Dziś jest 28.03.2024

Imieniny obchodzą Aniela, Renata, Kastor, Antoni

Portal podróżniczy etraveler.pl

gwarancja udanych wakacji
Accredited Agent

Kazimierz Nowak i jego legendarna podróż przez Afrykę

Autor: Alan J. Mazur

Data publikacji: 05.04.2012 05:24

Liczba odwiedzin: 16048

Tagi: afryka, podróżnicy, zadanie 8 sylwetka, alan j. mazur

Nagroda dla najwybitniejszego polskiego podróżnika został przyznana. Ponad 70 lat temu.

"Kazimierz Nowak" w rankingu imion budzących skojarzenia z przygodą i brawurą okupuje miejsce gdzieś daleko w ogonie, nieznacznie wyprzedając Jana Kowalskiego, ale ginąc w potoku Wiśniewskich. Jednak śmiem twierdzić, że w rankingu polskich podróżników imię to zawsze będzie zajmowało miejsce pierwsze.

Sylwetka Kazimierza Nowaka przmierzającego Saharę na rowerze.Sylwetka Kazimierza Nowaka przmierzającego Saharę na rowerze. Zdjęcie z podróży 1931-1936.

Z podróżami jest trochę jak ze zdobyciem Mt Everestu - Edmunda Hillary'ego i Tenzinga Norgay'a świat będzie pamiętał zawsze, czego nie można powiedzieć o późniejszych wspinaczy, choćby nawet wybierali oni szlaki duże trudniejsze albo narażali swoje życia wspinając się w zimie (choć tu Polacy na pewno nie zapomną o wyprawie Andrzeja Zawady, Leszka Cichego i Krzysztofa Wielickiego). Pewnych wyczynów po prostu nie da się poprawić, a nawet dorównanie im nie jest możliwe. Tak jest i w tym przypadku.

Kazimierz Nowak nie tylko jako pierwszy człowiek na świecie dwa razy przebył długość Afryki, ale podróżując samotnie i przez większość trasy rowerem załadowanym całym swoim ekwipunkiem, za to bez broni ani zapasu gotówki - dokonał tego w niebywałym stylu.

Nie była to wyprawa dla chwały, pieniędzy czy ze zwykłej próżności. Celem było zwyczajne utrzymanie żony i dzieci. Biorąc pod uwagę ówczesny kryzys gospodarczy w Polsce i na świecie na pewno nie było to łatwe. Ciężkie czasy bywają matecznikiem dla ambitnych pomysłów - tak oto Kazimierz Nowak postanowił zarabiać jako fotograf i korespondent prasowy.

Nie była to też próba wydziwienia na siłę w stylu "pojadę jak najtrudniejszym sposobem jak się da". Rower jako środek lokomocji został wybrany, bo zwyczajnie na nic innego naszego bohatera nie było stać. Już na początku wyprawy był zresztą nieźle wysłużony, bo siedmioletni. Ciągle trzeba było go naprawiać - tutaj na szczęście znalazła się pomoc fabryki Stomil, która regularnie dosyłała dętki w ślad za podróżnikiem.

Sama odwaga, której wymagała decyzja udania się w długą (podróż w tę i z powrotem zajęła 5 lat) i niebezpieczną podróż przez jeszcze słabo poznany kontynent afrykański musi budzić respekt. Sam Nowak przypisałby zasługę nie odwadze, ale obsesji, jaka go ogarnęła na punkcie Czarnego Lądu z chwilą, gdy postawił tu po raz pierwszy stopę.

Gdy czyta się relacje Kazimierza Nowaka z podróży, najbardziej uderza skromność tego człowieka. Nie zgrywa bohatera - wręcz przeciwnie, jego może dwuakapitowe, sprawozdania obejmujące miesiąc nieprzerwanej podróży przez Saharę uderzają swoją lakonicznością.

