Polskie Karkonosze i niemiecka Szwajcaria Saksońska

Docieramy do schroniska Śląski Dom położonego na wysokości 1400 m n.p.m., do szczytu pozostały jeszcze 202 metry. Tu, zagadując obsługę, dowiadujemy się, że na górę da się wejść bez raków. Pytamy, bowiem Śnieżka słynie z oblodzonych zimą dróg, zazwyczaj niebezpiecznych, co sprawia, że wejście bez raków jest prawie niemożliwe, a na pewno bardzo ryzykowne. Atmosfera zaczyna się robić troszkę międzynarodowa. Po drodze mijamy grupki Niemców, Czechów i Słowaków, a wśród nich nastolatki hardo zmierzające na szczyt w trampkach z cienką podeszwą. Wchodzimy stromą, wijącą się zakosami, kamienistą drogą, trzymając się czasem barierek i łańcuchów.

Śnieżka nie jest zwykłą górą i nie należy wyłącznie do nas. Położona na granicy między Polską a Czechami, Sercem przynależy bardziej do Czechów i Niemców. Dla Czechów to najwyższa góra w ich kraju, jest symbolem słowiańszczyzny i narodowych korzeni. Cieszyła się powodzeniem już w XVII wieku, najpierw wśród czeskich wędrowców i poszukiwaczy przygód, potem wśród rzeszy kuracjuszy z Cieplic. W XVIII wieku zaliczała się do jednego z najczęściej odwiedzanych szczytów w Europie. Swą renomą i popularnością przyćmiewała nawet Alpy. Gdy w znajdującej się tam kaplicy św. Wawrzyńca zaczęto odprawiać msze, na które przybywało nawet 800 osób, wejście na jej szczyt miało charakter pielgrzymki. Dziś w drewnianej, barokowej kaplicy, będącej pozostałością po całym kompleksie zabudowań, co roku w dniu św. Wawrzyńca odbywa się nabożeństwo i obchodzone jest „Święto Przewodników”.

Na Śnieżkę wchodzili również władcy państw, arystokraci, poeci, malarze, a wśród nich Johann Wolfgang Goethe oraz John Quincy Adams. Z sympatią odnoszą się do niej Niemcy, dla których jest atrakcyjnym obiektem tzw. „bliskiej zagranicy” (od połowy XVIII wieku wraz ze Śląskiem znajdowała się pod panowaniem Prus, wtedy to stała się „świętą górą”, symbolem młodego państwa pruskiego). W oczach polskiego turysty zdobycie jej szczytu to tylko namiastka doznań, jakich mogą doświadczyć w Tatrach, dlatego popularność tej góry nie osiągnęła takiego poziomu, jak u naszych sąsiadów. Moim zdaniem jest to, mimo wszystko, góra warta grzechu, o pięknej piramidalnej sylwetce, oferująca najlepsze widoki w całych Sudetach i na całym Dolnym Śląsku. Ciekawostką jest, że to właśnie ze Śnieżki pochodzi pierwsza na świecie widokówka wysłana w 1873 r.

Wracamy tą samą trasą, znowu zapadając się w śniegu, który z godziny na godzinę staje się coraz bardziej miękki. Raki są już zbędne. Wracamy, aby jeszcze jedną noc spędzić w zabytkowym Schronisku Samotnia. Budynek w obecnym kształcie powstał w latach 1922-23, na miejscu starego schroniska z 2 połowy XIX wieku. Jeszcze wcześniej, w XVII wieku stała tu buda pasterska. Wnętrze schroniska jest bardzo przytulne, zachęca do długich nocnych rozmów bądź snucia planów przyszłych wypraw. Tam spotykamy Jarka, około pięćdziesięcioletniego pana, który przyjechał tu na tydzień, aby pochodzić po górach i w międzyczasie opracować plan objazdu Islandii. Po krótkiej rozmowie, pełni podziwu dla jego zamiarów, zostawiamy go zanurzonego w mapach i licznych przewodnikach.

Drugiego dnia, tą samą trasą i przy dobrej pogodzie, wracamy do Karpacza, wskakujemy do auta, obierając kierunek Niemcy. Jedziemy przez Szklarską Porębę. Niedaleko przed granicą zatrzymujemy się na spacer i po krótkiej chwili marszu docieramy do wodospadu Szklarki, najczęściej odwiedzanego wodospadu w Karkonoszach. Znajduje się on nieco powyżej ujścia rzeki Szklarki do Kamiennej, w pięknym wąwozie położonym wśród wysokiego, majestatycznego lasu. Wody wodospadu spływają kaskadami zwężającymi się u dołu, tworząc na dnie tzw. kolisty kocioł eworsyjny, który dla turystów zawsze stanowi niezapomniany widok.

W Jakuszycach przekraczamy granicę polsko-czeską, wjeżdżając do czeskiego Hrenska, a już po 2 godzinach granice czesko-niemiecką. Jadąc wzdłuż prawego brzegu Łaby, wkraczamy do malowniczego miasteczka Bad Schandau, liczącego sobie 700 lat, najstarszego kurortu Saskiej Szwajcarii (Sächsische Schweiz), zwanej również Szwajcarią Saksońską. Tu zatrzymujemy się na chwilę, aby pospacerować wąskimi uliczkami o niezwykłej urodzie, wypić kawę i zjeść lokalnego gofra. Podziwiamy również masywny kościół ewangelicki, którego kopuła góruje nad miastem. Potem wsiadamy w samochód i udajemy się do Altendorf, wioski oddalonej od miasteczka Bad Schandau jakieś 15 minut drogi samochodem, gdzie wita nas sympatyczne niemieckie małżeństwo. Z tarasu naszego domu, położonego na wzgórzu, rozpościera się uroczy widok na pagórkowaty region. Naszą uwagę przykuwają bardzo ładne, kolorowe i niezwykle zadbane domki Altendorf, pomiędzy którymi posadzono dużo zieleni, krzewów i drzew.

