Top 10 miejsc w Uzbekistanie, które warto zobaczyć

1. Hotel Uzbekistan w Taszkencie

 

Hotel Uzbekistan w Taszkencie

fot. Ewa Pluta

Hotel Uzbekistan w sercu uzbeckiej stolicy to prawdziwy moloch, konstrukcja z betonu i szkła, górująca nad pozostałymi budowlami Taszkentu. Nie powala pięknem, ale jego rozmach budzi respekt – gmaszysko mieści 285 pokoi i 126 balkonów (!), zbudowany trzy dekady temu gościł znamienite osoby z całego świata z Federico Fellini na czele – czytamy na stronie internetowej hotelu. Na tejże stronie znajdziemy też cennik, z pewnością nieprzyjazny dla portfela niskobudżetowego turysty. Cóż, obserwacja zewnętrzna też dostarcza wielu wrażeń estetycznych.

 

Bazar Chorsu w Taszkencie

fot. Ewa Pluta

2. Bazar Czorsu w Taszkencie

Bazar Czorsu znajduje się w Taszkencie i jeśli ktokolwiek z odwiedzających Uzbekistan chciałby go pominąć w swoim planie podróży, myśląc, że to kolejny, zgiełkliwy targ z chińskim mydłem i powidłem, niech się poważnie zastanowi. Jasne, że jest zgiełk, pewnie, że wśród towarów, zwłaszcza tekstyliów, trafi się mnóstwo „chińskiego rękodzieła”, ale z drugiej strony jest lokalny koloryt i niepowtarzalna atmosfera targowiska, u nas praktycznie już niespotykana.

 

Bazar Chorsu w Taszkencie

fot. Ewa Pluta

Bazar Czorsu to ogromna hala mieszcząca setki stoisk, tematyczne alejki handlowe – na jednej kupisz suszone owoce w śmiesznie niskiej cenie, skręcisz w kolejną – kupisz soczystego melona, świeży chleb, domowej roboty sery, a na koniec, pod udanych zakupach zjesz soczystego szaszłyka. To miejsce sprawia wrażenie autentycznego, a jednocześnie swojskiego, czego nie można powiedzieć o centrum Taszkentu, straszącego budowlami w duchu gorliwie zrealizowanego socrealizmu.

3. Morze Aralskie – Muynaq

 

Pomnik upamiętniający katastrofę Morza Aralskiego, Muynaq

fot. Ewa Pluta

Morze Aralskie – kiedyś u brzegu Morza Aralskiego w Muynaq stały liczne statki, prężnie działał port, taśmy produkcyjne w miejscowej fabryce konserw praktycznie nigdy nie zaprzestawały pracy, a do kurortu Muynaq zjeżdżali turyści nie tylko z Uzbekistanu, ale i z całego Związku Radzieckiego. To już jest przeszłość. Dziś można spacerować po dnie Morza Aralskiego do woli, trzeba tylko uważać, bo rozgrzany piasek parzy w stopy.

 

Wraki statków na wyschniętym Morzu Aralskiem

fot. Ewa Pluta

Tak, na skutek barbarzyńskiej gospodarki rolnej i marzeń radzieckich notabli, by z Uzbekistanu uczynić największego eksportera bawełny na świecie, Morze Aralskie, kiedyś czwarte, największe jezioro na świecie, skurczyło się czterokrotnie.

 

Kilka wraków, które zostały u brzegu wyschniętego Morza Aralskiego przypominają o istniejącym tu niegdyś, prężnie działającym porcie

fot. Ewa Pluta

Chcąc zobaczyć lustro wody, trzeba wybrać się do miejsca odległego o 100 km od Muynaq – o tyle cofnął się brzeg Morza Aralskiego. Tę jedną z największych katastrof ekologicznych upamiętnia pomnik znajdujący się w miejscu, gdzie dawniej zaczynał się brzeg Arala.

4. Igora Sawickiego w Nukus

 

Muzeum Igora Sawickiego w Nukusie

fot. Ewa Pluta

Muzeum Igora Sawickiego w Nukus z zewnątrz wygląda bardzo niepozornie; nie znając jego historii można by pomyśleć, że to zwykłe muzeum miejskie z nieciekawymi zbiorami. Po wejściu do środka przekonamy się, w jakim jesteśmy błędzie. Bo Muzeum Igora Sawickiego mieści największą i najlepszą kolekcję zbiorów sztuki współczesnej w Azji Centralnej, jest dziełem życia Sawickiego, który od momentu gdy osiadł w Nukusie jako etnograf, malarz, pasjonat kultury materialnej i duchowej regionu Karakałpakstan aż do śmierci, nieprzerwanie gromadził dzieła artystów zakazanych w Związku Radzieckim. Kolekcja, którą można dziś oglądać w Nukusie jest imponująca i warto zarezerwować sobie kilka godzin, by zobaczyć ekspozycję, i tak będzie namiastką zbiorów liczących ponad 80 000 obrazów.

5. Stare Miasto w Chiwie

 

Chiwa, główna brama prowadząca do starego miasta – Iczan Kala

fot. Ewa Pluta

Stare Miasto w Chiwie – Chiwa nie jest dużym miastem, ale to, co ma do zaoferowania najlepszego, czyli stare miasto – Iczan Kala, zespół architektoniczny wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, robi wrażenie.

