Buildering – zdobywanie miastowych szczytów

urban climbing, Calgary, Canada. Fot. Semm Christian

Ostatnio w sieci natrafiłam na filmik Mustang Wanted, w Polsce nazywanego „wiszącym Ukraińcem”. Nazwa bardzo adekwatna, ponieważ sport uprawiany przez MW polega na wspinaniu, wchodzeniu na przeróżne budynki i konstelacje: mosty, dźwigi, wieże radiowe, bloki itp. i dosłownie wiszeniu (nie raz trzymając się jedną ręką albo do góry nogami!). Można śmiało przyznać, iż tego typu aktywność jest przesunięciem granicy sportów ekstremalnych. Dlaczego? Wszystkie swoje wyczyny Mustang Wanted robi bez asekuracji. Na jego filmikach możemy na przykład zobaczyć jak wspina się na most w Kijowie, a później schodzi po kolei po linach podtrzymujących jego płytę.

Odsyłam do jego strony, gdzie znajdziecie emocjonujące nagrania i zdjęcia (ciężko spokojnie i bez emocji oglądać te materiały oraz na kanał Youtube.

Urban climbing, znany również np. jako buildering (połączenie słowa „building” oraz znanego we wspinaczce terminu bouldering) to sport polegający na wspinaczce po budynkach i innych konstrukcjach.

Jednym z jego rodzajów jest night climbing, którego nazwy chyba nie muszę tłumaczyć. Wspinaczka w ciemnościach jest ponoć praktykowana od wielu lat na uniwersytetach Oxford i Cambridge.

Dla oglądających na pewno przerażający jest free solo climbing/ free soloing, gdzie osoba wspinająca nie używa żadnego zabezpieczenia. Tak więc: żadnych lin, uprzęży czy innego sprzętu. Liczy się wyłącznie siła i umiejętności wspinaczkowe. Dla porównania, we free climbingu używa się uprzęży, aczkolwiek tylko w celach bezpieczeństwa, nie pomocy. Za to w soloingu wspinamy się bez osoby nas asekurującej.

Czemu część osób wybiera ten sposób wspinaczki? Głównie za sprawą adrenaliny, istotna też jest dla nich łatwość i szybkość wspinania oraz wzmożona koncentracja, której wymaga free soloing. Uprawiający ten sport polegają wyłącznie na sobie, tak więc dosłownie są kowalami swojego losu – może też dlatego tak kochają ten sport?

Wszystko zaczęło się w Anglii (1985), dokładniej na budynkach uniwersytetu w Cambridge. To po nich jako pierwszy wspinał się alpinista, Geoffrey Winthrop Young. Napisał on później pierwsze wydanie wspinaczkowego przewodnika po Trinity College.
Za to Harry H. Gardiner zapoczątkował i rozpowszechnił buildering w innych regionach świata. Ubrany w normalne ciuchy, bez specjalnego sprzętu wspinał się na budynki w Europie i Ameryce Północnej. Wtedy dla przechodniów musiał uchodzić za szaleńca.

Nietypowo swoją karierę rozpoczął George Polley, który za wspinaczkę na dach budynku dostał od właściciela sklepu... garnitur. Od tego momentu, Polley mógł zdobywać kolejne budowle pełen szyku.

W okresie między 1915-1920 buildering w pełni rozkwitł. Wcześniej w Nowym Jorku nie było tylu drapaczy chmur, tak więc wielu śmiałków podejmowało próbę ich zdobycia, niekiedy ze śmiertelnymi skutkami. Po 1920 roku, władze miasta zakazały tego sportu. Od tego czasu wciąż powstają nowe rekordy w tym nielegalnym sporcie.

Jeśli mowa o rekordach, to wiedzieliście, że Spiderman istnieje?

 

Alain Robert wspina się po najwyższym budynku świata- Burj Khalifa, Zjednoczone Emiraty Arabskie

fot. neekoh.fi (Flickr.com)

Nazywa się Alain Robert, jest 52-letnim Francuzem i równocześnie jednym z najpopularniejszych wspinaczy. Lista jego „zdobyczy” jest dosyć długa. Jeśli chodzi o wysokość, to Alain może pochwalić się wejściem na najwyższy budynek świata, czyli Burj Khalifa (828 m). Rekordu Guinessa w szybkości dokonał wspinając się na Aspire Towel (1h 33 min 47 sekund). Podczas jego wyczynów parę razy został aresztowany, np. we Francji, Portugalii, Malezji czy w Chinach. Najwyższa wysokość, z której spadł to 15 metrów, czego skutki były bolesne – 5 dni w śpiączce, obrzęk mózgu, złamania, zwichnięcie łokcia, które spowodowało uszkodzenie nerwu. Niestety, tego typu obrażenia są wliczone w ten sport.

