Dziś jest 19.03.2024

Imieniny obchodzą Józef, Bogdan, Marek

Portal podróżniczy etraveler.pl

gwarancja udanych wakacji
Accredited Agent

Świat mongolskich wierzeń

Autor: Anna Sygnarek

Data publikacji: 22.07.2011 11:45

Liczba odwiedzin: 9414

Tagi: azja, mongolia, ułan bator, gandan, klasztor erdene dzuu, religia, artykuły, anna sygnarek, turystyka religijna artykuły

Mongolia jest krajem religijnej różnorodności. Mongolskie wierzenia od wieków czerpały całymi garściami z kultury tureckiej, buddyzmu tybetańskiego, islamu, wpływów europejskich, dokładając do tego rodzimy szamanizm. Ogromny (negatywny) wpływ na religię Mongołów miały czasy zależności tego państwa od ZSRR, kiedy wszelki przejaw kultywowania wiary przodków był tępiony, a świątynie burzone. Od lat 90. Mongolia zyskała niezależność, a lamaizm i szamanizm zaczęły powoli się odradzać.

Mongolia
Ovoo kamienne kopce, przy których kiedyś składało się ofiary. Fot. David Berkovitz

Lamaizm

Religią dominującą w Mongolii jest odmiana buddyzmu tybetańskiego zwana lamaizmem. Lamaizm zawitał do tego kraju już za czasów Imperium Mongolskiego, ale największy rozkwit religii nastąpił w XVI w. i trwał z małymi zahamowaniami aż do początków wieku XX.

Lamaizm nie tylko akceptuje kulty lokalne, ale również włącza je do swojego systemu wierzeń. Nad przestrzeganiem modlitw i rytuałów czuwają mnisi – tzw. lamowie. Modły odprawiane są przez śpiew lub recytacje, zwykle o wyznaczonych godzinach. W powszechnym użyciu są też młynki modlitewne przez Mongołów nazywane barabanami. Wierny wprawiając młynek w ruch, odmawia w ten sposób modlitwę wypisaną w jego wnętrzu lub środku.

Na początku XX w. w Mongolii było ok. 750 świątyń, w których rozwijało się życie duchowe i kulturalne. Około 20 proc. mongolskiego społeczeństwa stanowili lamowie. Niewiele przetrwało czasy komunizmu: świątynie zburzono, lamów wymordowano. Od lat 90. czyni się kroki, by buddyzm na powrót odrodził się, by odtworzyć dawny system wierzeń i rytuałów. W społeczeństwie próbuje się znów zakorzenić zwyczaj zamawiania modlitw u lamów – tylko oni mają przywilej medytować oraz zgłębiać tajniki religii, co też buduje ich wysoką pozycję społeczną. To dlatego zaprasza się często lamę do jurty, by odprawił modlitwy przynoszące pomyślność rodzinie.

Młynki – nieodzowny w buddyzmie tybetańskim element modlitwy
 
Młynki – nieodzowny w buddyzmie tybetańskim element modlitwy
fot. iStockphoto

Przed stalinowskimi represjami w Mongolii około 30 proc. mężczyzn żyło w celibacie, niemal całe życie spędzając w klasztorach. Do tych statystyk prawdopodobnie Mongołom nie uda się już powrócić, ale są spore szanse, że duchowość znowu zakróluje na mongolskim stepie.

Szamanizm

Szamanizm uchodzi za pierwotną religię Mongołów. Prężnie rozwijał się za czasów Czyngis Chana. Pierwiastki szamańskie zaczęły przenikać także do lamaizmu. Gdy w 1921 władzę przejęła Armia Czerwona wszelkie objawy tej religijności były tępione. Szamanizm miał spowalniać rozwój komunizmu, więc pamięć o nim starano się pogrzebać. Taki los spotkał też historię o Czyngis Chanie i potędze Imperium Mongolskiego. Dziś karty się odwróciły. Wizerunek sławnego wodza – Temudżyna możemy spotkać wszędzie. Jego postać urosła do rangi narodowej świętości. Razem z modą na postać Czyngis Chana powróciło zainteresowanie szamanizmem. Zainteresowanie, które tak naprawdę nigdy nie opuściło stepu.

