Wenecja – rockman wśród miast

Jak się poruszać

Wenecja pozbawiona jest dróg przejezdnych. Można się więc po niej poruszać na piechotę bądź łodziami. Jedyne miejsce, w którym stoją samochody i autobusy, to Piazzale Roma. Jest to wielki parking a zarazem pętla autobusowa. Jeśli przyjechaliście samochodem, możecie go zostawić na piętrowym parkingu. Przy wjeździe należy wcisnąć przycisk przy szlabanie i pobrać kartę. Następnie usłyszycie wskazówki, jak dojechać na zarezerwowane dla was miejsce. Może się zdarzyć, że usłyszycie je nawet po polsku.

Jeśli chodzi o poruszanie się po Wenecji, w dużej mierze zależy to od czasu, jaki zamierzacie w niej spędzić. Jest to małe miasteczko, ale jest w nim co oglądać. Turyści kupują najczęściej bilet na tramwaj wodny, którym przepływają cały Canal Grande, podziwiając widoki. Przepłynięcie kanału aż do Placu Św. Marka zajmuje ok. godziny, ponieważ tramwaj nie porusza się zbyt szybko. Z Placu Św. Marka można dojść z powrotem na Piazzale Roma spacerkiem. Jego długość zależy od wybranej trasy. Niewątpliwie będzie należało przejść w pewnym momencie na drugi brzeg Canal Grande.

W tym celu należy dojść do jednego z czterech przecinających go mostów. Pierwszy z nich, leżący najbliżej ujścia kanału, to drewniany Ponte dell’Accademia. Kolejny to słynny Ponte Rialto, który stanowi symbol Wenecji. Po obu jego stronach stoją stragany z drogimi pamiątkami. Następny w kolejności jest smukły Ponte de li Scalzi. Jego nazwa jest dialektalna, podobnie, jak większość nazw w Wenecji. Oznacza „Most Bosych”. Ostatni, położony najbliżej Piazzale Roma, to ukończony w 2008 r. nowoczesny Ponte della Costituzione. Zbudowano go po to, by skrócić drogę z Piazzale Roma do głównego dworca w Wenecji, czyli Venezia Santa Lucia. Niestety, zapomniano zrobić na nim podjazd dla bagaży na kółkach, natomiast schodki na nim są niskie i długie, co sprawia, że most ten nie należy do najwygodniejszych. Zresztą, mało który most w Wenecji posiada podjazd. Należy o tym pamiętać, jeśli ma się ze sobą duży bagaż.

Dostępne są też gondole i wodne taksówki. Jeśli zdecydujecie się na którykolwiek z nich, bierzcie pod uwagę, że przejażdżka kosztuje ok. 80 euro, ale turyści często padają ofiarą oszustw. Taksówkarze i gondolierzy znani są z tego, że zawyżają cenę trzykrotnie, i to nie tylko zagranicznym turystom…

Ja osobiście proponuję przespacerowanie się wąskimi uliczkami. Zarówno w nocy, jak i w dzień, mają one niesamowity klimat. To właśnie na tych uliczkach swego czasu spotykali się szpiedzy i masoni, tacy jak Casanova czy Cagliostro, którzy omawiali swe szemrane interesy. W nocy są one niemal puste, przez co sprawiają wrażenie siedzib duchów. Podobno niektóre są nawiedzone, ale ja nigdy żadnej zjawy nie spotkałem.

Uwaga! Podczas spacerowania po mieście nocą, w razie poczucia naturalnej potrzeby, nie należy jej załatwiać na mury ani drzwi w wąskich uliczkach, gdyż zapach moczu przywabia szczury, a to nie umila życia mieszkańcom. Jeśli inaczej się nie da, lepiej odbić w jeden z wychodzących na kanał zaułków i tam to zrobić. Stan kanału na pewno na tym nie ucierpi.

Wydawanie pieniędzy

Wenecja słynie z tego, że jest bardzo droga. Jeśli ktoś przyjechał na dłużej niż jeden dzień, lecz nie chce uszczuplać swoich finansów bardziej niż to konieczne, może pójść za następującą radą: nie zatrzymywać się w weneckich hotelach. O wiele taniej wyjdzie znalezienie noclegu w jednym z pobliskich lądowych miasteczek (Mestre, Marghera itd.). Miasteczka te stanowią swego rodzaju aglomerację, a dojazd do Wenecji jest z nich łatwy i sprawny. Można pojechać zarówno autobusem, jak i pociągiem. Autobusy kursują też w nocy.

Ceny na lądzie są o wiele niższe, a jedzenie o wiele lepsze. W Wenecji, na przykład, nie można za bardzo liczyć na zjedzenie dobrej pizzy. Pizze są małe i najczęściej nawet nie upieczone, a rozmrożone. Zamiast pizzy mogę polecić miejscowe fast foody, które wcale nie są niezdrowe, a bardzo smaczne. Można znaleźć w Wenecji sporo barków, w których podawane są kanapki i naleśniki z mozzarellą, sałatą itd. Najlepiej kupować takie rzeczy w północnej części miasta, która jest tańsza od południowej przynajmniej o 1/3. W części południowej znajduje się więcej słynnych zabytków, więc jest także więcej turystów, a to sprawia, że ceny też są wyższe. Najtańsze barki można znaleźć w okolicach kampusu głównego Università Ca’ Foscari. Może dlatego, że jest tam sporo studentów. Tuż obok mieści się przerobiony na muzeum kościół San Barnaba, przy którym kręcono większość weneckich scen filmu „Indiana Jones i Ostatnia Krucjata”.