Kolejnym mistrzem jest Dan Goodwin, zwany SpiderDanem. W 1981, 25 Maja Dan w stroju spidermana wspiął się na Sears Tower w Chicago (w tamtych czasach najwyższy budynek na świecie). Wspinaczka nie była łatwa, Goodwin zmagał się z silnym wiatrem, śliskim szkłem. Nie pomagała mu też straż pożarna, która wielokrotnie usiłowała go zatrzymać. Parę metrów pod szczytem Dan, aby uhonorować swojego ojca, walczącego w wojnie koreańskiej przyczepił amerykańską flagę. Taką flagę również mocował zdobywając północną wieżę World Trade Center w hołdzie Amerykanom, którzy zginęli przez wojnę. Ten budynek zdobył, aby zwrócić uwagę na niemożność uratowania uwięzionych ludzi z górnych pięter drapaczy chmur.

Podobna akcja miała również miejsce, kiedy zdobywał Millennium Tower. Dan znów podkreślił niezdolność prowadzenia akcji ratunkowych w górnych piętrach wysokich budynków. Oprócz tego, jako że sam pokonał wykryty w 4 stadium nowotwór, inspirował ludzi z rakiem do walki z tą chorobą. Dan jest przykładem, że uprawianie sportu może mieć nie tylko wpływ na samego sportowca, ale i zmieniać życie innych. Chwała tym, którzy potrafią poprzez swoją sławę pomagać i zwracać uwagę na ważne problemy.

Pewne jest, że buildering nie jest dla każdego. Oprócz siły fizycznej, umiejętności wspinaczkowej, dobrej świadomości swojego ciała i jego równowagi trzeba mieć stalowe nerwy. Tutaj ryzyko tragicznego wypadku jest naprawdę wysokie. W dodatku od większości przechodniów słyszysz, że jesteś nieodpowiedzialny lub chory umysłowo, a szczęśliwy po zdobyciu nowego budynku nieoczekiwanie musisz odbyć spotkanie z policją. Filmy wstawiane przez wspinaczy też wywołują skrajne reakcje. Wiele osób jest pod wrażeniem i wspiera ich wyczyny, jednak spora część uważa, że jest to bezmyślność, igranie ze śmiercią i brak wyobraźni. Owszem, każde zawiśnięcie, może się skończyć tragicznie, jednak decydują się na ten sport ludzie w pełni świadomi jego konsekwencji.

W builderingu są potrzebne determinacja, ogromna odwaga i odporność psychiczna. Wielu osobom ciężko jest zrozumieć, że za narażaniem życia kryje się coś więcej, dlatego też urban climbing raczej nie stanie się mainstreamowy.

Wracając do początku, czytając o Mustang Wanted znalazłam informacje o Jamesie Kingstonie. Dla Jamesa zdobywanie nowych budynków jest ekscytującą przygodą. Jego życiową filozofię można streścić w jednym zdaniu: „Moment, w którym spacerujesz nie mając właściwie nic pod sobą uświadamia Ci, że jesteś jedyną osobą, która ma wpływ na Twoje przeznaczenie”.

Link do strony James'a Kingstone'a strony Jamesa oraz do jego kanału na Youtube.

James będąc w Ukrainie, poznał i wspólnie wspinał się z Mustang Wanted. Obaj przesuwali granice swoich możliwości, nielegalnie wspinali się na nowe budynki, spacerowali po krawędzi życia, polegając jedynie na sile swoich mięśni, koordynacji i wierze w siebie. Dla tych, którym nie wystarczają nagrania na Youtube powstał film dokumentalny „Don't Look Down” opowiadający o Jamesie, jego życiu i miłości do przygody.

Osobiście jestem pełna podziwu dla osób uprawiających ten sport, jednak oglądając filmiki z ich punktu widzenia, raczej na ten rodzaj adrenaliny się nie skuszę.