Wieczne powroty do Pragi

Zamek Królewski w Pradze. Fot. sxc/hu

Dlaczego? Pierwszy powód jest taki, że to olbrzymie miasto pełne zabytków, zakątków, atrakcji, widoków, jak również wewnętrznych sprzeczności. Ilość miejsc wartych odwiedzenia sprawia, że z całą pewnością nie wystarczy nam czasu podczas jednej wycieczki. Zróżnicowanie i paradoksy powodują natomiast, że wrażenia odniesionego w jednej dzielnicy nie można uogólniać na inną, a już na pewno nie na całe miasto.

9 wzgórz i 18 mostów

Jest kilka sposobów na opisywanie miejsc. Można rzucać nazwami, opowiadać punkt po punkcie jak w przewodniku. Zbierać ciekawostki, przywoływać wspomnienia o konkretnych wydarzeniach lub bardziej zmysłowo – o odgłosach, zapachach, smakach. Mnie jednak zawsze interesowały liczby. Pozwalają one zbudować rusztowanie dla wyobrażeń i wspomnień, chwytają konstrukcję myślową w ramy, czyniąc ją trwalszą i mocniejszą. Po latach, po wielu kolejnych podróżach możemy już nie pamiętać, gdzie dokładnie w Pradze miała miejsce niezwykła przygoda, o której chcemy opowiedzieć. Być może wystarczy wtedy w pamięci przeliczyć mosty.

Jest więc pewien urok mówienia o mieście w liczbach. Praga może na przykład pochwalić się 9 wzgórzami, co, mam wrażenie, sprawia, że w jakiś sposób wygrywa z Rzymem. Jest tam aż 18 mostów, z czego najpiękniejszy i najbardziej znany – Most Karola jest obowiązkowym punktem każdej wycieczki.

W Pradze znajdują się 22 kościoły, większe lub mniejsze, popularne lub mniej. Wszystkie stare, bo Czesi są zdeklarowanymi ateistami i nowych kościołów sobie nie budują.

12 apostołów wychodzących co godzina z zegara astronomicznego ratusza na rynku Starego Miasta. Ich spacer jest widowiskowy i niezwykle popularny, w sezonie turystycznym trzeba zająć miejsce pod zegarem na dobry kwadrans przed wybiciem pełnej godziny.

10 dzielnic, a właściwie 22. Ciężko odnaleźć się w administracyjnym podziale Pragi. Tradycyjnie głównych dzielnic jest dziesięć, są one ponumerowane. Dopisek z numerem jest częścią adresu korespondencyjnego w Pradze, podział na ponumerowane dystrykty znajduje też odzwierciedlenie na mapach i planach miasta.

3 defenestracje. Chyba w historii żadnego innego kraju nie nastąpiło takie wydarzenie. Ten dość niezwykły zwyczaj pozbywania się niechcianych władców bądź konkurentów politycznych przez wyrzucanie przez okno, był (miejmy nadzieję, że już nie jest!) domeną wyłącznie Czechów. W miejscu pierwszej (1419 ) i drugiej (1618) i trzeciej (1948) defenestracji praskiej zamontowano upamiętniające tablice, które często wprawiają w niemałe zdziwienie nieobytych z historią turystów.

Miliony schodów. W Pradze zwykle chodzi się pod górę lub w dół, rzadko kiedy naprawdę pionowo. Usytuowanie na dziewięciu wzgórzach robi swoje. Dlatego warto zostawić samochód na parkingu i zwiedzać Pragę pieszo. Znaczna część miasta jest niedostępna dla ruchu samochodowego.

Takie zmiany w wysokości powodować mogą zmęczenie, ale też dzięki nim z wielu punktów rozsianych po całym mieście mamy okazję podziwiać panoramę Pragi.

7 browarów. Czechy słyną z piwa i choć najbardziej uznane gatunki pochodzą raczej z innych miast (takich jak Pilzno czy Czeskie Budziejowice), będąc w Pradze warto spróbować miejscowych specjałów.

Naj

 

„Praga to nie Neapol, że wystarczy zobaczyć i można umierać”

fot. iStockphoto

Najczęściej odwiedzanymi przez turystów dzielnicami są Hradczany, Stare i Nowe Miasto, Mala Strana, Józefów. Hradczany są największym zamkiem świata, dawniej były siedzibą królów, do 1918 roku, kiedy ogłoszono powstanie republiki czechosłowackiej. Pierwszym prezydentem nowego państwa był cieszący się niezwykłą popularnością (można by rzec – kultem) Tomas G. Masaryk, nazywany potem „filozofem z zamku”.

