie niezainteresowane kosmetykami zapachowymi. Czasem mam wrażenie, że kieruje nimi jakaś wrodzona awersja do perfum. I podczas gdy półki w chińskich drogeriach aż uginają się pod ciężarem środków do pielęgnacji skóry, perfum czy nawet zwykłych tanich wód toaletowych jak na lekarstwo.

Owa niechęć do zapachów często przerzuca się na sferę domową, gdzie preferowany jest zwyczaj zmywania powierzchni zarówno podłogowych, jak i meblowych czystą wodą bez dodatku chemii.
W kwestii pielęgnacji cery Chinki stawiają na naturalność (jeżeli można nazwać nią wcieranie w siebie kilku preparatów na raz) i zero makijażu. Jednocześnie z fanatycznym zamiłowaniem poddają się operacjom plastycznym, tu eufemistycznie nazywanymi „zabiegami kosmetycznymi”. W Azji są one tak powszechne jak peeling kosmetyczny w Europie. Z reguły chodzi o podcięcie opadajacej powieki, korektę podbródka lub uwupuklenie nosa. Te ostatnio cieszą się w Chinach największą popularnością. Wszystko to, by uzyskać szlachetniejsze rysy twarzy.

Mogłoby się wydawać, że kobiety na całym świecie pożądają tego, czego nie mogą mieć. Europejki przyciemniają naturalnie jasną cerę, podczas gdy Azjatki rozjaśniają swoją. Jest to wieczna pogoń za niedoścignionym obcym ideałem. Jednak im dłużej mieszkam w Chinach, tym częściej myślę, iż to zamiłowanie do porcelanowej karnacji wbrew pozorom wcale nie czerpie inspiracji z Zachodu.

Powrót do korzeni

 

Wizerunek piekna w sztuce

fot. imperial.ac.uk

Bycie „bladą twarzą” w Chinach ma swoje niewątpliwe zalety i na pierwszy rzut oka otwiera wiele drzwi. I tak na przykład łatwiej mi przychodzi znalezienie pracy na pozycji nauczyciela angielskiego niż Chince z podobnymi kwalifikacjami (choć w przypadku żadnej z nas angielski nie jest językiem ojczystym). Dzieje się tak dlatego, że pochodzę z kraju zachodniego, warto zaznaczyć, że „Zachód” według obiegowej opinii panującej tu w Chinach, jest jednorodnym tworem kulturowym, posługującym się jednym językiem. Jest mi też łatwiej znaleźć pracę niż mojemu koledze z Nigerii, mimo że angielski jest językiem urzędowym w jego kraju. Większość Chińczyków żyje w przekonaniu, że to nie rzeczywiste kwalifikacje, a kolor skóry jest przepustką do kariery. Choć takie podejście dla wielu nosi znamiona dyskryminacji rasowej, Chińczykom wciąż zdaje się ono uchodzić na sucho.

Jednak nawet zachwyt kulturą Zachodu nie jest absolutny i ma swoje granice. Choć Chińczycy uwielbiają zachodnie marki, filmy, muzykę, w kwestii estetyki są bardzo tradycyjni i prawdę mówiąc odnoszą się z dystansem do wszystkich obcokrajowców, nawet tych, których odcień skóry darzą skrajnym uwielbieniem. Ich stosunek do gości z Zachodu jest dość powierzchowny i przypomina spotkanie oko w oko z egzotycznym zwierzęciem, które poogląda się przez chwilę, po czym zostawia się w spokoju. I tak na przykład kobiety o blond włosach i jasnej cerze zdobęda sobie momentalne zainteresowanie, które może mieć formę bezwstydnego wpatrywania się, wytykania palcami, entuzjastycznych okrzyków czy nawet dotykania, po czym fascynacja mija i ludzie wracają do swoich spraw bez specjalnej refleksji nad tym, co zobaczyli.

 

Reklama kremu wybielającego

fot. marketingtochina.com

Chinki lubią zagraniczne piękno, ale w zagranicznym wydaniu. Nie odczuwają też potrzeby skopiowania podpatrzonych wzorców, nawet jeśli są one wszechobecne na wielkoformatowych reklamach centrów handlowych, bo wbrew pozorom to wcale nie one wyznaczają tu w Chinach kanon piękna. Ten wydaje się być dość głęboko zakorzeniony w chińskiej kulturze i historii. Ciemna oprawa twarzy i alabastrowa cera o szlachetnych rysach była atrybutem kobiet należących dawniej do elit społecznych; żyjących w cieniu przestronnych pałaców, z dala od pospołu i od słońca. Ich ciała od stóp aż po szyję były szczelnie otulone obszernymi warstwami hanfu (chińskiej wersji kimona), a pod ręka zawsze miały gotową do użycia parasolkę, na wypadek gdyby słońce jednak postanowiło je zaskoczyć.

Tu przypomina mi się historia mojej innej chińskiej koleżanki, która będąc na wakacjach, cały swój siedmiodniowy pobyt na Malediwach spędziła w cieniu przestronnych, luksusowych wnętrz hotelowych, kąpiąc się w oceanie tuż po wschodzie lub zaraz przed zachodem słońca, wtedy, gdy miała już absolutną pewność, że słońce nie wyrządzi jej żadnej krzywdy.

Preparaty wybielające skórę, mają pomóc milionom kobiet uzyskać alabastrowe piękno, które setki lat temu było udziałem warstwy uprzywilejowanej, wolnej od pracy fizycznej i konieczności ciągłego przebywania na zewnątrz. Tak więc złocisto- miodowa opalenizna, czy nawet lekko zarumieniona od słońca skóra, tak popularna w Europie, (bo na ogół utożsamiana przez nas ze zdrowiem oraz byciem „fit”), tu kojarzona jest z biedą i ubóstwem. To wyobrażenie, mimo upływu czasu, pozostaje dość mocno zakorzenione w chińskiej mentalności i to ono dyktuje trendy, za którymi podążają (często nieświadomie) miliony młodych Chinek.