Dziś jest 19.03.2024

Imieniny obchodzą Józef, Bogdan, Marek

Portal podróżniczy etraveler.pl

gwarancja udanych wakacji
Accredited Agent

Skrawek Orientu na końcu świata, czyli opowieść o podlaskich Tatarach

Autor: Ewelina Szłapa

Data publikacji: 10.03.2014 08:12

Liczba odwiedzin: 3556

Tagi: europa, polska, podlasie, kruszyniany, bohoniki, inspiracje, szlak tatarski, ewelina szłapa, inspiracje artykuły

Turyści często przemierzają setki, a nawet tysiące kilometrów w poszukiwaniu egzotyki. Jednakże, nie każdy wie, że można znaleźć ją w Polsce – niedaleko granicy z Białorusią, na Podlasiu. Tereny te zasiedlili Tatarzy, którzy zachowali swoją oryginalną kulturę oraz religię muzułmańską. Z myślą o pielęgnowaniu ich dorobku oraz o przybywających tam turystach, utworzono Szlak Tatarski.

Na początku kilka słów o tym, kim są Tatarzy. Ten dzielny i waleczny lud, słynący z umiejętności strzelania z łuku (o czym boleśnie przekonał się krakowski hejnalista) oraz z miłości do koni i jazdy konnej, wywodzi się z terenów dzisiejszej Mongolii. W wyniku zmieszania się z ludnością pochodzenia tureckiego, ich język bardziej przypomina turecki niż mongolski. Największe skupiska Tatarów znajdują się na Krymie oraz w Rosji; zwłaszcza w takich miastach, jak: Kazań, Perm, Bugulma, Ufa oraz w ich okolicach. Zazwyczaj wyznają oni islam.

Cmentarz tatarski w Kruszynianach
 
Cmentarz tatarski w Kruszynianach
fot. Ewelina Szłapa

Królowie polscy, w nagrodę za waleczność i zasługi dla Rzeczypospolitej, obdarowywali ich ziemiami na Podlasiu, Litwie i Grodzieńszczyźnie. Obecnie, w granicach Polski pozostało jedynie Podlasie. Tatarzy skupiają się tam głównie w Kruszynianach i Bohonikach, a także w Sokółce i Białymstoku, gdzie wybudowano muzułmańskie domy modlitewne. Nie są oni Tatarami czystej krwi, ponieważ często dochodziło tam do zawierania związków małżeńskich z Polkami oraz Białorusinkami z Podlasia.

Meczet w Bohonikach
 
Meczet w Bohonikach
fot. Lilly M. (Creative Commons)

Bohoniki i Kruszyniany

Do najbardziej znanych miejscowości położonych na Szlaku Tatarskim najrozsądniej i najłatwiej dostać się samochodem. Do Bohonik kierujemy się, jadąc z Białegostoku w kierunku Sokółki i skręcając w prawo przy tabliczce „Szlak Tatarski”. Do Kruszynian kursuje autobus PKS; niemniej jednak łatwiej i szybciej będzie podjechać tam własnym środkiem transportu. A zatem, udajemy się w stronę Krynek, przejeżdżamy Krynki, a stamtąd już tylko kilka kilometrów dzieli nas od „końca świata”, czyli słynnych Kruszynian.

Bohoniki to niewielka wieś oddalona o piętnaście kilometrów na południowy wschód od Sokółki. Na pozór niczym się nie wyróżnia od pobliskich miejscowości. Jednakże, kiedy przyjrzymy się jej bliżej, zobaczymy niewielki, brązowy meczet, a także mizar, czyli cmentarz muzułmański. Po świątyni oprowadza przewodnik, będący rdzennym Tatarem. Nie brakuje tam również kwater agroturystycznych, gdzie serwuje się tatarskie przysmaki. Przykładem może być tutaj „Stajnia na Tatarskim Szlaku”, której właściciele to wyśmienici łucznicy.

