Dziś jest 29.03.2024

Imieniny obchodzą Wiktoryn, Helmut, Ostap, Cyryl

Portal podróżniczy etraveler.pl

gwarancja udanych wakacji
Accredited Agent

Hellada oliwą płynąca

Autor: Maciej Sawicki

Data publikacji: 13.07.2011 14:23

Liczba odwiedzin: 14905

Tagi: europa, grecja, kreta, rodos, peloponez, kuchnia, kuchnia artykuły

O Grecji można pisać w nieskończoność. Nieprzypadkowo mówi się o niej, że to kolebka cywilizacji, z której obficie czerpały (i ciągle czerpią) pozostałe kraje Europy. Tu miały początek próby zmierzenia się z matematyką i nowoczesną myślą humanistyczną. Kojarzona z kanonami piękna po dziś dzień jest symbolem dobrego smaku i to na nim się skoncentrujemy.

Grecja oliwkami stoi
Fot. Victor Machado/sxc.hu

Oliwa z oliwek – hojny podarek od Ateny

Ten dar od bogów służył do oświetlania wnętrz, opatrywania, leczenia, a nawet do pielęgnacji ciała. Jednak przede wszystkim był i jest podstawowym składnikiem helleńskiej diety, a przy okazji źródłem bogactwa dla wybranych. Najsłynniejsza jest oliwa kreteńska. Tłoczona na zimno okazała się sekretem długowieczności mieszkańców wyspy. Gaje oliwne pokrywają prawie całą jej uprawną powierzchnię; ilość drzew bliska jest liczbie obywateli, dajmy na to, Polski. Dawniej wyspiarze zwyczajowo zjadali chleb z oliwą, dodatkowo posypany solą i oregano; przekąskę bardzo smaczną i tak samo zdrową.

Oliwa bardzo dobrze znosi wysokie temperatury, nie utlenia się i przez to ma zbawienny wpływ na kondycję człowieka. Nie wspominając już o tym, że przez wielu uznawana jest za naturalny afrodyzjak. Dziś to płynne złoto całkowicie wyparło pozostałe tłuszcze. Służy do gotowania, smażenia i marynowania, jest podstawą sałatek, a odważniejsi dodają jej nawet do słodyczy.

Prosto i smacznie

Charakteryzując grecką kuchnię, musimy wziąć pod uwagę kwestię panujących tu warunków naturalnych. Jedynie ok. 30 proc. powierzchni kraju nadaje się pod uprawę; reszta to teren górzysty. Na północy Grecji faktycznie hoduje się bydło, ale w południowej części wypasać można jedynie kozy i owce. Mieszkańcy miejscowości położonych w pobliżu morza egejskiego mają nieograniczony dostęp do jego owoców, trudniej jest im jednak zdobyć czerwone mięso. Taka sytuacja sprawia, że kuchnię grecką można określić jako prostą, ale nie oznacza to wcale, że niesmaczną. Wręcz odwrotnie; potrafi ona zaspokoić najbardziej nawet wysublimowane podniebienia.

W kuchni greckiej główną rolę odgrywają sery, ryby, owoce morza, warzywa, baranina i wino. Dominuje w niej jednak przede wszystkim prostota. A to dlatego, że w tym gorącym kraju czas płynie powoli i spokojnie. Grecy starają się nie komplikować sobie życia i za pomocą prostych połączeń stworzyli kuchnię, która jest jedyna w swoim rodzaju. Duże znaczenie ma też fakt, że jedzenie jest dla nich radością, a najważniejszy posiłek dnia, czyli kolacja, traktowany jest jak wielka, rodzinna uczta.

Grecka tawerna
 
Grecka tawerna
fot. iStockphoto

Na wyspie Paros po godzinie 22 w restauracjach nie można znaleźć już wolnego miejsca. Jeśli jednak komuś się poszczęści, to czas oczekiwania na danie nie jest krótki. Można powiedzieć, iż dla przeciętnego Europejczyka jest nieznośnie długi. Chodzi jednak przede wszystkim o to, by cieszyć się chwilami spędzonymi przy stole wśród przyjaciół i rodziny. Najlepiej w takim celu wybrać typowo grecką restaurację, w pobliżu morza, ale położoną raczej na uboczu, gdzie nie docierają tłumy turystów.

Ucztę czas zacząć!