Ryszard Kapuściński zaliczył relację z afrykańskiej wyprawy do klasyki polskiego reportażu. Niemałą zasługę miała tu dbałość o prawdę ponad źle rozumiane promowanie kraju (co na pewno okazałoby się pomocne w dalszej podróży). Nowak nie oszczędza nikogo i szczególnie piętnuje to, co postrzega jako upadek moralny.

W kontekście ambicji kolonialnych ówczesnej Polski relacje Kazimierza Nowaka nie były korzystne ani wygodne dla establishmentu. Według panującej ówcześnie opinii biały człowiek na Czarnym Lądzie miał do spełnienia misję cywilizacyjną. Funkcjonowanie kolonii miało być korzystne zarówno dla kolonizatorów, jak i kolonizowanych. Niestety, ta zasczytna teoria stała w ostrej niezgodzie z tym, co nasz bohater zobaczył na miejscu - i nie zawahał się o tym napisać.

Kazimierz Nowak był najpierw podróżnikiem, a dopiero potem reporterem. Opisuje to, co widzi. Czasem jest to niezwykłe piękno natury, innym razem nieżyczliwość mieszkańców odwiedzanych krajów. Szybko okazuje się, że nie wszędzie samotny biały człowiek na rowerem jest przyjmowany z otwartymi rękami - w Egipcie są to raczej pięści. Gdy pod osłoną nocy uciekają tragarze, których wynajął na eskapadę w góry, nie ukrywa swojego rozczarowania. Jednak tego typu przeszkody nie odciągają go od kontynuowania wyprawy.

Na trasie wyprawy przez Afrykę znajduje się też sporo ludzi, którzy bezinteresownie pomagają podróżnikowi. Czasem jest to pomoc, bez której ten by nie przeżył - szczególnie na dalszych etapach wędrówki wycieńczony atakami malarii Nowak ma szczęście w nieszczęściu spotykać ludzi, którzy pomagają mu stanąć na nogi.

Szczególnie nieocenione okazują się polskie misje, dla Nowaka bezpieczna przystań na pełnym niebezpieczeństw kontynencie. Podróżnik tak dobrze dogaduje się z misjonarzami, że lokalna ludność bierze go za jednego z nich - łatwiej im pojąć, że ktoś chce ich nawracać niż znosić trudny podróży z czystej pasji.

Nawet dzisiaj trudno zrozumieć człowieka, który po osiągnięciu celu swojej podróży - Przylądku Igielnego - zamiast ogłosić triumf i wsiąść na pierwszy statek płynący ku Europie stwierdza, że doświadczył niewystarczająco dużo trudu i postanawia jeszcze raz przebyć całą Afrykę. Takiego człowieka po prostu trzeba szanować.

Po załatwieniu licznych formalności wizowych i nie tylko (w tym prób oclenia jego roweru na prawie każdej granicy, jaką przekraczał), Kazimierz Nowak jedzie dalej. Jego stalowy wehikuł wykazuje mniejszą wytrzymałość w końcu się łamie, ale nasz bohater niewiele sobie z tego robi - kupuje nowy i kontynuuje podróż.

Rower to nie jedyny środek transportu. Podróżnik nie waha się najtrudniejsze fragmenty drogi powrotnej przepłynąć łodzią (najpierw jedną, którą rozbija w rwącej rzece, samemu ocalając cudem, potem drugą). Po raz pierwszy w życiu także uczy się jeździć konno.

Przy powrotnym zetknięciu się z Saharą nasz bohater napotyka na jedną z wielu nieprzewidzianych trudności - oto francuscy urzędnicy nie chcą go przepuścić samego przez pustynie. Przekonywanie, że nie tak dawno Nowak przeszedł i przeżył dłuższe trasy przez tę samą pustynię okazuje się być bezskuteczne. Sposobem na odmowę wjazdu będzie tu fortel - podróżnik kupuje dwa wielbłądy, wynajmuje poganiacza i nazywa to swoją karawaną. Teraz urzędnicy nie mają już żadnych podstaw do wnoszenia sprzeciwu.

