Moskwa – Królowa Kontrastów

Życie nocne kontra muzea

Stosunkowo wolna od restrykcyjnych zasad i cenzury –, w porównaniu do reszty kraju – Moskwa przechodzi rozrywkową rewolucję. Stare fabryki i opuszczone magazyny są zamieniane w intrygujące galerie, bary i undergroundowe kluby. Znane miejsca, wśród nich Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina, decydują się na śmiałe eksperymenty i rozbudowę. W „Puszkinie” w tym momencie można obejrzeć wystawę zainspirowaną marką Dior, co do niedawna byłoby nie do pomyślenia w takiej instytucji jak muzeum sztuki. Jeszcze bardziej fascynujące jest Muzeum Rzeźb Lodowych znajdujące się w parku Krasnaya Presnya. Rzeżby te są już częścią rosyjskiej historii, a muzeum umożliwia oglądanie ich przez cały rok. Ekspozycja zmienia się co dwa lata, zamrożone dzieła sztuki stojące na tle kolorowych świateł, przedstawiają sceny z tradycyjnych bajek. W cenie biletu każdy odwiedzający otrzymuje puchową kamizelkę i włochate ochraniacze na buty, aby nie zmarznąć w temperaturze -10 stopni Celsjusza.

Oczywiście tradycjonaliści dalej mogą oglądać w teatrach znany na całym świecie balet rosyjski, czy sztuki Czajkowskiego, ale coraz częściej wystawianie są nowsze spektakle. Co tydzień Moskwa zyskuje kolejną knajpę lub kafejkę, a nocne marki mogą wybierać pomiędzy ekskluzywnymi klubami nocnymi, blues barami i artystycznymi kawiarniami.

W Moskwie znajdziemy też międzynarodowe miejscówki jak TGIF, Hardrock Cafe czy Starbucks. Orientalne restauracje też przestały być już rzadkością i można spróbować tu naprawdę wspaniałych dań z Tybetu, Indii, Chin, czy zjeść najlepsze sushi w Europie. W Rosji płaca jest mała, a restauracje drogie. Dlatego wypad na miasto dla wielu osób jest ważną okazją, którą wręcz celebruje się. Nie należy też kierować się wystrojem. Złote widelce, ozdabiane szklanki, haftowane zasłonki i stare drewniane meble nie powinny odstraszać. Często to właśnie w ociekających kiczem lokalach zjemy dobrze i w miarę tanio.

Nocne życie Moskwy jest zaskakująco ciekawe. Znajdziemy tutaj klub „Leto”, który zmienia swoją lokalizację, koncepcję i wystrój co kilka miesięcy, aby zawsze pozostać na topie, za każdym razem stając się bardziej ekskluzywnym. „Hungry Duck” to kolejne miejsce ikona. Niestety dni chwały klubu zakończyły się w latach 90-tych, ale wielu turystów nadal uważa, że przepocone i głośne miejsce jest godne przynajmniej jednej sobotniej nocy.

Prawdopodobnie najciekawszym barem jest „Annushka”, który mieści się w tramwaju kursującym pomiędzy ulicami fotogenicznej dzielnicy Chistiye Prudy. W czwartek Moskwa bawi się w „Propagandzie”, a studenci imprezują w „Papa’s” gdzie można tanio się napić i wziąć udział w przeróżnych konkursach tanecznych, czy wyścigach w workach lub z jajkami na łyżkach.

Nowoczesność kontra zabytkowość

Kościoły, pomniki i liczne budynki w stolicy pamiętają dawnych bohaterów, niejedną bitwę, słowem – zamierzchłe czasy, które próbuje się zatuszować nowoczesnością. Wiekowe miasto zawsze było oazą dla miłośników historii. Teraz jednak Rosja usiłując gonić za Zachodem, wyburza się stare, nieraz zabytkowe budynki i stawia na ich miejsce trzydziestopiętrowe molochy ze szkła. W tym momencie powstaje Kryształowa Wyspa, największy budynek świata, przypominający ogromny namiot cyrkowy, oraz kilka osiedli mieszkalnych.

Znacznie ciekawsza jest jednak stara zabudowa Moskwy. Czerwone ściany Kremla są chyba znane na całym świecie. Siedziba biurokracji i władzy kraju, której zabudowa dobrze odzwierciedla charakter Rosji: potężne, wysokie ściany, zawsze szczelnie otoczone kordonem policji. Najwidoczniej reżim chce, by traktować go poważnie. Pomijając to – znaczenie historyczne oraz architektoniczne tego miejsca mimowolnie budzi respekt. Miasto ma jednak tak wiele do zaoferowania, że po zobaczeniu dzwonu i armaty cesarza można kierować się do wyjścia.