Zamówienie zostało złożone. Za chwilę rozpocznie się uczta. Na białym obrusie stoi już woda i butelka rodzimej retsiny, czyli wina, które wyrabia się tu od ponad 25 stuleci. Po jakimś czasie na pewno pojawi się ouzo, zdradliwa anyżówka, której nawet Grecy nie ufają do końca. Od morza dmie kojący wietrzyk. Jesteście głodni?

Na stole zaczynają pojawiać się potrawy. Przystawki podawane są z daniami głównymi. Kolejność nie ma tu żadnego znaczenia. Na początek jednak musi być coś pikantnego, żeby zaostrzyć apetyt. Wśród przekąsek – mezedes – znajdują się sery, pieczywo, smażona papryka, kabaczki, skordalia (pasta czosnkowa), znana na całym świecie pasta tzatziki, rozmaite sosy; wśród nich ladolemono, czyli oliwno-cytrynowa rozkosz dla koneserów.

W końcu przychodzi czas na fasoladę – zupę na bazie fasoli i mięsa. Zaczynają też pojawiać się sałatki, zazwyczaj spożywane przed daniami mięsnymi. Warto spróbować tej z rukolą i parmezanem, dopełnionej smakiem szpinaku, dymki i koperku. Moussaka już przestygła, więc można się nią raczyć. To sztandarowe mięsne danie Greków jest po prostu zapiekanką z bakłażanów, ziemniaków, mielonego mięsa, pomidorów i przypraw. Jakich? To akurat wiedzą tylko oni.

W każdym razie smakuje ona o niebo lepiej, gdy zapiecze się ją z serem, a jeśli już o nim mowa, to trzeba spróbować halloumi saganaki, czyli sera smażonego po cypryjsku. Jest to jedyny ser wytwarzany z mleka owczego, koziego i krowiego. Już jego lekko słodki, mleczny smak urzeka sam w sobie, ale Cypryjczycy obtaczają dodatkowo plastry w mące, smażą na głębokiej oliwie, posypują pieprzem lub oregano, a na końcu oblewają go esencją z cytryny. Kto raz spróbował, ten nigdy nie zapomni jego smaku.

Na stole stoi jeszcze kilka talerzy i półmisków. Na szczęście grecka tradycja pozwala, a nawet nakazuje, częstować się wszystkim, co się w nich znajduje. Kilka łyczków ouzo nie zaszkodzi, żeby zacząć delektować się owocami morza i rybami. Na przykład barweną z grillowanymi ośmiorniczkami lub obsypanym sezamem szaszłykiem z krewetek, kurczaka i warzyw.

Kolacja trwa w najlepsze. Kelner przynosi kolejną butelkę czerwonego wina. Zapomniał o anyżówce i musi zawrócić. Uśmiecha się; taka jest natura Greków. Siedzący przy stole będą do późna rozprawiać o życiu i polityce. Będą się też pewnie kłócić, ale w przyjaznej atmosferze; może dzięki ouzo.

W skąpanych słońcem białych domach mieszkańcy chowają się przed upałem i nie mają apetytu w ciągu dnia. Śniadanie w Atenach to czarna kawa i grzanka z dżemem. Zdarza się, że jest to chrupiąca kromka chleba polana oliwą, aromatyzowaną czosnkiem i oregano. W porze lunchu jada się pitę nasączoną płynnym serem feta i popija ją przepyszną, mrożoną kawą Frappe. W ciągu dnia przygotowuje się też to, co zjadane będzie wieczorem. Marynowany ser Ladotiri – tradycyjny produkt z wyspy Lesbos – kroi się w plastry, posypuje oregano i wkłada do sterylnego słoja, zalewając oliwą z oliwek, których lekki posmak można wyczuć przy spożyciu.

Oczywiście kuchnia grecka przez tysiące lat ulegała zagranicznym wpływom, między innymi bałkańskim sposobom łączenia mięsa i warzyw. Swoje trzy grosze wtrącili w nią także Włosi; pizza z pomidorami i serem feta jest tu na porządku dziennym. Sprawa jest jednak problematyczna, bo legendy mówią, ze już starożytni Grecy ową pizzę podawali swoim gościom. Pierwszą książkę kucharską napisał Mithajkos, a rzecz dotyczyła potraw rybnych, w których przyrządzaniu mieszkańcy półwyspu osiągnęli niezaprzeczalne mistrzostwo.

Żeby życie miało smaczek… czyli słodka strona greckiej biesiady

W północnej części Morza Jońskiego leży Korfu. Górzysta wyspa sąsiadująca z Albanią znajdowała się pod rządami Rzymu, Wenecji, Turcji Osmańskiej, a jeszcze później Brytyjczyków i Francuzów. Architektura miasta bardziej przypomina Italię, chociaż Liston, budynek, który wiele znaczy dla kawoszy, zbudowany jest na modłę francuską.