W tym systemie wierzeń kluczową rolę pełni szaman, którego postrzega się jako pośrednika między światem ludzi a światem duchów. Wchodząc w trans, odpędza złe demony, uzdrawia z chorób, przeprowadza dusze zmarłych na drugi świat, posiada również nadprzyrodzony kontakt z naturą, potrafi przepowiadać przyszłość i komunikować się z duchami. Niegdyś szamani posiadali dużą władzę z powodu sprawowanej przez nich funkcji, dziś także uważani są za mędrców i otoczeni aurą tajemniczości i szacunku. Tym bardziej, że nie brakuje im zajęć – mongolski step wypełniają demony i różnej maści duchy, nie zawsze sprzyjające poczynaniom ludzi. Przed tą niezbyt pomyślą ingerencją sił nadprzyrodzonych mają chronić liczne zaklęcia, talizmany i działania wprowadzające duchy w błąd. Kilkuletnim dzieciom, które zgodnie z wierzeniami nie mają jeszcze duszy, nie określa się płci i nie wymawia ich imienia. Wszak licho nie śpi!

Na stepie możemy natrafić na ovoo, kamienne kopce, przy których kiedyś składało się ofiary. Dziś na słupach obok ovoo powiewają kawałki materiału – głównie niebieskiego. Niebieski ma symbolizować niebo i powietrze (teren zamieszkany przez duchy) i jednocześnie przynosić szczęście.

Religijność w codziennym życiu

Goszcząc w jurcie, spotkamy się z pewnością z zachowaniami, które choć mogą wydawać się dla nas dziwne, to jednak powinniśmy ich przestrzegać, są bowiem ściśle związane z tradycją i obrządkami religijnymi.

Ognisko domowe, jak i sam ogień, jest święty, nie należy wrzucać do niego nieczystości, ani wyciągać w stronę ognia nóg. Ogień również służy celom rytualnego oczyszczenia i odgania złe duchy, ale spokojna głowa, wystarczy usiąść obok ognia albo zapalić w ręku zapałkę, by przejść oczyszczenie.

Ciekawe obrzędy związane są również z jedzeniem i piciem. Kiedyś do ognia wrzucano w ramach ofiary pokarmowej dla duchów najsmaczniejsze kąski. Dziś często Mongołowie przed wypiciem wódki maczają w kieliszku palec serdeczny prawej ręki, dotykają nim czoła i rozbryzgują w powietrze. Czasem gospodarz może tak pokropić mlekiem bądź wódką cztery strony świata w jurcie. Część alkoholu w ten sposób ofiarowywana jest duchom, a gospodarzowi ma to przynieść szczęście i dostatek. Zwyczaj skrapiania alkoholem lub mlekiem do dziś pojawia się, gdy ktoś wyrusza w daleką podróż. Bryzga się napój na strzemię konia podróżnika, tak by sprowadzić szczęście i życzyć dobrej drogi.

Obrządki cmentarne

Obrządki związane ze śmiercią są istotnym elementem w każdej religii. Przedstawiają wyobrażenia świata pozagrobowego oraz stosunek danej społeczności do zmarłych. W Mongolii obrządek pogrzebowy łączy w sobie elementy szamanizmu i buddyzmu. Ciało zmarłego wynosi się na cmentarz, układa głową na północ, po zdjęciu ubrania, naciera się zmarłego tłuszczem, który ma przyciągnąć dzikie zwierzęta. Można przypuszczać, że im szybciej ciało zostanie zjedzone, tym lepszym człowiekiem zmarły był za życia. Mongołowie wierzą w reinkarnację. Uznaję się też tzw. okres przejściowy – zanim dusza znów się odrodzi, błąka się, nie odróżnia dobra od zła i czasem szkodzi ludziom.

Mongołowie udają się na cmentarz, kiedy odbywa się pogrzeb i po 49 dniach od momentu śmierci bliskiej osoby. Opuszczając groby bliskich, należy się oczyścić – np. zapalając zapałkę, ogień ma właściwości oczyszczające lub obmyć ręce.

Wierzenia zachodnie powoli docierają do Mongolii. Często razem z misjonarzami, którzy przybywają na step, głównie z Ameryki. Mongołowie utożsamiają często chrześcijaństwo z zachodnim stylem życia i dobrobytem, dlatego może wydawać się im tak atrakcyjne. Mówi się, że obecnie jest już ok. 2 proc. społeczeństwa wyznaje chrześcijaństwo (głównie protestantyzm). Znaleźć można także cmentarze, gdzie zmarłych chowa się na sposób europejski jak w Altan Olgii na wschód od Ułan Bator.