Najbardziej tajemnicza dzielnica – Józefów, czyli dawny dystrykt żydowski pełen kamienic i małych uliczek. To tu według legendy został powołany do życia Golem – istota utworzona z gliny na kształt człowieka, ale pozbawiona duszy i wolnej woli – postać niezwykle inspirująca twórców w całej Europie.

Największy na świecie pomnik Stalina powstał kiedyś w Pradze na zachodnim brzegu Wełtawy. Do dziś wiąże się z nim dużo tajemniczych, na wpół zapomnianych historii. Mówi się, że model pozujący do postaci Stalina zapił się na śmierć, ponieważ cała Praga mówiła do niego „Stalin”. Mówi się też, że autor projektu, Otakar Švec, pod wpływem nacisków ze strony władz oraz krytyki środowiska artystycznego najpierw zaczął prowadzić hulaszczy tryb życia, a potem, jeszcze przed odsłonięciem pomnika, popełnił samobójstwo. Pomnik rozebrano w siedem lat po odsłonięciu. A ponieważ rzeczywistość nie znosi próżni, na jego miejscu postawiono olbrzymi metronem cokół, który nieoficjalnie objęli w posiadanie deskorolkarze i bezdomni. To miejsce dla fanów deskorolki z całego świata stało się kultowe, mówi się o nim „Stalin”.

Najdziwniejszy dom, Tańczący Dom, zwany też Ginger&Fred to przykład oryginalnej architektury współczesnej. Nie sposób go nie rozpoznać, a na pewno warto zobaczyć. Podobno swą nazwę budynek zawdzięcza wrażeniu przywodzącemu na myśl parę tancerzy.

Najmniejsza uliczka to ulica Złota, dawna siedziba alchemików. Znajduje się na Hradczanach, niedaleko katedry świętego Wita. Domki (bo „domy” brzmi jakoś za poważnie) sprawiają wrażenie, jakby mieszkały w nich lalki albo małe dzieci.

W najciekawszym z praskich muzeów wystawia się… tysiące zabawek. Moim zdaniem nieprzypadkowo znajduje się tuż przy Złotej Uliczce (skojarzenie z domkami dla lalek jest być może rozpowszechnione). A w środku – mnóstwo lalek Barbie (najstarsze „okazy” mają już 50 lat!), misiów, aut i wszystko, czego jeszcze można sobie zażyczyć do zabawy.

Pocztówki

Będąc w podróży zawsze wysyłam pocztówki, bo wydają się być najlepszym sposobem, by nie tylko utrwalić wrażenia, ale również podzielić się nimi z odbiorcą. Praga jest miastem inspirującym nie tylko dla mnie. Są ludzie, zarówno Czesi jak i Polacy, którzy widzą w nim czystą magię. Takimi osobami są dla mnie Przemysl Rut i Mariusz Szczygieł. Zastanawiałam się kiedyś, co ci dwaj panowie umieściliby na swoich pocztówkach z Pragi.

Pocztówka czeska

Przemysl Rut, artysta wszechstronny, prażanin, napisał książkę pt. „Lunatyczny przewodnik po Pradze”. Każdemu z wyjątkowych dla siebie miejsc w mieście nadał nową historię, utrwalił je w krótkim opowiadaniu – bajce. To moim zdaniem jeden z najlepszych sposobów uczenia miasta, zachowania go w pamięci. Jest trochę jak wyznanie miłości. Słowa na jego pocztówce mogły by brzmieć: „Ci wszyscy kochankowie, którzy jak okiem sięgnąć kołysali się w łódkach na Wełtawie. Wyglądało to, jakby do rzeki wpadł ogromny dom schadzek, płaciło się za każdą rozpoczętą godzinę, wszystkie łódki miały swoje numery, jak pokoje”.