Specjalnością Korfu jest likier z owoców kumkwatu. Krzew pochodzi, a jakże, z Chin, ale to Grecy wpadli na pomysł, żeby dodać do niego soku z pomarańczy, cukru i grappy, tworząc tym samym znaną na całym świecie nalewkę. Warto też spróbować deserów, wśród których prym wiedzie bakława. Grecki ciasto filo przekłada się warstwami pokrojonych migdałów oblanych miodem. Całość polewa się słodkim sosem cytrynowym i posypuje zmiażdżonymi pistacjami. Niebo w gębie.

Koniec podróży zwieńczmy toastem

Grecja to kolebka kultury winiarskiej. Starożytni Rzymianie i galijscy Celtowie uczyli się tej sztuki właśnie od mieszkańców Hellady. Najbardziej znanym winem jest retsina; białe i wytrawne wino przyprawione żywicą sosnową. Ten naturalny konserwant smakuje ziemią i lasem, co wyczuć można podczas degustacji trunku. Roditis to z kolei różowe wytrawne wino o wysublimowanym owocowym aromacie, pochodzące ze wzgórz i górskich winnic prowincji Koryntu. Najlepiej podawać je w kompozycji z owocami morza, sałatkami i rybami.

Wśród czerwonych win godnym uwagi jest Vinum Curtum; poprzez bogaty i pełny aromat podaje się je wyłącznie przy szczególnych okazjach. Dziś w Grecji produkuje się prawie pół miliarda litrów wina rocznie, jednak jego jakość obniżyła się wyraźnie od czasów starożytności. Oczywiście rozróżnić trzeba wina produkowane w tradycyjny sposób, wedle pilnie strzeżonych receptur od tych, których przeznaczeniem jest zadowolenie niewymagającego klienta. Nie należy w tym wypadku popadać w skrajność, bo Grecy z natury dużo wymagają… 4000 lat tradycji to przecież nie byle co.

  • « Poprzednia
  • 1
  • 2
  • 3
  • Następna »

Komentarze (2)

  • 05.10.15, 15:28

    Komentarz usunięty

  • 24.08.15, 19:17

    Komentarz usunięty


Zamknij

Twój komentarz

Infolinia(22) 487 55 85

Pn.-Pt. 8-19;So-Nd. 9-19

Wyprawy pod patronatem Etraveler.pl

  • Równoleżnik Zero 2015 – Wrocławski Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza

    Równoleżnik Zero 2015 – Wrocławski Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza

    Autor: Źródło: materiały promocyjne

    Data publikacji: 25.03.2015 09:20

    Liczba odwiedzin: 6077

    Festiwal Podróżniczy im. Olgierda Budrewicza Równoleżnik Zero, który odbędzie się w dniach 9-11 kwietnia 2015 r. w Mediatece (Pl. Teatralny 5) i Bibliotece Turystycznej (ul.Szewska 78) to wydarzenie skierowane do osób pragnących poczuć klimat podróżowania oraz wspaniała okazja do spotkania z podróżnikami i autorami książek. Tegoroczna edycja będzie poświęcona krajom Ameryki Północnej i Środkowej. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • Spotkanie z podróżnikiem: „Chcieć to móc” – Paweł Kilen w pięć lat po świecie

    Spotkanie z podróżnikiem: „Chcieć to móc” – Paweł Kilen w pięć lat po świecie

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 02.03.2015 10:11

    Liczba odwiedzin: 5706

    Pięcioletnia podróż Pawła Kilena w poszukiwaniu przygody i spełnienia marzeń. Z lekkim zarysem planu i z bardzo małym budżetem. Udowadnia wszystkim, a przede wszystkim sobie, że powiedzenie „Chcieć, to móc” nie jest fikcją. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • WyCHILEoutowana

    WyCHILEoutowana

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 26.09.2014 12:38

    Liczba odwiedzin: 14414

    „Nigdzie indziej na świecie nie ma tylu Niemców, którzy mówią po hiszpańsku i czczą bohatera narodowego o nazwisku O’Higgins”. Właśnie ta, zasłyszana wieki temu opinia na temat Chile pchnęła moje zainteresowania w kierunku owego chudego jak patyk kraju. Choć od tamtego czasu minęło już wiele lat, ciekawość pozostała, ale decyzja o wyjeździe zapadła dopiero niedawno. »