 

Mury miejskie otaczające stare miasto Chiwy

fot. Ewa Pluta

Spacerujemy krętymi uliczkami, pośród XVII- i XVIII-wiecznych domów, wzdłuż murów miejskich przypominających misternie usypane babki z piasku, zaglądamy do minaretów, wchodzimy do mrocznych medres, odpoczywamy w mniej bądź bardziej turystycznych knajpach, napawając się atmosferą leżącej kiedyś na Jedwabnym Szlaku Chiwy – i choć to wszystko można zrobić w ciągu jednego doby, warto zostać dwa dni, by przekonać się, że pierwsze, pozytywne wrażenie nie było złudne.

6. Szaszłykarnie – jak Uzbekistan długi i szeroki

 

Szaszłyk w jednej z lokalnych, niewielkich jadłodajni w Bucharze

fot. Ewa Pluta

Szaszłykarnie – szaszłyk to danie narodowe Uzbekistanu, podawane w wersji mocno minimalistycznej – wypieczone mięso, garść świeżej cebuli, trochę octu do smaku i pajda chleba. Takie danie podlane lokalnym piwem to jednak niebo w gębie, ale żeby je poczuć, trzeba zapuścić się w boczne uliczki, pójść albo za własnym instynktem podróżnika- smakosza, albo zdać się na miejscowych, którzy na pewno wiedzą, gdzie są najlepsze, najświeższe i najtańsze szaszłyki. Zamiast do restauracji, w której siedzą turyści, warto skierować się na miejski bazar i w jego okolicach poszukać jakiejś jadłodajni. Lokalne bary z jedzeniem są często wyspecjalizowane – jeśli gdzieś dostaniemy szaszłyk, to na pilaw już raczej liczyć nie można, i na odwrót.

7. Stare Miasto w Bucharze

 

Buchara, medresa Diwana Begiego

fot. Ewa Pluta

Stare Miasto w Bucharze – chcąc zobaczyć wszystkie zabytki starego miasta w Bucharze, przy założeniu, że na każdy z nich poświęcimy ok. 20 min i będziemy „turystycznymi ortodoksami”, zwiedzającymi bez żadnej przerwy, to potrzebujemy ponad 40 godzin, by zobaczyć je wszystkie.

 

Buchara, mury miejskie

fot. Ewa Pluta

Nieduże stare miasto Buchary, które z powodzeniem można przejść na pieszo w ciągu 40 minut, mieści około 140 zabytków! Cóż, miasto partnerskie Buchary, czyli Słupsk na pewno nie może poszczycić się taką ilością obiektów klasy historycznej, ale też Słupsk nigdy nie leżał na Jedwabnym Szlaku :-) Taka lokalizacja była w końcu gwarantem wszechstronnego rozwoju. Turysta, który stający przed dylematem: Samarkanda czy Buchara, nie powinien się, moim zdaniem, zastanawiać. Buchara jest dobrym wyborem.

8. Aydar-kul

 

Aydar Kul

fot. Ewa Pluta

Aydar-kul – jadąc nad jezioro Aydar nie wiedziałam o nic absolutnie nic poza tym, co można wyczytać z mapy turystycznej średniej jakości. Czyli niewiele. To, co zobaczyłam stojąc na brzegu jeziora Aydar przeszło moje najśmielsze oczekiwania – pustkowie, w promieniu 20 kilometrów nie ma żadnego domostwa, nie licząc jednego domu samotnie żyjącego Rosjanina (!), brzeg jest dziki, opuszczony, żadnej infrastruktury turystycznej, nawet droga prowadząca nad jezioro, jakaś taka licha, czasem ginąca w kupce suchego piachu.

 

Nad brzegiem Aydar Kul

fot. Ewa Pluta

Kto by pomyślał, że takie miejsce powstało całkiem niedawno – pod koniec lat 60. ubiegłego wieku. Na skutek katastrofalnej powodzi na Syr-darii, tama na Zbiorniku Czardarskim nie wytrzymała naporu wody i pękając zalała rozległą depresję tuż obok. Takie były początki Aydar-kul, jeziora o niebagatelnej powierzchni 3000 km kw., u którego brzegów schronienie znajduje mnóstwo gatunków zwierząt, ptaków, roślin, a czasem pojedynczy turyści :-)

9. Góry Nurata

 

Góry Nurata

fot. Ewa Pluta

Góry Nurata – jadąc tam jeszcze nie wiedziałam, że zobaczę najpiękniejsze (ocena subiektywna) miejsce w Uzbekistanie. Wystarczyło wdrapać się na pierwszą lepszą górkę i zobaczyć widok ze szczytu – skaliste góry, step a w oddali lustro Aydar-kul, ogromnego jeziora sięgającego granic Kazachstanu – by stwierdzić, że miejsce jest piękne i warte telepania się po górskich drogach w zatłoczonym busie z łokciem w brzuchu sąsiada z lewej i kciukiem w oku sąsiada z prawej.

 

W górach Nurata

fot. Ewa Pluta

Góry Nurata ciągle są mało popularne wśród turystów, może to za sprawą kiepsko rozwiniętej bazy noclegowej – w kilku wsiach działają gospodarstwa agroturystyczne, poza nimi zostaje już tylko nocleg w namiocie, może słabej reklamy na stronach turystycznych – nie wiem. Wiem natomiast, że trzy dni tam spędzone były moim najlepszym czasem spędzonym w Uzbekistanie.

Uzbekistan – informacje praktyczne