W pogoni za Khinkali, cz. II

 

Mccheta

fot. Zuzanna K.

Nie trzeba mieć dużo pieniędzy by zwiedzać. Wystarczą ciekawe pomysły i bus załadowany przyjaciółmi, którym można dojechać wszędzie. Silnie naładowana pozytywną energią z akumulatorów busa, w ciągu 3 tygodni przygotowałam się do wyprawy, która zmieniłam moje patrzenie na świat. Przekonałam się również, że nie ma takich miejsc gdzie nie dojedziesz T3. To właśnie przez szyby busa ujrzałam pierwszy raz Ukrainę, Rosję i Gruzję.

Już pierwszego dnia busy pokazały, kto tu rządzi i trzeba było wrócić do warsztatu. Po kilku godzinach pracy, w strugach deszczu, wrzuciliśmy bagaże do aut i jedziemy. Pierwszy postój jeszcze w Polsce, w okolicach Krasnobrodu. Pytamy Panią na rowerze o miejsce na nocleg przy jeziorze. Chce nam pokazać, więc Pani do jednego busa, a rower do drugiego. Trochę trawnika w pobliżu wody– idealnie! Tylko tyle nam trzeba, zatem rozbijamy się i przygotowujemy wspólną kolację.

Rano dojeżdżamy do granicy z Ukrainą, a tam właściciele busów biegają z dokumentami od jednego do drugiego okienka. Pewien Ukrainiec zatrzymuje się, aby wskazać nam, którymi drogami mamy jechać, które są w najlepszym stanie. Przekraczamy granicę. Pani w sklepie zaskakuje nas, gdy wyjmuje spod lady wielkie drewniane liczydło, a na stacji benzynowej stoi bryczka konna na niemieckich blachach. Szybko się jednak zaaklimatyzowaliśmy i przyzwyczailiśmy do niskich cen, jak i przemiłych ludzi. Kolejna Pani prowadzi nas nad jezioro – ale uwaga! - tym razem na motorze! Dojeżdżamy do jeziora, a ludzie zaczynają trąbić. Awaria jednego z busów. Jest ciemno, więc postanawiamy zrobić nocleg, a z samego rana podjąć decyzję, co dalej. Nie musieliśmy długo się martwić, ponieważ Ukraina wyszła do nas z pomocną dłonią. Z samego rana podjechał do nas Bus T3, taki jak nasze, obok niego Moskwicz. Wysiadło dwóch Panów, którzy widzieli nas zeszłego wieczora i przyjechali pomóc. Zapakowali naszego mechanika do auta i ruszyli na targ części, a następnie do ich garażu. Tymczasem ja z innymi uczestnikami zwiedziłam miasto, w którym się zatrzymaliśmy. Okazało się, że jesteśmy w Pibhe. Wracamy do obozu, a gdy bus jest już naprawiony, dziękujemy naszym wybawcom i jedziemy dalej. Kijów zwiedzamy późnym wieczorem i jesteśmy pod dużym wrażeniem nowoczesności miasta. Kolejny cel – Krym.

Dojeżdżamy do przepięknego brzegu Morza Azowskiego. Przez serpentyny górzystego krajobrazu udaje nam się dotrzeć na szczyt stromego klifu. Dzień zakończyliśmy kąpielą razem z krewetkami i meduzami . Żal było opuszczać tak niesamowite miejsce, ale kolejne obszary już nas wołały. Zrobiliśmy krótki postój w Jałcie. Spokojny wieczór- spacer po bulwarze nadmorskim oraz zajadanie się miejscowymi przysmakami. Po zmroku trafiliśmy tylko na polankę nieopodal jeziora, jednak bliskość płotu z drutem kolczastym i tablica z niezidentyfikowanymi bukwami nie wzbudziły w nas zaufania. Nikt nie chciał przeciągać porannego pakowania, zatem dalej w drogę, w kierunku Mierzei Arabackiej. Wiele napotkanych osób odradzało jazdę tamtędy. Zły stan drogi może uniemożliwić dalszą jazdę. Zdecydowaliśmy, że to bezludne miejsce jest koniecznym przystankiem naszej podróży.