Co warto zobaczyć?

Już samo pobyt na stepie i przebywanie wśród Mongołów może nam dostarczyć niecodziennych duchowych wrażeń. Są jednak miejsca, które szczególnie warto odwiedzić, by lepiej poznać kulturę, a co za tym idzie, religię Mongołów.

Klasztor Gandan – powstał w pierwszej połowie XIX w. Klasztor buddyjski w Ułan Bator jest określany mianem jednego z najważniejszych ośrodków religijnych w kraju. Jest także największym kompleksem świątynnym w Mongolii. W okresie komunizmu był jedynym działającym w tym kraju klasztorem (za zgodą władz ZSRR). Przechowuje się w nim cenne rękopisy i manuskrypty, ikony oraz posągi. Centralnym punktem kompleksu jest świątynia Megjid Janraiseg. Zaś największą turystyczną atrakcją – 26-metrowy posąg Avalokitesvary.

Klasztor Erdene Dzuu – znajduje się w Karakorum, z 62 świątyń i ponad 500 klasztornych zabudowań przetrwały 3 duże świątynie, nieliczne budynki oraz zabytkowy mur wraz ze 108 stupami (mong. suburganami). W głównej świątyni Ławran odbywają się rano nabożeństwa. Można tu zobaczyć cenne zbiory sztuki sakralnej, w tym 16 posągów Buddy ze złota, po 2 kg każdy (6 z nich jest udostępnionych do oglądania). Kompleks jest stale odbudowywany.

Oprócz tych dwóch najważniejszych kompleksów klasztornych całkiem dobrze zachowane albo zrekonstruowane są: Klasztor Amarbajasgałant z XVIII w. (Mongolia Północna), Klasztor w Czojbałsanie z XVI w. (Mongolia Wchodnia), Klasztor w Cecerleg (Zajin Churee) z XVII w., Klasztor w Nomgon k. Dalandzadgadu z XVIII w.

  • « Poprzednia
  • 1
  • 2
  • 3
  • Następna »

Komentarze (0)

Brak komentarzy, bądź pierwszy!

Twój komentarz

Infolinia(22) 487 55 85

Pn.-Pt. 8-19;So-Nd. 9-19

Wyprawy pod patronatem Etraveler.pl

  • Równoleżnik Zero 2015 – Wrocławski Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza

    Równoleżnik Zero 2015 – Wrocławski Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza

    Autor: Źródło: materiały promocyjne

    Data publikacji: 25.03.2015 09:20

    Liczba odwiedzin: 5930

    Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza Równoleżnik Zero, który odbędzie się w dniach 9-11 kwietnia 2015 r. w Mediatece (Pl. Teatralny 5) i Bibliotece Turystycznej (ul.Szewska 78) to wydarzenie skierowane do osób pragnących poczuć klimat podróżowania oraz wspaniała okazja do spotkania z podróżnikami i autorami książek. Tegoroczna edycja będzie poświęcona krajom Ameryki Północnej i Środkowej. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • Spotkanie z podróżnikiem: „Chcieć to móc” – Paweł Kilen w pięć lat po świecie

    Spotkanie z podróżnikiem: „Chcieć to móc” – Paweł Kilen w pięć lat po świecie

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 02.03.2015 10:11

    Liczba odwiedzin: 5577

    Pięcioletnia podróż Pawła Kilena w poszukiwaniu przygody i spełnienia marzeń. Z lekkim zarysem planu i z bardzo małym budżetem. Udowadnia wszystkim, a przede wszystkim sobie, że powiedzenie „Chcieć, to móc” nie jest fikcją. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • WyCHILEoutowana

    WyCHILEoutowana

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 26.09.2014 12:38

    Liczba odwiedzin: 14185

    „Nigdzie indziej na świecie nie ma tylu Niemców, którzy mówią po hiszpańsku i czczą bohatera narodowego o nazwisku O’Higgins”. Właśnie ta, zasłyszana wieki temu opinia na temat Chile pchnęła moje zainteresowania w kierunku owego chudego jak patyk kraju. Choć od tamtego czasu minęło już wiele lat, ciekawość pozostała, ale decyzja o wyjeździe zapadła dopiero niedawno. »