    Tagi: patronat medialny, ameryka południowa, chile, patagonia

  • Czas na debiut – Strefa Darien

    Czas na debiut – Strefa Darien

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 25.09.2014 10:24

    Liczba odwiedzin: 7149

    Książka Michała Zielińskiego to osobisty zapis wrażeń z wyprawy do jednego z najmniej uczęszczanych rejonów świata – południowoamerykańskiej selvy, czyli dżungli. »

    Tagi: patronat medialny

  • Kurs na Indonezję

    Kurs na Indonezję

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 19.09.2014 09:47

    Liczba odwiedzin: 8722

    Karolina i Bartek, para młodych inżynierów z Krakowa i autorów bloga Kurs na Wschód, wkrótce rusza w kolejną podróż. Tym razem zamierzają odwiedzić Indonezję, przyjmując za cel nie tylko relaks pod palmami, ale także zebranie sporej ilości materiału reporterskiego, który ma czytelnikom ich bloga pokazać azjatycki kraj od podszewki. Karolina i Bartek obierają kurs na Indonezję! »

    Tagi: patronat medialny, azja, indonezja

  • 8000 km Across Canada

    8000 km Across Canada

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 01.08.2014 16:09

    Liczba odwiedzin: 7727

    Czy można pokonać pieszo dystans 8000 km w ciągu 8 miesięcy, samotnie, bez większego wsparcia z zewnątrz, mierząc się z różnorodnymi warunkami klimatycznymi oraz terenowymi? Można, trzeba mieć tylko jasno określony cel. A taki z pewnością przyświeca Jakubowi Mudzie, który wraz z początkiem stycznia 2015 roku wybiera się w pieszą wyprawę 8000 km Across Canada, od wybrzeża Pacyfiku aż po Atlantyk. »

    Tagi: patronat medialny, ameryka północna, kanada

  • 850 km, by znaleźć dom

    850 km, by znaleźć dom

    Autor: Anna Kaca

    Data publikacji: 16.07.2014 11:07

    Liczba odwiedzin: 7897

    W tegoroczne wakacje razem z moim czworonogiem pokonam pieszo 800 km, promując adopcje psów aktywnych. Od Karkonoszy po Bieszczady będę prezentować ludziom dwa bardzo aktywne psy, które od wielu lat nie potrafią znaleźć domu. Pokaże również, że wakacje można spędzać ze swoim czworonogiem w fajny dla obu stron sposób. »

    Tagi: patronat medialny

  • Archeolodzy (znowu) w podróży – czyli autostop w Skandynawii tropami wikingów

    Archeolodzy (znowu) w podróży – czyli autostop w Skandynawii tropami wikingów

    Autor: Archeolodzy w podróży

    Data publikacji: 11.07.2014 12:45

    Liczba odwiedzin: 6429

    Minął ponad rok, odkąd grupa archeologów i jeden grafik zdecydowali się na podróż swojego życia, odwiesiła na jakiś czas pracę i studia i wyruszyła do Rosji. Teraz, projekt „Archeolodzy w Podróży” odżywa – w nieco zmienionym składzie (więcej info tutaj: http://archeolodzywpodrozy.blogspot.com/p/o-nas.html) ruszamy tym razem na północ! »

    Tagi: europa, norwegia, skandynawia, patronat medialny

  • Z uśmiechem na (Bliski) Wschód

    Z uśmiechem na (Bliski) Wschód

    Autor: Tomasz Korgol

    Data publikacji: 01.07.2014 11:07

    Liczba odwiedzin: 6915

    Celem mojej najbliższej wyprawy jest Nepal. Trasa wiedzie z Wrocławia przez Węgry, Bułgarię, Rumunię, Turcję, Gruzję, Armenię, Irak (Kurdystan), Iran, Pakistan, Indie, Nepal. Łącznie 15 tysięcy kilometrów, samotnie, autostopem. Wyprawa jest częścią projektu pod nazwą ,,Z uśmiechem na (Bliski) Wschód”. »

    Tagi: patronat medialny, azja, indie, nepal

  • Podróżować to żyć – podsumowanie I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika

    Podróżować to żyć – podsumowanie I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 30.05.2014 11:39

    Liczba odwiedzin: 5683

    W trakcie minionego I Festiwalu Podróżniczego Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej, któremu patronował między innymi portal Etraveler.pl, słuchacze mieli okazję nie tylko przenieść się w odległe i niezwykle różnorodne części świata, ale i dostali spory zastrzyk inspiracji, po którym na pewno niełatwo będzie wysiedzieć w domu. »