 

Mierzeja Arabacka

fot. Zuzanna K.

Nie ma to jak obudzić się na plaży nad Morzem Azowskim z promieniami słońca na twarzy i muszelkami w śpiworze. Około dwumetrowe fale uderzające z impetem o brzeg i czterdziestostopniowy upał. Żeby poczuć morską bryzę i wiatr we włosach przesiadam się wraz z dziewczynami na dachy busów. Wrażenie niemożliwe do opisania. Pamiętajcie o Arabatce, jeśli kiedykolwiek będziecie na Krymie. Warto!

Żeby dostać się z Ukrainy do Rosji wystarczy pokonać promem kilku kilometrową cieśninę łączącą Morza Azowskie i Czarne. Po wypełnieniu ogromnej liczby papierków i rozmowach z paroma celnikami udało się przekroczyć granicę. Następnego dnia przekonujemy się, że powiedzenie - Rosja to inny stan wtajemniczenia – to prawda. Jadąc w tamte tereny byliśmy przekonani, że z łatwością zatankujemy tanie paliwo. Najbliższa stacja od granicy była oddalona o jakieś 20 km. Dojechaliśmy, lecz o płatności dolarem nie chciano słyszeć, nie mówiąc już o użyciu karty płatniczej. Jeden bus został w zastaw, a drugi podążył w poszukiwaniu paliwa. Udało się wymienić dolary na ruble, więc tankujemy do pełna tanią rosyjską ropą i pędzimy przez Rosję. Autostradą w dwa dni udaje się nam dotrzeć do granicy z Osetią Północną, następnie z Gruzją. Granica otoczona z obu stron ścianami górskimi zachwyca nas widokami oraz życzliwością ludzi. Czytaliśmy o tym wcześniej, lecz nie spodziewaliśmy się uśmiechów już od samej granicy.

 

W drodze do Kazbegi

fot. Sławek P.

Pierwszą miejscowość, którą odwiedziliśmy było Kazbegi - niewielkie miasteczko z rozpościerającym się widokiem na majestatyczny Kazbek. O świcie ruszyliśmy na szlak, aby z bliska zobaczyć klasztor Cminda Sameba. Po drodze spotkaliśmy grupę Gruzinów, która uraczyła nas świeżymi warzywami i owocami oraz wódką, schłodzoną w górskim strumyku. Gościnni Gruzini wskazali nam także szlak, którym powinniśmy się udać. Klasztor z bliska jest jeszcze bardziej tajemniczy. Tradycyjne stroje, chwila zadumy i śniadanie na szczycie góry. Kolejny dzień spędziliśmy przemierzając Gruzińską Drogę Wojenną. Trasa „okraszona” jest niezwykłymi widokami. Warto zatrzymać się przy Pomniku Przyjaźni Gruzińsko- Radzieckiej. Półkolisty mur przedstawia postacie z bajek obu narodów. Docieramy do twierdzy Ananuri. Wspinamy się po ceglanych pozostałościach twierdzy. Kolejnego dnia podziwiamy miejscowość Mccheta. Próbujemy tradycyjnych przysmaków. Od pierwszego kęsa zakochuję się w gruzińskiej kuchni. Do każdego posiłku jest również podawane wino w glinianych dzbankach.

 

Mccheta

fot. Zuzanna K.

 

Kazbegi

fot. Zuzanna K.