Drugiego dnia wyruszamy do Bastei – krainy skał i zamków, jednego z najsłynniejszych miejsc w Szwajcarii Saksońskiej. Mianem Szwajcarii Saksońskiej określa się Góry Piaskowcowe Łaby, po czeskiej stronie nazywane Szwajcarią Czeską. W 1990 r., w celu ochrony ich unikalnego charakteru, utworzono Park Narodowy Szwajcaria Saksońska, rozciągający się obecnie po obu stronach górnego biegu Łaby. Dech w piersiach zapierają zgromadzone tu wytwory natury: fantastyczne, zbudowane z piaskowca formacje skalne, wyrzeźbione na skutek erozji; tajemnicze wąwozy; piękne wodospady rozrywające ich ciszę; bystre potoki oraz niepowtarzalny świat fauny i flory.

Bastei jest najstarszym centrum turystycznym w tej części Szwajcarii Saksońskiej oraz miejscem, gdzie od dawna malarze i pisarze szukają natchnienia. Docieramy tam samochodem, który musimy zostawić na parkingu, kierując się dalej wytyczoną ścieżką. Bastei to przede wszystkim rozległa grupa skał, wznoszących się na wysokość trzystu metrów, która tworzy tzw. skalne miasto z charakterystycznym, kamiennym mostem wbitym w strzeliste skały – największą atrakcją krajobrazową w regionie. Spacerując wzdłuż wytyczonej ścieżki, nie możemy nadziwić się bajkowym piaskowcowym formom skalnym oraz malowniczym widokom na przełom Łaby. Panoramę można podziwiać z licznych mostów i platform widokowych zawieszonych na postrzępionych skałach, z czego skwapliwie korzystamy.

Wpatrując się uważnie w skały, zauważamy grupę wspinaczy, których tutaj spotkać można szczególnie licznie. Dogodne ukształtowanie terenu sprawiło, że wspinaczka skalna stała się tutaj bardzo popularna. Wspinacze muszą jednak stosować się do powstałych na początku XX wieku (jako pierwszych tego rodzaju na świecie) saksońskich reguł. Reguły te mają na celu ochronę skały przed zniszczeniem przez środki i przyrządy używane w trakcie wspinaczki.

Szwajcaria Saksońska to również urocze miasteczka takie jak średniowieczna Pirna, dawniej główne miejsce przekraczania rzeki i przeładowywania towarów spławianych Łabą. Tutaj udajemy się na zwiedzanie historycznego centrum, którego początki sięgają XIV wieku. Gdy uważnie rozglądamy się wokół, zauważamy jednak, że fasady budynków pochodzą w większości z czasów renesansu i baroku. Gdy zagłębiamy się w historię miejsca, okazuje się, że prawie wszystkie budynki zostały wiernie odrestaurowane, oddając ducha dawnych czasów. Stąd urok starówki. Wiszące na budynkach tabliczki informują o przeszłości danego domu i o jego stylu architektonicznym.

Przechodząc przez rynek główny, mijamy stragany ze świeżą żywnością. Skuszeni tym apetycznym widokiem kupujemy składniki na wieczorną kolację –regionalny chleb, intrygująco wyglądający ser, szynkę i warzywa. Wcześniej jednak zwiedzamy ewangelicki kościół św. Marii, zbudowany w stylu późnogotyckim, skromny na zewnątrz, olśniewający swoim pięknem wewnątrz. Nad miastem wznosi się na wysokości 70 metrów wzgórze z twierdzą obronną Sonnestein. Podczas naszej obecności trwają tam prace wykopaliskowe. Pirna pozostaje w naszej pamięci, jako miejsce przeplatania się stylów: baroku, renesansu, gotyku i historyzmu.

Następnie udajemy się w kierunku wojskowej twierdzy Königstein, położonej niedaleko miasteczka o tej samej nazwie. Twierdza wznosi się na jednym ze wzgórz charakterystycznych dla Szwajcarii Saksońskiej – szczycie piaskowcowej góry stołowej. Z dołu przypomina jednolity, betonowy mur pozbawiony jakichkolwiek upiększeń, świetnie wkomponowujący się w kolorystykę wzgórza. Na górę dostajemy się pokaźnych rozmiarów windą. Wjeżdżamy wraz z grupką rosyjskich turystów. Wejście do wnętrza prowadzi przez kompleks solidnie wyglądających bram. Z twierdzy roztaczają się wspaniałe widoki na okolicę i dolinę Łaby. My zwiedzamy parę budynków, a potem robimy spacer wzdłuż murów, okrążając tym samym twierdzę, słynną ze swoich atutów obronnych – ani razu w historii nie została zdobyta przez wroga. To właśnie tutaj w niepewnych czasach przechowywano klejnoty monarsze, tutaj też przetrzymywano politycznych więźniów, jeńców i innych skazańców.

Na twierdzy Königstein kończy się nasza przygoda ze Szwajcarią Saksońską, regionem, choć niewielkim, to jednak obfitującym w atrakcje turystyczne, których zaledwie część zdążyliśmy poznać. Następnym naszym celem jest Drezno, położone godzinę drogi od Altendorf.