Po tej, jak i legionie innych przygód, Nowak dociera wreszcie do ostatecznego celu swojej afrykańskiej wyprawy i wraca do rodzinnego Poznania. Nie czekają go żadne fanfary. Wygłasza odczyty, pokazuje zrobione przez siebie zdjęcia, ale wszyscy widzą głównie fakt, że słabnie z tygodnia na tydzień, wycieńczony malarią. 13 października 1937, niespełna rok po powrocie z Afryki umiera na zapalenie płuc.

Kazimierz Nowak nigdy nie zgłaszał pretensji do sławy i może jest to największy powód, dla którego na tę sławę zasługuje. Z pozoru zwykły człowiek udowodnił, że samą odwagą i wyobraźnią można osiągnąć w podróży coś, co nie marzyło się wtedy nikomu.

Więcej informacji można znaleźć na:
http://www.kazimierznowak.pl/

Dla zainteresowanych nieodzowna jest książka
"ROWEREM I PIESZO PRZEZ CZARNY LĄD. Listy z podróży afrykańskiej z lat 1931-1936." Kazimierz Nowak, oprac. Łukasz Wierzbicki, wyd. Sorus

Komentarze (1)

  • grzegorz (gość)

    grzegorz (gość)

    08.04.12, 21:43

    no i co zrobiłeś z tej zabawy. klikaj, klikaj, klikaj może 10 000 da ci satysafkcje.

    Zgłoś


Zamknij

Twój komentarz

Infolinia(22) 487 55 85

Pn.-Pt. 8-19;So-Nd. 9-19

Wyprawy pod patronatem Etraveler.pl

  • Równoleżnik Zero 2015 – Wrocławski Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza

    Równoleżnik Zero 2015 – Wrocławski Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza

    Autor: Źródło: materiały promocyjne

    Data publikacji: 25.03.2015 09:20

    Liczba odwiedzin: 6069

    Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza Równoleżnik Zero, który odbędzie się w dniach 9-11 kwietnia 2015 r. w Mediatece (Pl. Teatralny 5) i Bibliotece Turystycznej (ul.Szewska 78) to wydarzenie skierowane do osób pragnących poczuć klimat podróżowania oraz wspaniała okazja do spotkania z podróżnikami i autorami książek. Tegoroczna edycja będzie poświęcona krajom Ameryki Północnej i Środkowej. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • Spotkanie z podróżnikiem: „Chcieć to móc” – Paweł Kilen w pięć lat po świecie

    Spotkanie z podróżnikiem: „Chcieć to móc” – Paweł Kilen w pięć lat po świecie

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 02.03.2015 10:11

    Liczba odwiedzin: 5696

    Pięcioletnia podróż Pawła Kilena w poszukiwaniu przygody i spełnienia marzeń. Z lekkim zarysem planu i z bardzo małym budżetem. Udowadnia wszystkim, a przede wszystkim sobie, że powiedzenie „Chcieć, to móc” nie jest fikcją. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • WyCHILEoutowana

    WyCHILEoutowana

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 26.09.2014 12:38

    Liczba odwiedzin: 14410

    „Nigdzie indziej na świecie nie ma tylu Niemców, którzy mówią po hiszpańsku i czczą bohatera narodowego o nazwisku O’Higgins”. Właśnie ta, zasłyszana wieki temu opinia na temat Chile pchnęła moje zainteresowania w kierunku owego chudego jak patyk kraju. Choć od tamtego czasu minęło już wiele lat, ciekawość pozostała, ale decyzja o wyjeździe zapadła dopiero niedawno. »

    Tagi: patronat medialny, ameryka południowa, chile, patagonia

  • Czas na debiut – Strefa Darien

    Czas na debiut – Strefa Darien

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 25.09.2014 10:24

    Liczba odwiedzin: 7148

    Książka Michała Zielińskiego to osobisty zapis wrażeń z wyprawy do jednego z najmniej uczęszczanych rejonów świata – południowoamerykańskiej selvy, czyli dżungli. »