Ze spokojnych górskich terenów wjechaliśmy do nowoczesnej stolicy. Zabytkowa architektura Tbilisi zdaje się tam idealnie komponować ze współczesnymi formami. Uwagę przykuwa przeszklony most w centrum miasta. Spędzamy noc w centrum. Rano podjeżdża jeep z napisem kaukaz.pl – Polacy! Wspólnie z nowymi przyjaciółmi wysłuchaliśmy gruzińskich długich toastów, jedliśmy kolejne lokalne potrawy, wspólnie śpiewaliśmy i biesiadowaliśmy. Na dobre zakończenie wieczoru skorzystaliśmy z miejscowych łaźni siarkowych. Klimat był tak niesamowity, że aż łezka kręciła się w oku na myśl o wyjeździe. Zapakowałam wspomnienia do torby i odwieziona busami na lotnisko, wsiadłam w samolot do Warszawy. Na lotnisku łzy, ale w głowie już się rodził pomysł na kolejną wyprawę.

 

Pomnik Przyjaźni Gruzińsko-Radzieckiej

fot. Sławek P.

TOP 5

1. Pokonywanie dwumetrowych fal - Mierzeja Arabacka
Państwo: Ukraina
Miasto/sklepy: Na całej długości Mierzei Arabackiej nie ma żadnej cywilizacji. Ostatnie miasto, które napotkacie to Shchaslyvtseve. Są tam sklepy spożywcze .
Transport: samochód (najlepiej jeep lub auto, które dobrze spisuje się podczas jazdy w piachu); stopem - może być ciężko, gdyż bardzo rzadko ktoś tam jedzie; pieszo - spotkaliśmy na drodze samotnego wędrowca, także widocznie jest to możliwe.
Koszt: W zależności od transportu koszt waha się od 0 zł do kwoty którą wydamy na paliwo.

Z uwagi na specyficzne warunki Mierzeja Arabacka może przyciągać zarówno fanów sportów wodnych (surfing, kitesurfing), miłośników ekstremalnej jazdy samochodem lub po prostu osoby żądne przygody. Długość mierzei wynosi 112 km, a jej szerokość waha się od 270 m do 7 km. Trasa wyznaczona jest piaszczystą drogą, której brzegi z jednej strony wyznaczyło Morze Azowskie, a z drugiej Sziwasz (system płytkowodnych zatok). Na plażach od strony Morza Azowskiego fale sięgają 2 m i stanowią swoisty raj dla surferów. Warto wspomnieć, że miejsce to jest bardzo mało znane i odwiedzane przez nielicznych podróżników. Czas staje tu w miejscu, zatem chowamy zegarki na dno plecaka i korzystamy z wolności i słońca, które daje nam Arabatka.

 

Mierzeja Arabacka

fot. Anna K.

2. Siódme poty - Carskie Banie
Państwo: Gruzja
Miasto: Tbilisi
Transport: Jeśli już jesteśmy w Tbilisi to można tam dojść pieszo lub zjechać kolejką górską (miejską) w dół do centrum.
Koszt: wjazd/ zjazd kolejką kosztuje ok. 1 lari (ok. 1,70 zł) za osobę; łaźnie – prywatna łaźnia w zależności od wielkości kabiny cena waha się od 15 do 90 lari za godzinę (masaż- 10 lari/os., prześcieradło - 1 lari); publiczne łaźnie – 3 lari/os. bez limitu czasowego, (masaż- 5 lari/os.)

Po całodniowym zwiedzaniu stolicy każdy zasługuje na relaks. Spacery najlepiej zakończyć na szczycie twierdzy Narikila, znajdującej się niedaleko centrum, a stamtąd zjechać w dół kolejką górską, z której można podziwiać całe miasto. Nieopodal stacji znajdziecie nadal funkcjonujące Carskie Banie, czyli łaźnie siarkowe. Powinniście je zauważyć od razu, gdyż są to charakterystyczne nisko osadzone budynki o ceglanych kopułach. Jest to najstarsza zachowana część miasta, zwana dzielnicą łaźni. Starożytne termy zasilane są gorącymi źródłami wód leczniczych (liczą ponad 1500 lat!). Czynne całą dobę łaźnie miejskie, w których można odpocząć w siarkowym ukropie. Można się poddać zabiegom, masażom, kąpielom (temp. wody od 32⁰ do 46⁰), a także skorzystać z sauny. Taki wieczór daje energię na kolejny dzień zwiedzania.