Kreml stoi na Placu Czerwonym. To serce Moskwy. Znajduje się tutaj Mauzoleum Lenina oraz Katedra św. Bazylego. Aby zobaczyć grób jednego z najbardziej znanych Rosjan, trzeba przygotować się na stanie w zwykle długiej kolejce. Katedra natomiast w rzeczywistości wygląda jeszcze lepiej niż na zdjęciach i zachwyca oryginalną architekturą i kolorami licznych kopuł i wież. Kostka, która tworzy plac jest czarna, a nie czerwona. Nazwa tego miejsca pochodzi od rosyjskiego słowa „krasnyj”, które oznacza „piękny”, i rzeczywiście coś w tym jest. Turyści przewijają się tutaj w ciągu całego dnia, zaś w nocy Plac pustoszeje. I właśnie wtedy jest najpiękniejszy. Pomimo że nie można nocą zwiedzać atrakcji od środka, wszystko dookoła jest cudownie oświetlone i wygląda szczególnie urokliwie.

Niedaleko Placu rozciąga się Kitai Gorod, czyli chińskie miasto. Nazwa może dziwić, zważywszy na fakt, że nigdy nie mieszkało tutaj zbyt wielu Chińczyków. Piękne uliczki kryją natomiast wiele restauracji i interesujących butików. W pobliżu rosyjskiego Chinatown biegnie ulica Bolshaya Nikitskaya, gdzie zobaczyć można piękne dwory z XVIII i XIX wieku (bliżej Kremla), oraz bardziej nowoczesne budynki w głębi ulicy.

Turyści kontra mieszkańcy

Rosjanie nie do końca zdają sobie sprawę z potencjału, jaki niesie turystyka. A więc turysta wcale nie tak rzadko spotka się na ulicy z niewybrednymi komentarzami czy śmiechem. Trzeba o tym pamiętać, jeśli nie mamy białej skóry. To właśnie tutaj, jak na ironię, mieszka najwięcej neonazistów, stąd dyskryminacja i przemoc na tle rasowym zdarzają się bardzo często. (Najlepiej wiedzą o tym kaukascy emigranci). W centrum, gdzie znajduje się większość atrakcji, jest jednak najbezpieczniej. Tutaj jedynym zagrożeniem są zbyt przyjaźni pijacy.

Rosjanie jakby ignorują obecność obcych: szyldy, znaki drogowe czy tablice informacyjne praktycznie wszędzie są pisane wyłącznie cyrylicą. Mało miejscowych mówi po angielsku, co może utrudniać wielu obcokrajowcom życie. Jako Polacy, wysławiając się powoli, będziemy w stanie dogadać się z większością napotkanych osób.

To, co zauważa się niemal od razu po przyjeździe, i co niestety architektonicznie obrzydza miasto, to zabudowane tarasy. Prawie wszyscy używają ich jako dodatkowych pokojów. Zobaczyć na nich parasole, czy plastikowe krzesła nie jest rzadkością. Teoretycznie nie ma się czemu dziwić. W końcu zima w Rosji, jest jedną z najgorszych i najbardziej śnieżnych na kontynencie, więc na tarasie nikt nie spędzałby dużo czasu, ale jest to coś, do czego trudno się przyzwyczaić po mieszkaniu w centrum Warszawy.

Pomimo że osobne ceny dla Rosjan i dla turystów nie istnieją już w hotelach czy przy zakupie biletów na transport miejski, obcokrajowiec w Moskwie, nadal może zapłacić więcej niż mieszkaniec miasta, czy to przy wejściu do muzeum, czy przy korzystaniu z publicznej toalety. Zdarza się, że ceny są nawet dziesięciokrotnie wyższe. W najbardziej znanych atrakcjach, jak Kreml czy Muzeum Narodowe pozbyto się tej absurdalnej zasady.

Bez przesady można powiedzieć, że prawie wszyscy Rosjanie uwielbiają sporty śnieżne. Jeżeli odwiedzamy Moskwę w zimę, warto wybrać się do Kolomenskoye Parku lub Neskuchny Sad i zjechać na ledyankach, rosyjskich jabłuszkach, które można kupić w wielu sklepach z zabawkami. Najpopularniejszym sportem jest jednak łyżwiarstwo. Niestety wypożyczalnie sprzętu są dosyć ubogie, a łyżwy, które są dostępne, pamiętają chyba jeszcze czasy Stalina. Rosjanie nie jeżdżą też w kółko, tylko szaleją po całym ringu i wykręcają piruety. W zimę w Gorky Parku można jeździć od 10 rano do wieczora, słuchając słynnych hitów muzyki pop.

Obowiązkowym punktem pobytu w Moskwie jest wizyta w bani, rosyjskiej saunie. W wielu z nich można zakupić tradycyjną szpiczastą, wełnianą czapkę, która zapobiega ucieczce ciepła przez głowę i chroni uszy od poparzenia. Oferowane są też masaże i manikiury. Jedną z najlepszych bani jest ta na ulicy Seleznyovsky. Należy jednak pamiętać, że podczas lata, wiele z saun jest zamykanych na kilka tygodni, wtedy ciepła woda jest odłączana w różnych części miasta.

Ciekawą atrakcją turystyczną w Moskwie jest też przejażdżka po rzece o tej samej nazwie. Budynki z tej perspektywy prezentują się równie, jeśli nie bardziej okazale, a i woda jest czysta, a brzegi rzeki zadbane. Na taki rejs najlepiej wybrać się w porze obiadowej i zjeść na pokładzie.