    Tagi: europa, polska, patronat medialny

  • Gobi Expedition 2014

    Gobi Expedition 2014

    Autor: Łukasz Kraka-Ćwikliński

    Data publikacji: 26.05.2014 16:34

    Liczba odwiedzin: 6231

    Wyprawa przez drugą co do wielkości pustynię na świecie zbliża się wielkimi krokami. Do jej rozpoczęcia zostały niespełna dwa miesiące, co sprawia, że jest to dobry moment, by przypomnieć zainteresowanym, na czym polega jej wyjątkowość. »

    Tagi: azja, mongolia, gobi, patronat medialny

  • Festiwal Podróżniczy u Przyrodników

    Festiwal Podróżniczy u Przyrodników

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 26.05.2014 15:10

    Liczba odwiedzin: 4999

    Już w najbliższy piątek (30.05.) rusza w Lublinie Festiwal Podróżniczy u Przyrodników. W programie znalazły się slajdowiska z całego świata: Kolumbia, Antarktyda, Portugalia, Niemcy, Słowenia, Chorwacja) oraz z Polski (Opolszczyzna i Białowieski Park Narodowy). Ideą Festiwalu jest ukazanie piękna i bogactwa przyrody w skrajnie różnych rejonach świata. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • Bałkany Trip 2014

    Bałkany Trip 2014

    Autor: BusTrip into the Wild

    Data publikacji: 12.05.2014 09:20

    Liczba odwiedzin: 34271

    Jak opisać w kilku słowach projekt BusTrip Into The Wild? 26-letni volkswagen T3, siedmioro podróżników i 12 krajów, które chcemy odwiedzić w trzy tygodnie, jak najmniejszym kosztem. »

    Tagi: patronat medialny, europa

  • I Festiwal Podróżniczy Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej

    I Festiwal Podróżniczy Klubu Szalonego Podróżnika w Środzie Wielkopolskiej

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 28.04.2014 10:02

    Liczba odwiedzin: 76720

    Już 23 i 24 maja rusza w Środzie Wielkopolskiej pierwszy Festiwal Podróżniczy organizowany przez Klub Szalonego Podróżnika. Dwa dni festiwalowe będą składać się z prezentacji prelegentów o „Statuetkę Klubu Szalonego Podróżnika” za najlepszą prezentację podróżniczą, prezentacji filmów oraz relacji podróżniczych zaproszonych gości specjalnych. Poza tym na każdego z uczestników czekają liczne konkursy i atrakcje festiwalowe. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • 4 Żywioły – podróż autostopem dookoła Islandii

    4 Żywioły – podróż autostopem dookoła Islandii

    Autor: Joanna Maślankowska i Adam Wnuk

    Data publikacji: 15.04.2014 11:35

    Liczba odwiedzin: 6386

    1 miesiąc, 2 autostopowiczów i 4 żywioły do pokonania. Podczas miesięcznej wyprawy zasmakujemy dań gotowanych w rozgrzanej ziemi, wykąpiemy się w najwspanialszych wodospadach Europy, staniemy na skraju dwóch ogromnych płyt tektonicznych jednocześnie i (mam nadzieję) nie zostaniemy porwani razem z namiotem przez niezwykle silne wiatry. Wszystko to z dobytkiem na plecach i wyciągniętym w górę kciukiem. »

    Tagi: patronat medialny, europa, islandia

  • I Festiwal Podróżniczy w Środzie Wielkopolskiej

    I Festiwal Podróżniczy w Środzie Wielkopolskiej

    Autor: Etraveler.pl

    Data publikacji: 21.03.2014 14:44

    Liczba odwiedzin: 115301

    24 maja 2014 r. w Ośrodku Kultury w Środzie Wielkopolskiej w ramach Średzkich Sejmików Kultury 2014 odbędzie się I Festiwal Podróżniczy zorganizowany przez poznański Klub Szalonego Podróżnika. W ramach Festiwalu przewidziane są przede wszystkim prelekcje podróżnicze, slajdowiska, dyskusje i spotkania z podróżnikami. Prelegenci przedstawią swoje dotychczasowe podróże po różnych regionach świata i opowiedzą związane z nimi historie, przygody i wrażenia. »

    Tagi: spotkania i imprezy podróżnicze, patronat medialny

  • « Poprzednia
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • Następna »

Spotkania i imprezy podróżnicze