 

Carskie Banie

fot. nieznany

 

Tbilisi- kolejka górska (miejska)

fot. Zuzanna K.

3. Górskie spacery – kierunek: Klasztor Cminda Sameba
Państwo: Gruzja
Miasto: Gergeti- najbliższa wieś, Kazbegi- najbliższe miasto
Transport: szlak pieszy i szlak jezdny (samochody z napędem terenowym)
Koszt: wstęp do klasztoru jest bezpłatny

Miłośnicy wspinaczek górskich oraz spacerów na łonie natury nie mogą przegapić malowniczej miejscowości Kazbegi wraz z jej najwyższym szczytem górą Kazbek (wysokość około 5047 n.p.m.). Osoby, które nie są przygotowane do mroźnych wspinaczek, obowiązkowo muszą wybrać się do Klasztoru Cminda Sameba, zbudowanym w XIV wieku (położony na wysokości około 2400 n.p.m.). Mistyczne nabożeństwa, którym można się przyjrzeć będą na miejscu - zapadają długo w pamięci. Na szczycie góry znajduje się studnia z wodą pitną oraz zbocza górskie, na których można zjeść śniadanie rozkoszując się widokami pobliskich lasów i gór. Na miejsce prowadzą dwa szlaki. Jeden jest możliwy do pokonania tylko pieszo (ok. 90 minut nieco forsownego marszu), drugi natomiast wyznaczony jest kamienną drogą z możliwością wjazdu samochodem.

 

klasztor Cminda Sameba

fot. Sławek P.

4. Wspinaczki po starych murach - Twierdza Ananuri
Państwo: Gruzja
Miasto: około 60 km od Tbilisi.
Transport: samochód lub marszrutka
Koszt: wstęp do twierdzy jest bezpłatny, marszrutka -5 lari

Jadąc Gruzińską Drogą Wojenną warto zatrzymać się przy Twierdzy Ananuri. Zbudowana z cegły na przełomie XVI i XVII wieku była areną wielu bitew. Obecnie znajduje się na liście światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Posiada wiele tajemniczych zakamarków. Wewnątrz murów warownych znajdziecie duży kościół, mniejszą świątynię Gwetaeba, jednonawowy kościół Mkurnali, wieżę, basztę Szeupowari oraz dzwonnicę. Z pewnością będzie to ciekawy punkt dla odkrywców.
Tuż obok twierdzy znajdziecie sztucznie utworzone jezioro, przy którym można rozbić namiot na nocleg (Uwaga! Nie rozbijajcie namiotu zbyt blisko jeziora, gdyż w nocy bardzo mocno podwyższa się stan wody).

 

Twierdza Ananuri

fot. Sławek P.

 

Twierdza Ananuri

fot. Anna K.

5. Lekcja historii oraz smaki tradycyjnej kuchni -Mccheta
Państwo: Gruzja
Miasto: Mccheta (około 20 km od centrum Tbilisi)
Transport: samochód, marszrutki (odjeżdżają z dworca Didube), wynajem auta z kierowcą
Koszt: marszrutka – 1 lari w jedną stronę, wynajem auta z kierowcą – 26-35 lari

Mccheta to dawna stolica Gruzji (a właściwie dawnej Iberii), która stanowi bardzo ważne miejsce dla Gruzinów. Położona w centrum Katedra Sweti Cchoweli i monastyr Dżwari, znajdujący się nieopodal miasta to jedne z największych zabytków sakralnych Gruzji. Z tym miejscem wiążą się początki gruzińskiego państwa. Współcześnie postrzegana jako niewielkie odrestaurowane miasto- muzeum. Po zwiedzaniu można wstąpić do jednej z lokalnych knajp i rozsmakować się w tradycyjnych gruzińskich daniach tj. chaczapuri czy khinkali. Przy odrobinie szczęścia można również posłuchać gruzińskiej muzyki na żywo.

 

Mccheta

fot. Anna K.

 

Khinkali

fot. Anna K.