Uczta dla ducha, czyli wizyta w świątyni

Wnętrze meczetu w Kruszynianach
 
Wnętrze meczetu w Kruszynianach
fot. Ewelina Szłapa

Na pierwszy rzut oka, Kruszyniany wyglądają jak najzwyklejsza, podlaska wioska, z ulicówką, sklepem, przystankiem… Jednakże, drogowskazy prowadzące do dwóch tatarskich jadłodajni – „Na końcu świata” oraz „Tatarskiej Jurty”, a także informacje o atrakcjach turystycznych w wiosce sprawiają, że uświadamiamy sobie, że dotarliśmy do celu. Niedaleko przystanku znajduje się charakterystyczny, zielony meczet, znany z telewizyjnych programów o mniejszościach narodowych. Przypomina on najzwyklejszy drewniany dom – budujący go robotnicy nie wiedzieli, jak powinna wyglądać muzułmańska świątynia.

Wnętrze wyróżnia się bogactwem ozdób – dywanów, złota, ksiąg. Zostało ono podzielone na część dla mężczyzn oraz część dla kobiet. Z kulturą tatarską oraz islamską zapoznaje nas Dżemil Gembicki, rodowity Tatar, będący przewodnikiem po meczecie. Opowiada nam on o witaniu Nowego Roku na Podlasiu. Świętowanie rozpoczynają tam Tatarzy; dzieje się tak już w połowie grudnia. Potem następuje katolicki Sylwester, a trzynastego stycznia – prawosławny Szczodry Wieczór. Jest to typowy przykład wielokulturowości na Podlasiu. Mułła, mieszkający w Białymstoku i… pracujący w banku, przybywa do Kruszynian głównie z okazji świąt religijnych, jak Ramadan Bajram (zakończenie postu) czy Kurban Bajram.

Przed świątynią znajduje się niewielki parking. Za wstęp do meczetu zapłacimy dziesięć złotych, bilety ulgowe są o połowę tańsze. Warto jeszcze wstąpić na pobliski cmentarz, gdzie tworzyła się historia tego narodu. Zobaczymy tutaj napisy w języku arabskim, rosyjskim oraz w polskim. Imiona Tatarów mogą być pochodzenia hebrajskiego (np. „Jan”, „Ewa”), tureckiego (np. „Mustafa”, czyli Stefan) lub arabskiego. Wielu z nich przyjmowało nazwiska polskich szlachcianek, z którymi się żenili, np. „Popławski”. Można to zauważyć na tatarskich nagrobkach.

Uczta dla ciała, czyli kuchnia tatarska

Meczet w Kruszynianach
 
Meczet w Kruszynianach
fot. Ewelina Szłapa

Aby uświetnić nasze spotkanie z kulturą tatarską, warto wybrać którąś z restauracji serwujących lokalne potrawy. Jest to ogromna atrakcja dla turystów, ponieważ nigdzie indziej nie znajdą tak autentycznych, tatarskich dań. Kuchnia tego narodu obfituje w słodycze – z miodem, makiem, serem i cukrem. Zaliczają się do nich: ciasteczka czak czak, drożdżówki, dżajma, czyli smażone ciasto nasączone miodem, chałwa z masłem i orzechami oraz wiele innych przysmaków.

Nie brakuje tam również pikantnych i treściwych dań głównych. Właściciele gospód z pewnością będą polecali kołduny tatarskie, pilaw z mięsem baranim i warzywami oraz pierekaczewnik, czyli przekładaniec. Ten ostatni stanowi wizytówkę kuchni tatarskiej. Chociaż jedna, solidna porcja kosztuje dwadzieścia siedem złotych, jest on chętnie zamawiany przez turystów. Składa się on z ciasta zbliżonego do ciasta francuskiego, a także farszu z podsmażaną cebulą i mięsem indyczym. Warto również wybrać kawę po tatarsku, z cynamonem i kardamonem, za pięć złotych.