    Tagi: patronat medialny, ameryka południowa, chile, patagonia

  • Czas na debiut – Strefa Darien

    Czas na debiut – Strefa Darien

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 25.09.2014 10:24

    Liczba odwiedzin: 7009

    Książka Michała Zielińskiego to osobisty zapis wrażeń z wyprawy do jednego z najmniej uczęszczanych rejonów świata – południowoamerykańskiej selvy, czyli dżungli. »

    Tagi: patronat medialny

  • Kurs na Indonezję

    Kurs na Indonezję

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 19.09.2014 09:47

    Liczba odwiedzin: 8584

    Karolina i Bartek, para młodych inżynierów z Krakowa i autorów bloga Kurs na Wschód, wkrótce rusza w kolejną podróż. Tym razem zamierzają odwiedzić Indonezję, przyjmując za cel nie tylko relaks pod palmami, ale także zebranie sporej ilości materiału reporterskiego, który ma czytelnikom ich bloga pokazać azjatycki kraj od podszewki. Karolina i Bartek obierają kurs na Indonezję! »

    Tagi: patronat medialny, azja, indonezja

  • 8000 km Across Canada

    8000 km Across Canada

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 01.08.2014 16:09

    Liczba odwiedzin: 7671

    Czy można pokonać pieszo dystans 8000 km w ciągu 8 miesięcy, samotnie, bez większego wsparcia z zewnątrz, mierząc się z różnorodnymi warunkami klimatycznymi oraz terenowymi? Można, trzeba mieć tylko jasno określony cel. A taki z pewnością przyświeca Jakubowi Mudzie, który wraz z początkiem stycznia 2015 roku wybiera się w pieszą wyprawę 8000 km Across Canada, od wybrzeża Pacyfiku aż po Atlantyk. »

    Tagi: patronat medialny, ameryka północna, kanada

  • 850 km, by znaleźć dom

    850 km, by znaleźć dom

    Autor: Anna Kaca

    Data publikacji: 16.07.2014 11:07

    Liczba odwiedzin: 7755

    W tegoroczne wakacje razem z moim czworonogiem pokonam pieszo 800 km, promując adopcje psów aktywnych. Od Karkonoszy po Bieszczady będę prezentować ludziom dwa bardzo aktywne psy, które od wielu lat nie potrafią znaleźć domu. Pokaże również, że wakacje można spędzać ze swoim czworonogiem w fajny dla obu stron sposób. »

    Tagi: patronat medialny

  • Archeolodzy (znowu) w podróży – czyli autostop w Skandynawii tropami wikingów

    Archeolodzy (znowu) w podróży – czyli autostop w Skandynawii tropami wikingów

    Autor: Archeolodzy w podróży

    Data publikacji: 11.07.2014 12:45

    Liczba odwiedzin: 6287

    Minął ponad rok, odkąd grupa archeologów i jeden grafik zdecydowali się na podróż swojego życia, odwiesiła na jakiś czas pracę i studia i wyruszyła do Rosji. Teraz, projekt „Archeolodzy w Podróży” odżywa – w nieco zmienionym składzie (więcej info tutaj: http://archeolodzywpodrozy.blogspot.com/p/o-nas.html) ruszamy tym razem na północ! »

    Tagi: europa, norwegia, skandynawia, patronat medialny

  • Z uśmiechem na (Bliski) Wschód

    Z uśmiechem na (Bliski) Wschód

    Autor: Tomasz Korgol

    Data publikacji: 01.07.2014 11:07

    Liczba odwiedzin: 6755

    Celem mojej najbliższej wyprawy jest Nepal. Trasa wiedzie z Wrocławia przez Węgry, Bułgarię, Rumunię, Turcję, Gruzję, Armenię, Irak (Kurdystan), Iran, Pakistan, Indie, Nepal. Łącznie 15 tysięcy kilometrów, samotnie, autostopem. Wyprawa jest częścią projektu pod nazwą ,,Z uśmiechem na (Bliski) Wschód”. »

    Tagi: patronat medialny, azja, indie, nepal

  • Podróżować to żyć – podsumowanie I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika

    Podróżować to żyć – podsumowanie I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 30.05.2014 11:39