    Tagi: patronat medialny

  • Kurs na Indonezję

    Kurs na Indonezję

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 19.09.2014 09:47

    Liczba odwiedzin: 8718

    Karolina i Bartek, para młodych inżynierów z Krakowa i autorów bloga Kurs na Wschód, wkrótce rusza w kolejną podróż. Tym razem zamierzają odwiedzić Indonezję, przyjmując za cel nie tylko relaks pod palmami, ale także zebranie sporej ilości materiału reporterskiego, który ma czytelnikom ich bloga pokazać azjatycki kraj od podszewki. Karolina i Bartek obierają kurs na Indonezję! »

    Tagi: patronat medialny, azja, indonezja

  • 8000 km Across Canada

    8000 km Across Canada

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 01.08.2014 16:09

    Liczba odwiedzin: 7724

    Czy można pokonać pieszo dystans 8000 km w ciągu 8 miesięcy, samotnie, bez większego wsparcia z zewnątrz, mierząc się z różnorodnymi warunkami klimatycznymi oraz terenowymi? Można, trzeba mieć tylko jasno określony cel. A taki z pewnością przyświeca Jakubowi Mudzie, który wraz z początkiem stycznia 2015 roku wybiera się w pieszą wyprawę 8000 km Across Canada, od wybrzeża Pacyfiku aż po Atlantyk. »

    Tagi: patronat medialny, ameryka północna, kanada

  • 850 km, by znaleźć dom

    850 km, by znaleźć dom

    Autor: Anna Kaca

    Data publikacji: 16.07.2014 11:07

    Liczba odwiedzin: 7889

    W tegoroczne wakacje razem z moim czworonogiem pokonam pieszo 800 km, promując adopcje psów aktywnych. Od Karkonoszy po Bieszczady będę prezentować ludziom dwa bardzo aktywne psy, które od wielu lat nie potrafią znaleźć domu. Pokaże również, że wakacje można spędzać ze swoim czworonogiem w fajny dla obu stron sposób. »

    Tagi: patronat medialny

  • Archeolodzy (znowu) w podróży – czyli autostop w Skandynawii tropami wikingów

    Archeolodzy (znowu) w podróży – czyli autostop w Skandynawii tropami wikingów

    Autor: Archeolodzy w podróży

    Data publikacji: 11.07.2014 12:45

    Liczba odwiedzin: 6425

    Minął ponad rok, odkąd grupa archeologów i jeden grafik zdecydowali się na podróż swojego życia, odwiesiła na jakiś czas pracę i studia i wyruszyła do Rosji. Teraz, projekt „Archeolodzy w Podróży” odżywa – w nieco zmienionym składzie (więcej info tutaj: http://archeolodzywpodrozy.blogspot.com/p/o-nas.html) ruszamy tym razem na północ! »

    Tagi: europa, norwegia, skandynawia, patronat medialny

  • Z uśmiechem na (Bliski) Wschód

    Z uśmiechem na (Bliski) Wschód

    Autor: Tomasz Korgol

    Data publikacji: 01.07.2014 11:07

    Liczba odwiedzin: 6903

    Celem mojej najbliższej wyprawy jest Nepal. Trasa wiedzie z Wrocławia przez Węgry, Bułgarię, Rumunię, Turcję, Gruzję, Armenię, Irak (Kurdystan), Iran, Pakistan, Indie, Nepal. Łącznie 15 tysięcy kilometrów, samotnie, autostopem. Wyprawa jest częścią projektu pod nazwą ,,Z uśmiechem na (Bliski) Wschód”. »

    Tagi: patronat medialny, azja, indie, nepal

  • Podróżować to żyć – podsumowanie I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika

    Podróżować to żyć – podsumowanie I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 30.05.2014 11:39

    Liczba odwiedzin: 5683

    W trakcie minionego I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej, któremu patronował między innymi portal Etraveler.pl, słuchacze mieli okazję nie tylko przenieść się w odległe i niezwykle różnorodne części świata, ale i dostali spory zastrzyk inspiracji, po którym na pewno niełatwo będzie wysiedzieć w domu. »