Wielbiciele Tatarów rzucą też łaskawym okiem na tatarskie pamiątki sprzedawane w „Tatarskiej Jurcie”. Można tam nabyć łuki, pasy, torby i inne wyroby skórzane. Handlują nimi mieszkanki Krynek, które przez ludność miejscową zostały nazwane „dredziarami”. Tym, co zostanie w pamięci po takiej wycieczce, będzie spokój i gościnność, jakie cechują całe Podlasie, a także uświadomienie sobie fenomenu tego regionu, gdzie, w pokoju, obok siebie, od wieków żyją przedstawiciele różnych narodów i wyznań. Dlatego też warto dać się ponieść i wczuć się w klimat tatarskich wiosek.

  • « Poprzednia
  • 1
  • 2
  • Następna »

Komentarze (1)

  • jolanta (gość)

    jolanta (gość)

    26.03.14, 14:03

    Na tym polega niezwykłość naszego-polskiego Wschodu

    Zgłoś


Zamknij

Twój komentarz

Infolinia(22) 487 55 85

Pn.-Pt. 8-19;So-Nd. 9-19

Wyprawy pod patronatem Etraveler.pl

  • Równoleżnik Zero 2015 – Wrocławski Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza

    Równoleżnik Zero 2015 – Wrocławski Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza

    Autor: Źródło: materiały promocyjne

    Data publikacji: 25.03.2015 09:20

    Liczba odwiedzin: 5930

    Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza Równoleżnik Zero, który odbędzie się w dniach 9-11 kwietnia 2015 r. w Mediatece (Pl. Teatralny 5) i Bibliotece Turystycznej (ul.Szewska 78) to wydarzenie skierowane do osób pragnących poczuć klimat podróżowania oraz wspaniała okazja do spotkania z podróżnikami i autorami książek. Tegoroczna edycja będzie poświęcona krajom Ameryki Północnej i Środkowej. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • Spotkanie z podróżnikiem: „Chcieć to móc” – Paweł Kilen w pięć lat po świecie

    Spotkanie z podróżnikiem: „Chcieć to móc” – Paweł Kilen w pięć lat po świecie

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 02.03.2015 10:11

    Liczba odwiedzin: 5578

    Pięcioletnia podróż Pawła Kilena w poszukiwaniu przygody i spełnienia marzeń. Z lekkim zarysem planu i z bardzo małym budżetem. Udowadnia wszystkim, a przede wszystkim sobie, że powiedzenie „Chcieć, to móc” nie jest fikcją. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • WyCHILEoutowana

    WyCHILEoutowana

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 26.09.2014 12:38

    Liczba odwiedzin: 14186

    „Nigdzie indziej na świecie nie ma tylu Niemców, którzy mówią po hiszpańsku i czczą bohatera narodowego o nazwisku O’Higgins”. Właśnie ta, zasłyszana wieki temu opinia na temat Chile pchnęła moje zainteresowania w kierunku owego chudego jak patyk kraju. Choć od tamtego czasu minęło już wiele lat, ciekawość pozostała, ale decyzja o wyjeździe zapadła dopiero niedawno. »

    Tagi: patronat medialny, ameryka południowa, chile, patagonia

  • Czas na debiut – Strefa Darien

    Czas na debiut – Strefa Darien

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 25.09.2014 10:24

    Liczba odwiedzin: 7010

    Książka Michała Zielińskiego to osobisty zapis wrażeń z wyprawy do jednego z najmniej uczęszczanych rejonów świata – południowoamerykańskiej selvy, czyli dżungli. »

    Tagi: patronat medialny

  • Kurs na Indonezję

    Kurs na Indonezję

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 19.09.2014 09:47

    Liczba odwiedzin: 8585

    Karolina i Bartek, para młodych inżynierów z Krakowa i autorów bloga Kurs na Wschód, wkrótce rusza w kolejną podróż. Tym razem zamierzają odwiedzić Indonezję, przyjmując za cel nie tylko relaks pod palmami, ale także zebranie sporej ilości materiału reporterskiego, który ma czytelnikom ich bloga pokazać azjatycki kraj od podszewki. Karolina i Bartek obierają kurs na Indonezję! »