    Liczba odwiedzin: 5547

    W trakcie minionego I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej, któremu patronował między innymi portal Etraveler.pl, słuchacze mieli okazję nie tylko przenieść się w odległe i niezwykle różnorodne części świata, ale i dostali spory zastrzyk inspiracji, po którym na pewno niełatwo będzie wysiedzieć w domu. »

    Tagi: europa, polska, patronat medialny

  • Gobi Expedition 2014

    Gobi Expedition 2014

    Autor: Łukasz Kraka-Ćwikliński

    Data publikacji: 26.05.2014 16:34

    Liczba odwiedzin: 6076

    Wyprawa przez drugą co do wielkości pustynię na świecie zbliża się wielkimi krokami. Do jej rozpoczęcia zostały niespełna dwa miesiące, co sprawia, że jest to dobry moment, by przypomnieć zainteresowanym, na czym polega jej wyjątkowość. »

    Tagi: azja, mongolia, gobi, patronat medialny

  • Festiwal Podróżniczy u Przyrodników

    Festiwal Podróżniczy u Przyrodników

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 26.05.2014 15:10

    Liczba odwiedzin: 4870

    Już w najbliższy piątek (30.05.) rusza w Lublinie Festiwal Podróżniczy u Przyrodników. W programie znalazły się slajdowiska z całego świata: Kolumbia, Antarktyda, Portugalia, Niemcy, Słowenia, Chorwacja) oraz z Polski (Opolszczyzna i Białowieski Park Narodowy). Ideą Festiwalu jest ukazanie piękna i bogactwa przyrody w skrajnie różnych rejonach świata. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • Bałkany Trip 2014

    Bałkany Trip 2014

    Autor: BusTrip into the Wild

    Data publikacji: 12.05.2014 09:20

    Liczba odwiedzin: 33169

    Jak opisać w kilku słowach projekt BusTrip Into The Wild? 26-letni volkswagen T3, siedmioro podróżników i 12 krajów, które chcemy odwiedzić w trzy tygodnie, jak najmniejszym kosztem. »

    Tagi: patronat medialny, europa

  • I Festiwal Podróżniczy Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej

    I Festiwal Podróżniczy Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 28.04.2014 10:02

    Liczba odwiedzin: 74350

    Już 23 i 24 maja rusza w Środzie Wielkopolskiej pierwszy Festiwal Podróżniczy organizowany przez Klub Szalonego Podróżnika. Dwa dni festiwalowe będą składać się z prezentacji prelegentów o „Statuetkę Klubu Szalonego Podróżnika” za najlepszą prezentację podróżniczą, prezentacji filmów oraz relacji podróżniczych zaproszonych gości specjalnych. Poza tym na każdego z uczestników czekają liczne konkursy i atrakcje festiwalowe. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • 4 Żywioły – podróż autostopem dookoła Islandii

    4 Żywioły – podróż autostopem dookoła Islandii

    Autor: Joanna Maślankowska i Adam Wnuk

    Data publikacji: 15.04.2014 11:35

    Liczba odwiedzin: 6239

    1 miesiąc, 2 autostopowiczów i 4 żywioły do pokonania. Podczas miesięcznej wyprawy zasmakujemy dań gotowanych w rozgrzanej ziemi, wykąpiemy się w najwspanialszych wodospadach Europy, staniemy na skraju dwóch ogromnych płyt tektonicznych jednocześnie i (mam nadzieję) nie zostaniemy porwani razem z namiotem przez niezwykle silne wiatry. Wszystko to z dobytkiem na plecach i wyciągniętym w górę kciukiem. »

    Tagi: patronat medialny, europa, islandia

  • I Festiwal Podróżniczy w Środzie Wielkopolskiej

    I Festiwal Podróżniczy w Środzie Wielkopolskiej

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 21.03.2014 14:44

    Liczba odwiedzin: 112339

    24 maja 2014 r. w Ośrodku Kultury w Środzie Wielkopolskiej w ramach Średzkich Sejmików Kultury 2014 odbędzie się I Festiwal Podróżniczy zorganizowany przez poznański Klub Szalonego Podróżnika. W ramach Festiwalu przewidziane są przede wszystkim prelekcje podróżnicze, slajdowiska, dyskusje i spotkania z podróżnikami. Prelegenci przedstawią swoje dotychczasowe podróże po różnych regionach świata i opowiedzą związane z nimi historie, przygody i wrażenia. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • « Poprzednia
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • Następna »

Spotkania i imprezy podróżnicze