Złota rzeka Inguri – współcześni Argonauci

 

Spieniony nurt rzeki Inguri

fot. Temo Bardzimashvili

Rezo jest współczesnym Argonautą. Nie robi tego wyłącznie dla przyjemności, nie robi tego też dla władzy, i nie walczy o zwrot prawowitego dziedzictwa, niczym mitologiczny Jazon. Jest zwykłym Gruzinem, który, jak inni jemu podobni, próbuje wiązać koniec z końcem. Gruzja jest krajem biednym, w którym post radziecka spuścizna jest jeszcze widoczna na każdym kroku. Gdy wielki brat upadł i przestał pompować pieniądze, przez kolejnych dwadzieścia parę lat ten kraj ubożał. Wyludnione wsie w odległych zakątkach Swanetii to widok dość powszechny. Młodzi wolą wielki świat, a duże aglomeracje miejskie przyjmują ich z otwartymi rękami. Byłbym jednak niesprawiedliwy, gdybym nie powiedział, że Gruzja się rozwija. Tak, rozwija się prężnie, ale nie wszędzie. Bez pieniędzy odległe zakątki niszczeją, a przyroda nie lubi marnotrawstwa. Tam gdzie może szybko zagarnia swoją własność, a nieliczni mieszkańcy, którzy pozostali w tych odległych miejscach, toczą z nią nierówny bój i przegrywają.

 

Rezo, współczesny argonauta

fot. Temo Bardzimashvili

Rezo żyje w Swanetii, w pradawnej Kolchidzie, i jest poszukiwaczem złotego runa. Zafascynowany mitologią grecką, każdego roku, na początku stycznia buduje tamę i wchodzi do spienionego nurtu rzeki Inguri. Ta potężna, 213-kilometrowa rzeka, mająca swój początek pod lodowcami Szchary (najwyższy szczyt Gruzji i trzeci pod względem wysokości szczyt Kaukazu – 5193 m n.p.m.), jest prawdziwą autostradą złota. Za czasów sowieckich przeprowadzono tutaj liczne badania, które potwierdziły obecność tego rzadkiego kruszcu, i jest go na tyle dużo, że eksploatacja na skalę przemysłową miałoby uzasadnienie. Sezon na złoto trwa jednak do końca marca. Potem poziom wody w Inguri niebezpiecznie wzrasta i nie można już płukać złota.

– Możemy wydobyć około 30 – 40 gramów złota [około 1 uncji*] w ciągu 3-miesięcznego sezonu. Oznacza to zysk w wysokości 1000 – 1700 dolarów – mówił w wywiadzie Rezo. – Nawet teraz mogę zarobić dwa razy więcej pracując jako kierowca, ale płukanie złota stało się dla mnie również sportem. I chciałoby się jeszcze dodać, niemalże olimpijskim, bowiem Swanowie robią to od wieków, a tymi pierwszymi, którzy to rozpoczęli i dali przykład kolejnym pokoleniom, byli właśnie starożytni Grecy. Dawna Kolchida, a współcześnie zachodnia Gruzja, w czasach antycznych była kolonią grecką, którą utożsamiano z mityczną krainą Aja, gdzie dotarli Argonauci w poszukiwaniu złotego runa (na czele z Jazonem).

 

Samorodki złota wydobyte z Inguri

fot. Temo Bardzimashvili

 

Swanecki argonauta

fot. Temo Bardzimashvili

Co ciekawe, legenda o złotym runie, do której nawiązuje Rezo, nie jest wyłącznie mitem. Co więcej, posiada pewne historyczne uzasadnienie, rzecz jasna, bardziej prozaiczne i pozbawione czarów i fantastyki. W dawnych czasach złotonośną zwietrzelinę wydobywano poprzez układanie w ciekach wodnych owczych skór, które niczym filtr zbierały drobinki cennego surowca. Ciężkie ziarna złota były zatrzymywane na powierzchni owłosionej skóry, następnie pozłacane runo suszono na słońcu, a złoty pył strzepywano i zbierano przed ponownym zanurzeniem skóry w cieku wodnym.

 

Płukanie złota

fot. Temo Bardzimashvili

Pewna część Swanów zajmujących się płukaniem złota twierdzi, że betonowa zapora wodna, zbudowana przez Sowietów na rzece Inguri, ma na celu akumulować całe złoto płynące rzeką. Może jest tak po części, choć bardziej prawdopodobne wydaje się wykorzystanie tej rzeki jako źródła taniej energii – w końcu stoi tam jedna z największych elektrowni wodnych zasilających Gruzję i Abchazję.

 

Tama na złotonośnej rzece Inguri

fot. Tomek Mucha

Jedno jest pewne, gorączka złota w Gruzji wciąż trwa, choć jak mówi Rezo: „Tradycja płukania złota opiera się głównie na entuzjazmie starszego pokolenia”, bowiem „(...) młodzi są teraz leniwi”, i całkiem możliwe, że w dobie obecnych przemian tradycja ta zaniknie. Czas pokaże, tymczasem należy się spodziewać, że Rezo i inni jemu podobni Swanowie, już w styczniu, zejdą „śliską ścieżką kanionu do brzegów huczącej Inguri, aby po raz kolejny spróbować szczęścia”.

------------------------------------

*Jedna uncja złota to w przybliżeniu 31 gram. Jest to standardowa miara wagowa złotego kruszcu. Stosuje się ją w jubilerstwie, numizmatyce i w ogólnoświatowym handlu złotem. Rezo posługuje się prymitywnymi metodami wydobycia, które nie dają zadowalających efektów. Większość współczesnych poszukiwaczy złota pokroju Rezo (np. na Alasce) potrafi w ciągu jednego sezonu wydobyć od kilkudziesięciu do kilkuset uncji złota.

[Zdjęcia w artykule wykorzystane zostały za zgodą autorów]

------------------------------------
O autorze:

 

Na Kościelcu w Tatrach

fot. Piotr Picheta

Piotr Picheta – bibliotekarz, wspinacz, podróżnik. Członek Klubu Wysokogórskiego Kraków. Uczestnik wypraw wysokogórskich. Wspinał się w Pakistanie, w ramach wyprawy Batura Muztagh Pakistan 2011, w Kokszał Tau w Kirgizji (Kokshal To Expedition 2010), w Gruzji (Kaukaz), Albanii (Góry Prokletije), w masywie Olimpu (zimowe wejście na Mitikasa), Alpach, Tatrach i na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej.

Współzałożyciel marki odzieżowej Climbe.

– Climbe.pl, Sklep Climbe
– Fan page na FB

 

Spieniony nurt rzeki Inguri

fot. Temo Bardzimashvili

• POPRZEDNIE
• NASTĘPNE »

POPRZEDNIE

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

NASTĘPNE