Zmieniająca się Moskwa

Miejscami trudno zdecydować czy Moskwa bardziej przypomina Wschód czy Zachód. To właśnie jej różnorodność i ciągła bitwa kontrastów sprawia, że jest taka ciekawa. Niestety, stolica zmienia się z dnia na dzień a miłość jej mieszkańców do nowoczesności może niedługo zmienić ją na zawsze. Najlepiej wybrać się tam teraz, kiedy rozrzucone wszędzie pamiątki po reżimie radzieckim są jeszcze w dobrym stanie i na każdym rogu można nadal zakupić płyty DVD jak te z zamkniętego już warszawskiego stadionu 100-lecia.

Komu w drogę, temu poradnik!

• Kiedy jechać? Czyli lato kontra zima

  Najlepiej odwiedzić miasto na wiosnę lub wczesną jesienią. Wtedy można zwiedzić liczne parki przepełnione kolorowymi liśćmi i kwiatami. Podróżujący z dziećmi mogą zawitać też do Gorky Parku, gdzie znajduje się wesołe miasteczko. Podczas dobrej pogody na ulicach jest więcej osób, w tym muzyków i artystów oraz wesołych biesiadników.

  Moskwa może też zachwycić zimą. Trzeba ubierać się naprawdę ciepło, ale wódka i futra ogrzewają tutaj wszystkich. Nowy Rok jest ogromnym wydarzeniem. W centrum miasta zawsze puszczane są fajerwerki i można przyjść skosztować coś dobrego zupełnie za darmo.

• Jak dojechać? Czyli pociągi kontra samoloty

  Możliwości dostania się do rosyjskiej stolicy jest naprawdę sporo, wszystko zależy od czasu, jakim dysponujemy i posiadanych funduszy.
  Autobus: na trasie Warszawa – Moskwa – Warszawa kursują autobusy Ecolines (z Dworca Zachodniego na moskiewski Dworzec Kolejowy Rizhskiy, z przesiadką w Rydze lub Marijampole). Koszt biletu w obydwie strony to 600 zł.

  Samolot: szybko i przyjemnie, opcja droższa: Aeroflot lub LOT i dla chcących nieco pokombinować: airBaltic przez Rygę, Belavia przez Mińsk, z Niemiec (może być znacznie taniej) – Ryanair do Düsseldorfu lub Berlina i stamtąd do Moskwy, airBerlin do Berlina, potem do Rosji, Aerosvit z Warszawy przez Kijów do Moskwy.

• Poruszanie się na miejscu, czyli metro kontra taksówki

  Metro jest najszybszą i najtańszą formą transportu w Moskwie. Stacje wyglądają naprawdę imponująco: marmur, freski, żyrandole. Pociągi jeżdżą często, ale niestety są bardzo przepełnione. Szacuje się, że z metra korzysta dziennie 9 milionów osób.

  Taksówką może być każde auto, o czym przekonałam się osobiście. Wiele osób podwozi turystów, by zarobić parę groszy. Wystarczy stanąć na ulicy i chwilę pomachać ręką. Czasem można też dosiąść się do innych pasażerów, którzy jadą w tym samym kierunku. Taka podróż nie będzie niestety tańsza.

• Nocleg

  Wydawałoby się, że w tak dużym mieście znajduje się sporo hoteli. Niestety tak nie jest, co z kolei generuje wysokie ceny pobytu. Najwięcej jest oczywiście mniejszych moteli, które nie zmieniły wystroju i obsługi od 30 lat. Pokoje udekorowane są brązowa wykładziną, zniszczoną tapicerką wykonaną z taniego poliestru i meblami ze sklejki.

• Bezpieczeństwo

  Przestępczość, której ofiarą padają turyści nie jest niestety rzadkością, ale pomimo ogólnej opinii w Moskwie nie jest jednak niebezpiecznie. Tak jak w każdym mieście należy uważać na kieszonkowców i rabusiów. Najgroźniej jest nocą. Nie polecam samodzielnego, późnego spaceru z dala od centrum, czy blisko stacji metra, w których wieczorami często zbierają się większe grupy młodzieży. Taksówki funkcjonują tutaj inaczej niż w reszcie Europy, i kierowca może zabrać kilka obcych osób naraz, jeżeli jadą do tej samej dzielnicy. Nie należy wsiadać jednak do auta, w którym siedzą więcej niż dwie osoby. Znane i nie specjalnie lubiane są tutaj także gangi dzieci, potocznie nazywane „cyganami”. Są one niezwykle sprytne i potrafią w ciągu kilku sekund niezauważalnie zabrać aparat, portfel czy telefon.

  Turyści mogą się też spotkać z nieprzyjemnościami ze strony policji. Mimo że pytają oni o dokumenty coraz rzadziej, nadal powinno nosić się je przy sobie, kiedy opuszcza się hotel, ponieważ jeśli nie będziemy wstanie udowodnić, że przebywamy w Rosji legalnie, możemy zostać deportowani. Nigdy nie należy dawać policji swojego paszportu, najlepiej zrobić na miejscu fotokopie wizy z pieczątką.