    Tagi: patronat medialny, azja, indonezja

  • 8000 km Across Canada

    8000 km Across Canada

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 01.08.2014 16:09

    Liczba odwiedzin: 7672

    Czy można pokonać pieszo dystans 8000 km w ciągu 8 miesięcy, samotnie, bez większego wsparcia z zewnątrz, mierząc się z różnorodnymi warunkami klimatycznymi oraz terenowymi? Można, trzeba mieć tylko jasno określony cel. A taki z pewnością przyświeca Jakubowi Mudzie, który wraz z początkiem stycznia 2015 roku wybiera się w pieszą wyprawę 8000 km Across Canada, od wybrzeża Pacyfiku aż po Atlantyk. »

    Tagi: patronat medialny, ameryka północna, kanada

  • 850 km, by znaleźć dom

    850 km, by znaleźć dom

    Autor: Anna Kaca

    Data publikacji: 16.07.2014 11:07

    Liczba odwiedzin: 7757

    W tegoroczne wakacje razem z moim czworonogiem pokonam pieszo 800 km, promując adopcje psów aktywnych. Od Karkonoszy po Bieszczady będę prezentować ludziom dwa bardzo aktywne psy, które od wielu lat nie potrafią znaleźć domu. Pokaże również, że wakacje można spędzać ze swoim czworonogiem w fajny dla obu stron sposób. »

    Tagi: patronat medialny

  • Archeolodzy (znowu) w podróży – czyli autostop w Skandynawii tropami wikingów

    Archeolodzy (znowu) w podróży – czyli autostop w Skandynawii tropami wikingów

    Autor: Archeolodzy w podróży

    Data publikacji: 11.07.2014 12:45

    Liczba odwiedzin: 6287

    Minął ponad rok, odkąd grupa archeologów i jeden grafik zdecydowali się na podróż swojego życia, odwiesiła na jakiś czas pracę i studia i wyruszyła do Rosji. Teraz, projekt „Archeolodzy w Podróży” odżywa – w nieco zmienionym składzie (więcej info tutaj: http://archeolodzywpodrozy.blogspot.com/p/o-nas.html) ruszamy tym razem na północ! »

    Tagi: europa, norwegia, skandynawia, patronat medialny

  • Z uśmiechem na (Bliski) Wschód

    Z uśmiechem na (Bliski) Wschód

    Autor: Tomasz Korgol

    Data publikacji: 01.07.2014 11:07

    Liczba odwiedzin: 6757

    Celem mojej najbliższej wyprawy jest Nepal. Trasa wiedzie z Wrocławia przez Węgry, Bułgarię, Rumunię, Turcję, Gruzję, Armenię, Irak (Kurdystan), Iran, Pakistan, Indie, Nepal. Łącznie 15 tysięcy kilometrów, samotnie, autostopem. Wyprawa jest częścią projektu pod nazwą ,,Z uśmiechem na (Bliski) Wschód”. »

    Tagi: patronat medialny, azja, indie, nepal

  • Podróżować to żyć – podsumowanie I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika

    Podróżować to żyć – podsumowanie I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 30.05.2014 11:39

    Liczba odwiedzin: 5547

    W trakcie minionego I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej, któremu patronował między innymi portal Etraveler.pl, słuchacze mieli okazję nie tylko przenieść się w odległe i niezwykle różnorodne części świata, ale i dostali spory zastrzyk inspiracji, po którym na pewno niełatwo będzie wysiedzieć w domu. »