    Tagi: europa, polska, patronat medialny

  • Gobi Expedition 2014

    Gobi Expedition 2014

    Autor: Łukasz Kraka-Ćwikliński

    Data publikacji: 26.05.2014 16:34

    Liczba odwiedzin: 6214

    Wyprawa przez drugą co do wielkości pustynię na świecie zbliża się wielkimi krokami. Do jej rozpoczęcia zostały niespełna dwa miesiące, co sprawia, że jest to dobry moment, by przypomnieć zainteresowanym, na czym polega jej wyjątkowość. »

    Tagi: azja, mongolia, gobi, patronat medialny

  • Festiwal Podróżniczy u Przyrodników

    Festiwal Podróżniczy u Przyrodników

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 26.05.2014 15:10

    Liczba odwiedzin: 4999

    Już w najbliższy piątek (30.05.) rusza w Lublinie Festiwal Podróżniczy u Przyrodników. W programie znalazły się slajdowiska z całego świata: Kolumbia, Antarktyda, Portugalia, Niemcy, Słowenia, Chorwacja) oraz z Polski (Opolszczyzna i Białowieski Park Narodowy). Ideą Festiwalu jest ukazanie piękna i bogactwa przyrody w skrajnie różnych rejonach świata. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • Bałkany Trip 2014

    Bałkany Trip 2014

    Autor: BusTrip into the Wild

    Data publikacji: 12.05.2014 09:20

    Liczba odwiedzin: 34268

    Jak opisać w kilku słowach projekt BusTrip Into The Wild? 26-letni volkswagen T3, siedmioro podróżników i 12 krajów, które chcemy odwiedzić w trzy tygodnie, jak najmniejszym kosztem. »

    Tagi: patronat medialny, europa

  • I Festiwal Podróżniczy Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej

    I Festiwal Podróżniczy Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 28.04.2014 10:02

    Liczba odwiedzin: 76536

    Już 23 i 24 maja rusza w Środzie Wielkopolskiej pierwszy Festiwal Podróżniczy organizowany przez Klub Szalonego Podróżnika. Dwa dni festiwalowe będą składać się z prezentacji prelegentów o „Statuetkę Klubu Szalonego Podróżnika” za najlepszą prezentację podróżniczą, prezentacji filmów oraz relacji podróżniczych zaproszonych gości specjalnych. Poza tym na każdego z uczestników czekają liczne konkursy i atrakcje festiwalowe. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • 4 Żywioły – podróż autostopem dookoła Islandii

    4 Żywioły – podróż autostopem dookoła Islandii

    Autor: Joanna Maślankowska i Adam Wnuk

    Data publikacji: 15.04.2014 11:35

    Liczba odwiedzin: 6381

    1 miesiąc, 2 autostopowiczów i 4 żywioły do pokonania. Podczas miesięcznej wyprawy zasmakujemy dań gotowanych w rozgrzanej ziemi, wykąpiemy się w najwspanialszych wodospadach Europy, staniemy na skraju dwóch ogromnych płyt tektonicznych jednocześnie i (mam nadzieję) nie zostaniemy porwani razem z namiotem przez niezwykle silne wiatry. Wszystko to z dobytkiem na plecach i wyciągniętym w górę kciukiem. »

    Tagi: patronat medialny, europa, islandia

  • I Festiwal Podróżniczy w Środzie Wielkopolskiej

    I Festiwal Podróżniczy w Środzie Wielkopolskiej

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 21.03.2014 14:44

    Liczba odwiedzin: 115069

    24 maja 2014 r. w Ośrodku Kultury w Środzie Wielkopolskiej w ramach Średzkich Sejmików Kultury 2014 odbędzie się I Festiwal Podróżniczy zorganizowany przez poznański Klub Szalonego Podróżnika. W ramach Festiwalu przewidziane są przede wszystkim prelekcje podróżnicze, slajdowiska, dyskusje i spotkania z podróżnikami. Prelegenci przedstawią swoje dotychczasowe podróże po różnych regionach świata i opowiedzą związane z nimi historie, przygody i wrażenia. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • « Poprzednia
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • Następna »

Spotkania i imprezy podróżnicze