Jeśli chodzi o sklepy, w Wenecji można robić także zakupy spożywcze, lecz trzeba wiedzieć, gdzie. Najlepsze są supermarkety ogólnokrajowe, ponieważ ceny w nich również są ogólnokrajowe, a nie weneckie. W mieście znajduje się kilka sklepów sieci Billa oraz Coop. Ta ostatnia jest bardzo popularna we Włoszech. Największy jej sklep znajduje się na tyłach Piazzale Roma.

Stan rzeczy zmienia się drastycznie podczas słynnego weneckiego karnawału. W tym okresie nawet na lądzie nie ma co liczyć na niskie ceny. Poruszanie się również jest utrudnione przez tłumy ludzi.

Karnawał wenecki powstał nie tylko jako rozrywka dla ludu, lecz stanowił poniekąd narzędzie władzy do zdobywania informacji. Podczas tego święta każdy, nawet najwyżej postawiony polityk, mógł przechadzać się anonimowo w masce po ulicach miasta i przysłuchiwać się rozmowom podpitych poddanych. Oczywiście, w okresie karnawału zwiększa się liczba sprzedawców tradycyjnych masek. Ceny tych ostatnich, niestety, również.

Podtopienia

Wenecję najlepiej jest odwiedzić w porze roku o umiarkowanych temperaturach, czyli wiosną lub jesienią. Zima jest tu raczej mroźna. Nawet, jeśli temperatura bardzo rzadko spada poniżej zera, wysoka wilgotność powietrza sprawia, że naprawdę można zmarznąć. Nie rozgrzeje nas wtedy nawet łyk weneckiego drinka o nazwie „Spritz”, choćby dlatego, że podawany jest z lodem. Latem natomiast utrapieniem jest woń wydobywająca się z kanałów.

Wiosna i jesień to okresy, w których kanały nie śmierdzą, a temperatura jest przyjemna. Zaskoczeniem natomiast mogą się okazać słynne powodzie. Zjawisko to nosi nazwę „Acqua alta”, czyli „Wysoka woda”. Występuje rzadko, ale okresowo. Należy się go spodziewać właśnie jesienią, kiedy wiejący z Afryki Sirocco sprawia, że wody się podnoszą, oraz wiosną, kiedy woda z topniejących w górach lodowców spływa do doliny. Czasami podtopienia są zupełnie nieprzewidywalne i gwałtowne, ale takie sytuacje należą do wyjątków.

Aby uniknąć niespodzianek, należy pamiętać o kilku rzeczach. Po pierwsze, przed przyjazdem należy się zaopatrzyć w gumiaki. W Wenecji w okresie powodziowym są one nieludzko drogie. Nawet zwykłe folie na buty i dolną część nogawek, które szybko się drą, kosztują kilkanaście euro. Inną sprawą jest fakt, że powódź, jeśli następuje, ma miejsce jedynie w godzinach południowych i wczesno popołudniowych (mniej więcej do 13.30). Wieczór to okres odpływu.

Woda podtapia zazwyczaj tylko niżej położone obszary miasta, więc nawet w przypadku braku gumiaków jest szansa, by przejść przez Wenecję suchą nogą. Ułatwieniem są przy tym „passerelle”, czyli platformy ustawiane na ulicach w okresie powodziowym. Na Placu Św. Marka stoją przez cały rok, ponieważ właśnie tam znajduje się najniższa część Wenecji, przez co plac jest regularnie zalewany. Przez większą część roku platformy stoją pod ścianami budynków, by nie przeszkadzać. Robią za ławki spożywającym wino turystom (co prawda, picie w miejscach publicznych jest zakazane, ale policja często przymyka na nie oko, chyba, że ktoś się źle zachowuje). Platformy nie są ustawiane, gdy poziom wody przekroczy 30 cm, gdyż wówczas zaczynają się one na niej unosić.

Pocieszeniem może być fakt, że wszystkie nieczystości znajdujące się w kanałach stanowią na tyle ciężką zawiesinę, iż podczas powodzi nie wylewają się na ulice, tylko pozostają w obrębie kanału. Woda jest przez to niemalże przejrzysta (ale kąpać się w niej nie należy). Wenecjanie zabezpieczają wejścia do budynków specjalnymi grodziami, wysokością dochodzącymi do kolan, które wprowadzane są w otwory w futrynach. Jednak grodzie te nie zawsze zdają egzamin…

Obiektywnie trzeba stwierdzić, że okresy powodziowe są jedynymi, kiedy można (ale wcale nie trzeba) zobaczyć w Wenecji zanieczyszczone ulice. Miasto, wbrew powszechnym mitom, jest utrzymywane w czystości i jedynie kanały bywają brudne.

Miasto umierające?

Wenecji od lat wróży się śmierć przez zalanie, bije się na alarm, ale w samym mieście panuje nastrój wesoły. Można odnieść wrażenie, że Wenecjanie przez stulecia opanowali do perfekcji sztukę machania ręką na wszelkie problemy. Wenecja tańczyła i dobrze się bawiła nawet podczas ciężkiego zaboru austriackiego, pod który również weszła tanecznym krokiem. Wszelkie problemy zdają się po niej spływać. Dekadenckie klimaty w ogóle nie mają szansy tu przetrwać. Nawet w pochmurne dni atmosfera miasta jest raczej pozytywna.

Aby ratować Wenecję, kilka lat temu rząd włoski uchwalił projekt „Insula”, który przewiduje podniesienie poziomu gruntów pod miastem za pomocą „zastrzyków ziemnych”. Przygotowania już trwają.