    Tagi: europa, polska, patronat medialny

  • Gobi Expedition 2014

    Gobi Expedition 2014

    Autor: Łukasz Kraka-Ćwikliński

    Data publikacji: 26.05.2014 16:34

    Liczba odwiedzin: 6077

    Wyprawa przez drugą co do wielkości pustynię na świecie zbliża się wielkimi krokami. Do jej rozpoczęcia zostały niespełna dwa miesiące, co sprawia, że jest to dobry moment, by przypomnieć zainteresowanym, na czym polega jej wyjątkowość. »

    Tagi: azja, mongolia, gobi, patronat medialny

  • Festiwal Podróżniczy u Przyrodników

    Festiwal Podróżniczy u Przyrodników

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 26.05.2014 15:10

    Liczba odwiedzin: 4871

    Już w najbliższy piątek (30.05.) rusza w Lublinie Festiwal Podróżniczy u Przyrodników. W programie znalazły się slajdowiska z całego świata: Kolumbia, Antarktyda, Portugalia, Niemcy, Słowenia, Chorwacja) oraz z Polski (Opolszczyzna i Białowieski Park Narodowy). Ideą Festiwalu jest ukazanie piękna i bogactwa przyrody w skrajnie różnych rejonach świata. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • Bałkany Trip 2014

    Bałkany Trip 2014

    Autor: BusTrip into the Wild

    Data publikacji: 12.05.2014 09:20

    Liczba odwiedzin: 33170

    Jak opisać w kilku słowach projekt BusTrip Into The Wild? 26-letni volkswagen T3, siedmioro podróżników i 12 krajów, które chcemy odwiedzić w trzy tygodnie, jak najmniejszym kosztem. »

    Tagi: patronat medialny, europa

  • I Festiwal Podróżniczy Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej

    I Festiwal Podróżniczy Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 28.04.2014 10:02

    Liczba odwiedzin: 74354

    Już 23 i 24 maja rusza w Środzie Wielkopolskiej pierwszy Festiwal Podróżniczy organizowany przez Klub Szalonego Podróżnika. Dwa dni festiwalowe będą składać się z prezentacji prelegentów o „Statuetkę Klubu Szalonego Podróżnika” za najlepszą prezentację podróżniczą, prezentacji filmów oraz relacji podróżniczych zaproszonych gości specjalnych. Poza tym na każdego z uczestników czekają liczne konkursy i atrakcje festiwalowe. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • 4 Żywioły – podróż autostopem dookoła Islandii

    4 Żywioły – podróż autostopem dookoła Islandii

    Autor: Joanna Maślankowska i Adam Wnuk

    Data publikacji: 15.04.2014 11:35

    Liczba odwiedzin: 6239

    1 miesiąc, 2 autostopowiczów i 4 żywioły do pokonania. Podczas miesięcznej wyprawy zasmakujemy dań gotowanych w rozgrzanej ziemi, wykąpiemy się w najwspanialszych wodospadach Europy, staniemy na skraju dwóch ogromnych płyt tektonicznych jednocześnie i (mam nadzieję) nie zostaniemy porwani razem z namiotem przez niezwykle silne wiatry. Wszystko to z dobytkiem na plecach i wyciągniętym w górę kciukiem. »

    Tagi: patronat medialny, europa, islandia

  • I Festiwal Podróżniczy w Środzie Wielkopolskiej

    I Festiwal Podróżniczy w Środzie Wielkopolskiej

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 21.03.2014 14:44

    Liczba odwiedzin: 112343

    24 maja 2014 r. w Ośrodku Kultury w Środzie Wielkopolskiej w ramach Średzkich Sejmików Kultury 2014 odbędzie się I Festiwal Podróżniczy zorganizowany przez poznański Klub Szalonego Podróżnika. W ramach Festiwalu przewidziane są przede wszystkim prelekcje podróżnicze, slajdowiska, dyskusje i spotkania z podróżnikami. Prelegenci przedstawią swoje dotychczasowe podróże po różnych regionach świata i opowiedzą związane z nimi historie, przygody i wrażenia. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • « Poprzednia
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • Następna »

Spotkania i imprezy podróżnicze