Pocztówka polska

Mariusz Szczygieł od lat z zamiłowaniem i zacięciem bada kulturę czeską, wielokrotnie w Pradze był, bywał, mieszkał i pomieszkiwał. Choć miasto zna jak własną kieszeń, to jednak dzielnica Žižkow pozostaje jego ulubioną. Sądzę więc, że jego pocztówka mogłaby brzmieć tak: „Dzielnica second hand. Praga Pragi. Schronienie robotników, biedaków, pijaków, wariatów, artystów i Cyganów, a ostatnio emigrantów z Ukrainy”.

Komu w drogę, temu poradnik!

• Jak dotrzeć

  Warto dodać kilka wskazówek dla podróżujących do Pragi. Transport niestety nie jest dogodny, zarówno pociągiem, jak samolotem jest to koszt około 400 zł w obie strony. Z Warszawy oraz innych miast Polski (np. z Krakowa czy Katowic) kursuje bezpośredni pociąg do Pragi. Można też wybrać połączenie z przesiadkami (wtedy zawsze można obejrzeć miasta po drodze, np. Ostrawę, Pardubice czy Czeski Cieszyn).

  Warto oczywiście śledzić promocje i oferty, zwłaszcza często zmieniające się ceny tanich lotów, jednak na połączenie z Pragą rzadko pojawiają się niesamowite obniżki. Najtaniej można przejechać autokarem (od 200 zł w obie strony), jednak podróż z Warszawy do Pragi trwa aż 12 godzin.

  W podróży samochodem najbardziej uciążliwe jest przedostanie się do granicy; Czechy mają dobrze rozwiniętą sieć autostrad zwłaszcza wokół Pragi. Pamiętać należy o zakupie winietki uprawniającej do przejazdu po czeskich autostradach

• Jedzenie i napitki

  Poza najbardziej turystycznymi dzielnicami jest szansa na posiłek w przyzwoitej cenie. W takich miejscach zdarza się, że menu jest napisane tylko po czesku – jest to dobra okazja do sprawdzenia na własnej skórze, czy nasze języki są rzeczywiście aż tak podobne, jak się powszechnie uważa. Kuchnia czeska nie należy do moich ulubionych, uważam jednak, że osoby odwiedzające Pragę po raz pierwszy powinny pokusić się o spróbowanie knedlika czy czeskiej pieczeni wieprzowej.

  I nie oszukujmy się – w Czechach pije się piwo. W większości knajp, kawiarni, restauracji jego cena jest niższa niż wody mineralnej czy jakiegokolwiek innego napoju. Wybór jest olbrzymi, w każdym szanującym się lokalu dostaniemy do wyboru kilka lub kilkanaście rodzajów piwa. Jak głosi napis w barze na obrzeżach innego, czeskiego miasta – Brna: „Czeski narodowy napój to piwo, czeska narodowa słabość to kolejne piwo”.

• Nocleg

  Noclegi w sezonie można znaleźć już od ok. 40 złotych za noc, a pewnie i tańsze, jeśli dobrze poszukać. Na czas wakacji niektóre akademiki zmieniają się w hotele, ceny tam należą do bardziej atrakcyjnych (od 170 – 200 koron za noc).

• Sprawy językowe

  Bardzo istotną kwestią jest kwestia językowa. W turystycznej Pradze będziemy mogli posługiwać się raczej językiem angielskim, jednak podobne brzmienie czeskiego i polskiego może sprawić, że ulegniemy pokusie mówienia w języku ojczystym, licząc na zrozumienie. Nie ma w tym nic złego, jednak warto zwrócić uwagę na kilka pułapek. Jest ich sporo, tu wymienimy tylko kilka.

  Po pierwsze unikajmy słowa „szukam”, po czesku to wulgaryzm. „Wolowina" to po czesku bzdura, gdy chcemy zamówić mięso wołowe, należy powiedzieć „Howerzi maso”. Natomiast „zachod” to po czesku toaleta. W tym kontekście powiedzenie, że coś jest warte zachodu nabiera zupełnie nowego znaczenia.

• Ostatnie uwagi

  Warto pojechać do Pragi, bo jest tam pięknie, stylowo, kameralnie, by dobrze się poczuć. Również po to, by pobyć przez chwilę odkrywcą, chadzać krętymi uliczkami pod górę, schodzić ciasnymi schodami i odkrywać miejsca warte zachwytu. Być może warto pojechać do Pragi by, jak pan Przemysl Rut, napisać swoją bajkę o tym mieście. A może po to, by znaleźć własne, osobiste powody, by do Pragi jeszcze wracać.